در گفت‌وگو با پانا عنوان شد؛
سیدجواد هاشمی: یک چهارم بودجه «جیران» برای ساخت یک سریال در خور کودک و نوجوان هزینه نمی‌شود!
باید در فرهنگ و سینما در برابر تصمیمات وزارت ارشاد سر تعظیم فرود بیاوریم/ اگر ما برای بچههایمان خوراکی نداشته باشیم مسلماً آن را از سفره‌های دیگر بر می‌دارند
تهران (پانا) - سیدجواد هاشمی معتقد است ممکن است که برای سریال «جیران» پول خوبی در پلتفرم‌ها هزینه شود ولی حتی یک چهارم آن بودجه برای ساختن یک سریال در خور کودک و نوجوان هزینه نمی‌شود.
سیدجواد هاشمی نویسنده، بازیگر، کارگردان سینما است که سال‌هاست در حوزه سینمای کودک و نوجوان فعالیت دارد و پیش از آن نیز معلمی را تجربه کرده است. با او درباره سینمای کودک و وضعیتی که سینمای کودک دچار آن شده است، به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
*چندی است که وزارت آموزش و پرورش سعی دارد در بحث سینمای کودک، فعال‌تر باشد. چه نکته‌ای می‌توانیم لحاظ کنیم که سینمای کودک بهتر نمود پیدا کند؟
در این رابطه به سه نکته اشاره می‌کنم؛ من سی سال معلم بودم و با خیلی از مدارس ارتباط دارم و با اینکه ۱۰ سال از مدت بازنشستگی‌ام گذشته است هنوز هم در حال به دست آوردن تجربه هستم. وقتی وارد دبیرستان می‌شوم با دانش‌آموزانی مواجه می‌شوم که از فیلم‌های خوش‌ساخت و متاسفانه بد‌ذات نت‌فیلیکس و امثال آن صحبت می‌کنند که با یک هدف موازی توسط اروپایی‌ها ساخته می‌شود و ساختار خانوادگی و دودمان اخلاقی جامعه را نابود می‌کند که متاسفانه مورد توجه نوجوانان و جوانان امروز ما قرار گرفته است. اگر در این شرایط بی‌تفاوت باشیم که انشالله بچه‌ها به سمت و سوی این فیلم‌ها نمی‌روند، باید بدانیم که این فرضی محال است و بچه‌ها به هر آنچه که برای‌شان مخرب است، دست پیدا می‌کنند. در واقع اگر ما برای بچههایمان خوراکی نداشته باشیم مسلماً آن را از سفره‌های دیگر بر‌می‌دارند.
نکته دوم این است که آموزش و پرورش علاوه بر آموزش، وظیفه پرورش هم در کشور دارد اساساً اگر امور تربیتی از حیث وجود ساقط شده و در عین حال ما شاهد عدم تربیت درست در فضای بیرون از خانواده هستیم باید حتما فکری به حالش کرد. به همین دلیل یکی از واجبات آموزش و پرورش بردن بچه‌ها به سینما است تا حداقل درگیری‌های ذهنی‌شان با کارهایی که در ایران ساخته می‌شود، تغذیه شود. هر چند من معتقدم که انتقادات فراوانی حتی به کارهای خود من هم وارد است اما برای بچه‌ها سم نیست، در حالی که تولیدات اروپا و آمریکا برای نوجوانان و جوانان ما سم محسوب می‌شوند، حتی در تولیدات آسیای شرقی هم کمتر حیا دیده می‌شود. بنابراین اگر به این قائل باشیم که جامعه هدف ما به اینترنت دسترسی دارند باید خوراک‌شان از تولیدات داخل تغذیه شود و آموزش و پرورش موظف است که فرزندان‌مان را برای دیدن فیلم‌های ایرانی که مربوط و متجانس با محتوای آن‌ها است، به سینما ببرد.
نکته سوم این است هر آنچه در وزارت فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی به عنوان یک فیلم در حوزه کودک و نوجوان تصویب می‌شود، یعنی سلیقه جمهوری اسلامی است و اگر قرار باشد سایر ارگان‌ها خلاف آن را بگویند، این ناهماهنگی و ناهمگونی چیزی جز ایجاد تشتت فرهنگی در ذهن و روح و زندگی جاری کودکان، نوجوانان و جوانان نخواهد داشت و این بزرگترین مشکل در اساس نظام جمهوری اسلامی است.
