بلیت سینما نیم‌بها شد، مُسکن هم جواب نداد

سینمای ایران در سه سال گذشته به‌واسطه کرونا و دیگر مسائل حاشیه‌ای نتوانست مانند گذشته در اکران روزهای خوبی را پشت سر بگذراند بسیاری از اهالی سینما با روی کار آمدن محمد خزاعی تصور می‌کردند که سینمای بیمار ایران با حضور یک مرد از جنس سینما بار دیگر به‌روزهای خوبش نزدیک می‌شود اما زهی خبال باطل انگار گرد بیماری کرونا نمی‌خواست از روی پیکر بی‌جان سینمای ایران رخت بربندد همچنان این هنر صنعت در کما به سر ببرد.

اوضاع فعلی سینما به شکلی است که هیچ فیلم‌سازی علاقه ندارد فیلمش را به شورای صنفی برای اکران دهد و انباشت فیلم‌ها در روزگاران کرونایی نیز باعث نشده که آن‌ها تمایل داشته باشند فیلم‌شان را زودتر از حد تصور اکران نمایند همین امر باعث شده بسیاری از فیلم‌بین‌ها اذعان کنند که فیلمی برای دیدن نیست و منتقدان نیز شکوه کنند که این روند باعث ورشکستگی کامل سینمای ایران می‌شود.

بسیاری از شورای صنفی نمایش این سؤال را دارند مگر قرار نبود شاهد اکران دو فیلم سینمایی «‌ملاقات خصوصی» و «گیجگاه» در مهرماه سال جاری باشیم آیا تصمیم بر این نشد که این دو فیلم در تاریخ ۲۰ شهریورماه به اکران برسند چرا باید هم‌زمان شاهد اکران ۳ تا ۴ فیلم کودک در سینماهای کشور باشیم آیا این عامل باعث نمی‌شود که حتی طرفداران سینمای کودک نیز رغبت آن را نداشته باشند به سینما بروند.

البته بسیاری اتفاقات اخیر و برخی ناآرامی‌ها را سبب این مورد می‌دانند که فیلم‌سازان علاقه ندارند در وضع موجود فیلم‌هایشان را به شورای صنفی و سینماهای کشور بدهند این درحالی است که ما روزبه‌روز به برگزاری زمان جشنواره فیلم فجر نزدیک می‌شویم و همین امر باعث می‌شود که فیلم‌های دیگری نیز در سبد اکران منتظر بمانند.

امروز دیگر فیلم‌هایی چون «بام‌بالا» که ازقضا از محصولات بنیاد سینمایی فارابی نیز است و در گونه سینمای کودک نیز است با وجود آنکه تندیس بهترین فیلم جشنواره کودک را در سال‌های گذشته کسب کرده بود در میانه مهرماه روانه پرده سینماها شد که تا به اینجا فروش به‌شدت ناامیدکننده‌ای داشته است و حالا و باگذشت بیش از دو هفته از آغاز اکران عمومی هنوز ۱۰ هزار مخاطب را هم به سالن سینما نکشانده و این شاخصی است که به‌خوبی وضعیت بحرانی سینماها را نشان می‌دهد.

از آن‌طرف شاهد اکران هم‌زمان دو فیلم انیمیشن هستیم که با وجود آنکه پسر دلفینی در روزهای ابتدایی با فروش خوبی همراه بود اما این فیلم نیز نتوانست اکران خوبی در سینماهای کشور داشته باشد، فیلمی که با فروش خیره‌کننده خود در روسیه و کشورهای آسیای میانه نوید روزهای خوب سینمای انیمیشن را می‌داد.

حال تنها نمی‌توان تصمیمات شورای صنفی نمایش را عاملی بر فروش کم فیلم‌های سینمایی دانست زیرا در روزهایی که بسیاری از سالن‌های تئاتر به خاطر ناآرامی‌های اخیر تعطیل هستند تنها سینماست که قرار است هنر دوستان را سیراب کند اما کاهش مخاطب در ساعات پیک یا بهتر است بگوییم ساعات عصر و آغازین شب به دلیل ناآرامی‌ها و بی‌رغبتی جامعه به تفریحاتی ازجمله سینما، از سوی دیگر، سبب افت شدید تعداد مخاطبان و بحرانی شدن شرایط اکران فیلم‌های روی پرده شده است.

یکی از ابتکاراتی که شورای راهبردی اکران برای عبور از شرایط بحرانی فعلی پیشنهاد داد و از چهارشنبه گذشته در سینماهای سراسر کشور اجرایی شده است، طرح ارائه نیم‌بهای بلیت سینماها بود. طرحی که در شرایط عادی می‌توانست طیف گسترده‌ای از مخاطبان را به سالن‌های سینما بکشاند اما تجربه هفته نخست اجرای این طرح نشان داده است که در نبود فیلم‌های جدید برای مخاطبان، فروش نیم‌بهای بلیت نمی‌تواند تأثیر چندانی در احیای گیشه‌ها داشته باشد.

البته این به معنای بی‌تأثیر بودن فروش بلیت نیم‌بها نیست به‌خصوص که در شهرستان‌ها، سینماها با افزایش آمار مخاطبان مواجه بوده‌اند اما واقعیت این است که با در نظر گرفتن فروش نیم‌بها و درآمد ۵۰ درصدی از فروش هر قطعه بلیت، در مجموع، همچنان شاهد افت فروش فیلم‌ها بوده‌ایم و بالا رفتن مخاطبان هم‌زمان با کاهش قیمت بلیت، عایدی چندانی برای سینما نداشته و حتی با استمرار زیان قبلی هم همراه بوده است.

سینماداران در تلاش هستند تا ارشاد با سیاست‌های حمایتی خود، افت فروش این مدت سینماها به‌ویژه پس از اعمال فروش نیم‌بهای بلیت را جبران کند.

حال با نزدیک شدن به جام جهانی برخی از سینماداران تصمیم دارند بازی‌های فوتبال را به‌صورت زنده از سینماها پخش کنند و همین امر باعث می‌شود یک رقیب جدی برای فیلم‌ها در سینماهای کشور پیدا شود رقیبی که شاید این بار بعد از ناآرامی‌ها عاملی باشد که بار دیگر سینمای ایران به ورشکستگی نزدیک‌تر شود.

البته در این میان گفتن این نکته ضروری است که وزارت ارشاد همچنان درباره شرایط حاکم بر سینماها سکوت اختیار کرده و حتی طرح‌هایی مانند برنامه‌ریزی برای اکران بازی‌های جام‌جهانی هم متأثر از ناآرامی‌های اخیر و برخی ملاحظات امنیتی، فعلاً مسکوت گذاشته‌شده است و مشخص نیست چه زمانی درباره آن تصمیم‌گیری خواهد شد.

باید منتظر ماند و دید چه عاملی و چه طرحی می‌تواند در این روزگار به کمک سینمای کشور بیاید و پیکر بی‌جان آن را با شوک به زندگی بازگرداند.

*دبیر گروه فرهنگی خبرگزاری پانا