بحران سودان و رسالت جامعه بین‌الملل
تهران (پانا) - یک کارشناس مسائل آفریقا، قدرت‌طلبی و عدم پذیرش قواعد متعارف را از ریشه‌های بروز درگیری‌های سودان برشمرد و تاکید کرد با اینکه طرف‌های سودانی خواستار حذف واقعی یکدیگر هستند، اما به نظر می‌رسد ولو اینکه درگیری‌ها به حذف یک طرف هم نینجامد، در کوتاه مدت پایان پیدا کند و دو طرف به دلیل نبود امکانات در این کشور نمی‌توانند به جنگ ادامه دهند.
به گزارش روابط عمومی شورای راهبردی روابط خارجی، جعفر قنادباشی با اشاره به ناآرامی‌های اخیر در سودان که منجر به کشته و زخمی شدن جمع زیادی از مردم این کشور شد، تصریح کرد: گرچه برخی تحلیلگران به برخی کشورهای همسایه سودان به عنوان عواملی که ناآرامی‌ها را در این کشور ایجاد کرده‌اند، اشاره می‌کنند و برخی دیگر عربستان و رژیم صهیونیستی را عامل اصلی این درگیری‌ها می‌دانند، اما واقعیت این است که ریشه این ناآرامی ها، اختلاف میان دو ژنرال سودانی یعنی «عبدالفتاح البرهان» و «محمد حمدان دقلو» معروف به «حمیدتی» است که به طور پیش بینی نشده‌ای به درگیری گسترده و بسیارپرزیان تبدیل شد.
وی علت اصلی اختلافات را بر سر ادغام «نیروهای پشتیبانی سریع» یا «واکنش سریع» سودان در ارتش عنوان کرد و افزود: ادغام این نیروها در سودان مدت‌ها مطرح بود و حتی از زمان عمرالبشیر گفته می‌شد ماموریت نیروهای واکنش سریع که برای مدیریت اوضاع دارفور ایجاد شده بود پایان یافته و باید در ارتش ادغام شوند، اما آن‌ها در تمام این سال‌ها از این مسئله امتناع می‌کردند.
این تحلیلگر مسائل آفریقا با یادآوری اینکه البرهان و حمیدتی در کنار یکدیگر دست به کودتا زدند و عمرالبشیر را کنار گذاشتند و با منحل کردن ساختار سیاسی آن زمان، ساختار نظامی را بر سودان حکمفرما کردند، توضیح داد: این ساختار شورای ریاستی دارد و این دو ژنرال نیز در راس آن شورا قرار داشتند. با این حال همواره اختلافات وجود داشت تا اینکه قرار شد طی توافقی حکومت را به غیرنظامیان و احزاب سیاسی واگذار کنند. در این مرحله بود که مسئله ادغام نیروهای واکنش سریع در ارتش جدی و تاکید شد که اگر قرار بر واگذارکردن حکومت باشد، باید این امر تحقق یابد.
قنادباشی با بیان اینکه با آغاز درگیری‌ها، البرهان و حمیدتی هیچ گاه تصور نمی‌کردند این خشونت‌ها در این وسعت و با این میزان تخریب و تلفات رخ دهد، گفت: این درگیری‌ها در مراکز اصلی، حساس و حیاتی سودان رخ داد و به دلیل تجمع جمعیت در این مراکز، تلفات بیشتری ایجاد شد.
وی با تاکید براینکه قدرت طلبی و عدم پذیرش قواعد متعارف از ریشه‌های بروز این درگیری‌ها بود، ادامه داد: وضعیت فعلی سودان نشان می‌دهد بحران سیاسی در این کشور رو به گسترش است. سودان پیش از این پیامدهای ناشی از بحران‌های اقتصادی و فساد مالی، درگیرهای قبیله‌ای و مذهبی، بی‌عدالتی سیاسی و اجتماعی را تجربه کرده و با تشدید بحران سیاسی، اوضاع پیچیده تر خواهد شد. در این شرایط، بازیگران خارجی نیز تلاش دارند در راستای منافع خود، از تحولات این کشور بهره‌برداری کنند و ما شاهد نقش آفرینی‌های هدفمند و بهره‌برداری همسایگان، مصر، عربستان، امارات و صهیونیست‌ها هستیم.
این کارشناس مسائل آفریقا، به موافقت اولیه طرف‌های درگیر سودانی با آتش‌بس در تعطیلات عید فطر اشاره کرد و درخصوص چشم انداز تحولات سودان، اظهار داشت: با اینکه هدف از این آتش بس ایجاد گذرگاه‌های انسانی برای خروج غیرنظامیان عنوان شده، اما ادامه این درگیری‌ها، آن هم با این وسعت، برای هر دو طرف ممکن نیست. البته هر دو طرف، خواستار حذف واقعی دیگری هستند. اما در عرصه عمل به دلیل کمبود امکانات، مواد غذایی و دارو و مشکلاتی که مردم با آن مواجه هستند، ادامه درگیری ممکن نیست. زیرساخت‌های اساسی و از جمله تاسیسات آب رسانی به مردم مورد حمله قرار گرفته، به دلیل ممنوعیت رفت و آمد، بخش‌های مربوط به تولید مواد غذایی تعطیل شده و مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است.
قنادباشی گفت: ارتش نیز پشتیبانی‌های لازم را ندارد، سربازان خسته شده‌اند و در شرایطی که سوخت و مواد غذایی لازم را ندارند، تداوم درگیری‌ها برای آن‌ها ممکن نیست. بنابراین به نظر می‌رسد ولو اینکه درگیری‌ها به حذف یک طرف هم نینجامد، در کوتاه مدت پایان پیدا کند و دو طرف به دلیل نبود امکانات نمی توانند به جنگ ادامه دهند.
وی با بیان اینکه درگیری‌های سودان ثبات این کشور را تهدید می‌کند، اضافه کرد: سودان کشور پهناوری است و به دلیل اعمال برخی محدودیت‌ها در فرودگاه‌های این کشور به دلیل درگیری‌ها، بازیگران خارجی نمی‌توانند به سادگی تجهیزاتی در راستای کمک به تداوم جنگ بفرستند. در واقع مداخله در سودان و اعزام نیرو برای بازیگران خارجی، بسیار هزینه‌بر است. حتی بمباران مواضع یک طرف از سوی کشورهای همسایه، نیز بسیار هزینه‌بر است و پیامدهای متعددی دارد؛ به همین خاطر کشورهای دیگر حاضر به چنین هزینه‌ای نیستند.
این تحلیلگر مسائل آفریقا به موقعیت ژئوپلیتیکی سودان اشاره کرد و در عین حال یادآور شد: عدم وجود منابع نفتی قابل ملاحظه در سودان نیز باعث شده است که کشورهای دیگر حاضر به پذیرش هزینه قابل توجه با هدف مداخله در امور این کشور و جهت دهی به فرایندهای آن نشوند.
قنادباشی گفت: به دلیل اختلاف نظر ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع، از مدتی قبل جلسات و گفتگوهای ملی به سرعت در سودان متوقف شد. با درنظر داشتن موقعیت سودان، در شرایطی که طرفین درگیری حاضر به شکل‌دهی به گفت‌وگویی برای رسیدن به روند سیاسی مشخصی نیستند، جامعه بین‌الملل باید نقش موثری در ایجاد زمینه گفت‌وگو و برقراری ثبات در این کشور ایفا کند.
ارسال دیدگاه