*با توجه به اینکه شما سال‌ها در آموزش و پرورش حضور داشتید و اتفاقات را لمس کردید، چه پیشنهادی برای بهبود وضعیت دارید؟
رفتن به سمت ایده‌آل‌ها در کشوری که هر کس ساز خود را می‌زند متاسفانه خیلی دور از ذهن و دسترس است. در کشور ما کارهای فرهنگی هنری جامعه با هم هماهنگ نیستند. تمام ارگان‌ها از جمله دستگاه‌های نظامی، ارشاد، تلویزیون، سازمان تبلیغات و حوزه هنری ساز و کار خود را دارند و هیچ گاه با یکدیگر هم نظر و هم فکر نمی‌شوند این هم‌نظری و هم‌فکری اولین و مهمترین عامل یکی‌شدن است که ما در کشورمان نداریم. ما نمی‌توانیم در مورد ایده‌آل‌هایمان صحبت کنیم؛ در مورد حداقل ایده‌آل‌ها می‌توانم بگویم که به نظر من باید در حوزه سینما در مقابل ارشاد سر تعظیم فرود بیاوریم. من فکر می‌کنم که اگر ارشاد آموزش سلاح بدهد، خطای راهبردی و استراتژیک است و همان طور دستگاه‌های نظامی هم نباید آموزش حرفه‌ای در حوزه هنری بدهند؛ بنابراین در صورت تفکیک شدن به نتیجه معقول می‌رسیم ولاغیر.
*آقای هاشمی از کارهای جدیدتان و اکران فیلم‌های سینمایی در حوزه کودک و نوجوان بگویید.
فیلم‌های من بعد از اکران سینمایی در پلتفرم‌های فیلیمو و نماوا در حال پخش است البته پلتفرم‌ها مشکلات زیادی دارند که به اعتقاد من ساترا آمده است تا آن‌ها را ساقط کند. در حال حاضر تولید فیلم توجیه اقتصادی ندارد و هیچ فیلمی توسط بخش خصوصی تولید نخواهد شد و اگر هم بشود خیلی به ندرت است و این خواست و اراده مستقیم دولت است تا فیلم‌ها را با منّیات خودش بسازد. در حال حاضر سینمای ما در شرایط اقتصادی فعلی شکست خورده است. من حتی تمام شدن خود را در زمینه تولید اعلام می‌کنم و این خیلی‌ها را خوشحال می‌کند؛ مگر اینکه معجزه‌ای رخ بدهد. زمانی که سینمای خصوصی نابود شود سریال خصوصی هم ساخته نمی‌شود، مخصوصاً اینکه کسی به حوزه کودک و نوجوان اهمیت نمی‌دهد و به آینده فکر نمی‌کند. ممکن است که برای سریال «جیران» پول خوبی در پلتفرم‌ها هزینه شود ولی حتی یک چهارم آن بودجه برای ساختن یک سریال در خور کودک و نوجوان هزینه نمی‌شود.
برای سریال شدن فیلم «آهوی پیشانی سفید» تلاش زیادی کردم تا این اتفاق بیفتد حتی برای این داستان با یک پلتفرم وارد مذاکره شدیم و تقریبا دو ماه هم، پیش تولید رفتیم و بعد کار متوقف شد زیرا من کار با کیفیت برای بچه‌ها می‌سازم و برای این اتفاق، هزینه‌ها بسیار سنگین است. طبق محاسبه من برای فیلم «شهرگربه»های یک و دو مجموعا هفت میلیارد خرج کردیم که طبق تورم از سال ۱۳۹۸ تا الان این مبلغ به ۲۸ میلیارد تومن رسیده است که در واقع نمایش این دو فیلم باید ۹۰ میلیارد تومن فروش داشته باشد تا سرمایه اصلی برگردانده شود که چنین اتفاقی نمی‌افتد. به نظر من سینما برای مراکز خصوصی‌سازی تمام شده است ولی این اتفاق تا چه زمانی می‌تواند ادامه پیدا کند و ما باید به بچههایمان خوراک بدهیم!
*لطفا در مورد حضور در جلسه هم‌اندیشی سینمای کودک که در فارابی برگزار شد، نیز صحبت کنید. آیا نظرات خوبی ارائه شد؟
من در جلسه هم‌اندیشی جشنواره کودک و نوجوان به صراحت به این موضوع اشاره کردم که تولید بخش خصوصی نابود شده است و اگر تولیداتی برای بچههایمان نداشته باشیم دیگر نمی‌توان حیاتی برای سینمای کودک متصور شد. به دوسالانه شدن جشنواره کودک و نوجوان هم به دلیل کم بودن آثار در این حوزه اشاره شد که همه با آن مخالف بودند. وقتی که جشنواره کودک و نوجوان به اکران کمکی نکند، بود و نبود آن هم فرقی نمی‌کند.
*نظرتان درباره بیست و هفتمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان چیست؟
از امیر مشهدی عباس برای برگزاری پرشور جذاب و هیجان‌برانگیز این دوره از جشنواره تئاتر کودک همدان تشکر می‌کنم. احساس می‌کنم در این وانفسا که دیگر جشنواره‌ها از سر تکلیف برگزار می‌شوند، این جشنواره، جشنواره خوبی بود و از بین آثار می‌توان به دو اثر خوب اشاره کرد و خیلی نمی‌توان روی کیفیت آثار دفاعی کرد ولی از کیفیت برگزاری جشنواره دفاع می‌کنم و جشنواره خوبی برگزار شد و امیدوارم که تداوم داشته باشد.
ارسال دیدگاه