علت افزایش قیمت خودرو چیست؟

رضا فاطمی‌امین در حاشیه جلسه امروز هیات دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به پرسشی درباره علت افزایش قیمت خودرو، اظهار کرد: در شش‌ ماه آینده ۸۰۰ هزار تا یک میلیون خودرو به بازار عرضه می‌شود که بخشی از آن وارداتی و بخشی تولید داخل است و می‌تواند از بسیاری از التهابات جلوگیری کند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار پانا مبنی بر اینکه بسیاری از کارشناسان معتقدند که حتی اگر قیمت خودرو متاثر از نرخ ارز باشد، قیمت خودرو باید بسیار کمتر از قیمت‌های کنونی باشد، نظر شما در این خصوص چیست؟ گفت: قیمت ارز از پنج مسیر بر قیمت‌های داخلی تأثیر می‌گذارد؛ مسیر اول مواد اولیه است یعنی برخی از تولیدات مواد اولیه‌ای دارند که از خارج وارد می‌شوند و هنگامی که قیمت ارز بالا می‌رود آنها هم متأثر می‌شوند که این تأثیر حداقل سه تا چهار ماه بعد خود را نشان می‌دهد و خودرو به این دلیل قیمتش در بازار گران نشده است.

فاطمی‌امین ادامه داد: مسیر دوم این است که تعدادی کالا هستند که هم تولید داخل دارند و هم وارداتی‌اند مثل لاستیک‌های سنگین که ۳۰ درصد تولید داخل و ۷۰ درصد وارداتی است که وقتی قیمت ارز بالا می‌رود آن بخش وارداتی از این امر متأثر می‌شود و روی قیمت داخلی هم اثر می‌گذارد و بازار سیاه شکل می‌گیرد که خودرو از این مسیر هم متأثر نشده است. مسیر سوم این است که در برخی قوانین و مقررات قیمت‌های داخلی را به قیمت‌های خارجی متصل کردیم که امر اشتباهی است؛ مثلاً در سال‌های قبل گفته شده بود که قیمت گاز یک ترکیبی از قیمت گاز در اروپا، انگلیس، شرق آسیا و آمریکاست که وقتی قیمت آنجا بالا برود و قیمت دلار هم بالا برود، قیمت گاز هم افزایش می‌یابد که با دستور ویژه‌ معاون اول و پیگیری ما و وزارت اقتصاد، از اسفند پارسال این قیمت ثابت شد که خودرو از این هم متأثر نیست.

وزیر صمت یادآور شد: مسیر چهارم این است که وقتی قیمت ارز بالا می‌رود مردم تصور می‌کنند با یک تورم انتظاری مواجه هستند و می‌خواهند ارزش پول خود را حفظ کنند و بنابراین کالایی می‌خرند که این ارزش حفظ شود و خودرو از این مسیر متأثر است. پنجمین مسیر هم تورم انتظاری است؛ یعنی حتی ممکن است هر فردی که بالارفتن قیمت ارز را می‌بیند فکر می‌کند که این قیمت ارز در آینده نزدیک باعث تورم و افزایش قیمت‌ها خواهد شد و بنابراین کالا و خدمت خود را گران می‌کند.

صنعت خودرو یک بیماری زمینه‌ای دارد که عرضه و تقاضای آن باهم متوازن نیست

وزیر صمت تاکید کرد: در مورد خودرو ما دو نوع قیمت داریم، یکی قیمت کارخانه است که افزایشی نسبت به نرخ دلار ندارد، اما یک قیمت هم قیمت بازار است و حالا چرا قیمت بازار بالا می‌رود؟ چون صنعت خودرو یک بیماری زمینه‌ای دارد که عرضه و تقاضایش باهم متوازن نیست؛ یعنی فرصت سوداگری در آن وجود دارد. امروز در حوزه لوازم خانگی این امر را نمی‌بینید در حالی که ده تا پانزده سال قبل نوسانات ارزی که پیش می‌آمد یک عده یخچال و ماشین لباسشویی می‌خریدند و در خانه نگه می‌داشتند، حتی برای مصارف آینده. چون کمبود وجود داشت و این احتمال می‌رفت که این کالاها افزایش قیمت جدی داشته باشد؛ اما الان در حوزه لوازم خانگی این اثر را نداریم ولی در مورد خودرو چون کمبود عرضه داریم این ظرفیت کالای سرمایه‌ای شدن و سوداگری را دارد و این می‌شود بیماری زمینه‌ای و هنگامی که نرخ ارز بالا می‌رود این بیماری تشدید می‌شود.

وی با بیان اینکه وزارت صمت در این زمینه تنها می‌تواند سه اقدام انجام دهد، اظهار کرد: اولین اقدام این است که عرضه را از دو مسیر تولید و واردات افزایش دهیم. واردات که خیلی خوب دارد پیش می‌رود و برای سوم آبان‌ماه بود که آیین‌نامه واردات خودرو نهایی شد و سوم یا چهارم دی‌ماه اولین محموله وارد شد. حالا عده‌ای می‌گویند تنها ۲۰ خودرو بوده و در این زمینه تشکیک می‌کنند اما به هرحال نشان می‌دهد مسیر باز شده و کار جلو می‌رود. در حدود دوماه یک کار بسیار گسترده که نسبت به سال‌های قبل پیچیدگی بیشتری هم داشت - چراکه الان الزام انتقال فناوری وجود دارد- انجام شد و ما برای ۲۰۰ هزار خودرو وارداتی برنامه‌ریزی کردیم.

عرضه ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو تا شش ماه آینده

فاطمی‌امین افزود: مسیر دیگر هم افزایش تولید است که خیلی خوب جلو می‌رود؛ آبان امسال ۱۲۲ هزار دستگاه تولید شد که در پنج سال گذشته بی‌سابقه بود و در آذرماه به بیش از ۱۲۲ هزار دستگاه رسید که رکورد آبان را شکست. شرکت‌های خودروسازی هم امروز تولیدشان را به شدت افزایش داده‌اند و برخی تا ۷۰ هزار در ماه و برخی تا ۵۰ هزار دستگاه را تولید می‌کنند. ما برنامه‌ریزی کردیم که حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو را تا شش ماه آینده عرضه کنیم.

وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: در طرف تقاضا اما همچنان چالش وجود دارد و راه‌حل آن تصویب قانونی تحت عنوان مالیات عایدی سرمایه است که این قانون مالیات بستن به مردم نیست، بلکه مالیات بستن به سوداگری و دلالی است و نباید مردم نگران باشند.

نسبت به خودروسازان منتقد هستم

وی با بیان اینکه صنعت خودرو در حال اصلاح است، اما هنوز وضعیت قابل‌دفاعی ندارد، اظهار کرد: من خودم نسبت به خودروسازان بسیار منتقد هستم و یکی از شرکت‌های خودروسازی که رقم بسیار بالایی تخلف داشت اخیراً به سازمان تعزیرات معرفی شده است. ما مدافع مصرف‌کننده و تولیدکننده‌ایم و باید به گونه‌ای بازار را مدیریت کنیم که نه به تولیدکننده و نه به مصرف‌کننده اجحافی نشود، اما هرگونه تخلفی هم باشد رسیدگی می‌شود؛ مثلاً پرونده یکی از شرکت‌های موادغذایی را به دلیل افزایش قیمت به سازمان تعزیرات ارجاع داده‌ایم.