راه صحیح دیپلماسی و چمدانی پُرسوغات

آیت‌ الله سیدابراهیم رئیسی صبح روز چهارشنبه به دعوت ولادیمیر پوتین همتای روس خود و در راستای گسترش تعاملات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، برای سفری ۲ روزه عازم روسیه شد؛ آن هم با همراهی وزرای امور خارجه، نفت و امور اقتصادی و دارایی. تمام جزئیات سفر و دستاوردهای سفر آیت الله سیدابراهیم رئیسی به روسیه را در زیر می‌خوانید. رئیس‌جمهوری در بدو ورود به فرودگاه وونکووا مسکو از سوی «نیکولای شولگینوف» وزیر انرژی روسیه و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه و «ایگور مارگولوف» معاون وزیر خارجه این کشور مورد استقبال قرار گرفت.

*تعامل ایران و روسیه امنیت‌ساز است و جلوی یکجانبه‌گرایی را در دنیا خواهد گرفت

وی پیش از عزیمت به روسیه در فرودگاه مهرآباد اظهار داشت «این سفر به دعوت رئیس‌جمهور روسیه آقای پوتین انجام می‌شود و در این سفر برای ارتقای دیپلماسی همسایگی و منطقه‌ای تلاش خواهد شد. بدون تردید ما ارتباط‌های‌مان با همه همسایگان است بویژه کشور روسیه که هم مناسبات سیاسی و هم مناسبات اقتصادی و تجاری داریم و در حوزه‌های مختلف این ارتباط وجود دارد و این سفر می‌تواند نقطه عطفی باشد برای ارتقای همه مناسباتی که ما با روسیه داریم». رئیس‌جمهوری گفت «جمهوری اسلامی ایران کشوری مستقل و مقتدر و صاحب نفوذ در منطقه است، همچنین روسیه نیز یک کشور مهم و دارای قدرت و نفوذ در منطقه است؛ ۲ کشور مهم و دارای قدرت و با نفوذ که گفت‌وگوهای دوجانبه آنها می‌تواند در جهت امنیت منطقه و روابط اقتصادی و روابط تجاری موثر باشد». رئیسی افزود «ایران و روسیه در خیلی از تشکل‌هایی که در منطقه وجود دارد از جمله تشکل‌های سیاسی و اقتصادی با هم همکاری می‌کنند. مثلا در مجموعه شانگهای روسیه نقش مهمی دارد و زمینه عضویت ایران را در این اجلاس فراهم کرد. با عضویت رسمی در شانگهای، همکاری‌های خوبی با همه کشورها بویژه با روسیه خواهیم داشت. در رابطه با اتحادیه اوراسیا، روسیه نقش محوری دارد. همکاری ما در این جهت می‌تواند گام‌های موثری باشد در جهت ارتقای مسائل اقتصادی و تجاری. بنده فکر می‌کنم ما منافع مشترک با روسیه داریم و این منافع مشترک و تعاملی بین ما و در منطقه حتما امنیت‌ساز است و جلوی یکجانبه‌گرایی را در دنیا خواهد گرفت».

معاون اول رئیس‌جمهوری که در غیاب سیدابراهیم رئیسی ریاست جلسه هیات دولت را بر عهده داشت روز چهارشنبه با اشاره به سفر رئیس‌جمهوری کشورمان به روسیه گفت «سفر آقای رئیسی به مسکو دارای اهمیت خیلی زیادی است و می‌توان گفت یک تحول اساسی در مناسبات بین‌المللی در این دولت اتفاق افتاده و این سفر هم یکی از ابعاد این تحول در حوزه روابط بین‌الملل است».

*در حال تلاش برای رفع تحریم‌ها هستیم و تهدید به تحریم مانع پیشرفت ایران نمی‌شود

اولین برنامه رئیس‌جمهوری در سفر به مسکو دیدار با همتای روس خود ولادیمیر پوتین بود. رئیسی در این دیدار اظهار داشت «ما هیچ محدودیتی برای گسترش و توسعه روابط با روسیه نداریم و خواهان برقراری روابط راهبردی با مسکو هستیم. اسناد همکاری راهبردی می‌تواند افق روابط را در طول ۲۰ سال مشخص کند. به دنبال افزایش حجم روابط تجاری با روسیه هستیم و تلاش زیادی در این زمینه انجام خواهیم داد». رئیس‌جمهوری گفت «در حال تلاش برای رفع تحریم‌های کشورمان هستیم و امیدواریم منجر به لغو تحریم‌ها شود. تهدید به تحریم مانع پیشرفت ایران نمی‌شود».

رئیسی ادراک مشترک دو کشور در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی را زمینه‌ساز همکاری‌های مشترک خواند و گفت «روابط ایران و روسیه در مسیر مناسبات راهبردی قرار دارد». وی تعامل حداکثری با کشورهای همسایه و همپیمان را جزو اولویت‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توصیف و خاطرنشان کرد «تقویت همکاری‌های دوجانبه ایران و روسیه، موجب رونق اقتصاد دو کشور و باعث افزایش امنیت منطقه و جهان خواهد شد». رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه همکاری ایران با دولت‌های مستقل، فارغ از تحولات بین‌المللی گسترش می‌یابد، مبارزه با تروریسم و قاچاق سازمان‌یافته مواد مخدر را از محورهای همکاری مشترک دانست و گفت «تجربه موفق همکاری علیه تروریسم در سوریه، می‌تواند در قفقاز و افغانستان هم به کار گرفته شود». رئیسی با تاکید بر تغییرناپذیری مرزها در قفقاز و حاکمیت ملی و ژئوپلیتیک منطقه، بر ضرورت همکاری برای توسعه اقتصادی منطقه اشاره کرد و گفت «نفوذ ناتو با هر پوششی در قفقاز و آسیای مرکزی، تهدید‌کننده منافع مشترک کشورهای مستقل است». رئیس‌جمهوری تنها راه ثبات و امنیت پایدار در افغانستان را تشکیل دولت فراگیر با حضور همه اقوام و گروه‌ها دانست و خطاب به همتای روس خاطرنشان کرد «ما از ۴۰ سال گذشته همانند شما در برابر آمریکا ایستاده‌ایم». وی همکاری ایران و روسیه در مبارزه با تروریسم در سوریه را یک تجربه موفق خواند و ضمن تاکید بر حفظ تمامیت ارزی سوریه گفت «حاکمیت کامل دولت مرکزی بر همه سرزمین و مرزهای بین‌المللی سوریه، تنها راه تامین امنیت در سوریه است و چرخه باطل جابه‌جایی اشغالگر با تروریست و بالعکس در سوریه باید متوقف شود». رئیس‌جمهوری در پایان «روند آستانه» را چارچوب مناسبی برای حل دیپلماتیک مساله سوریه توصیف کرد.

*تهران و مسکو در صحنه بین‌المللی همکاری تنگاتنگی دارند/ ایجاد منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا

رئیس‌جمهوری روسیه نیز در این دیدار خطاب به همتای ایرانی خود گفت «از زمان تحلیف جنابعالی، ما در تماس دائم هستیم اما در هر صورت ویدئوکنفرانس یا تماس تلفنی نمی‌تواند جای دیدار حضوری باشد. به‌رغم شرایط سخت پاندمی، سال گذشته تبادلات تجاری ۲ کشور روند مثبت ۶ درصدی داشت». پوتین با بیان اینکه پروژه‌های هنگفت دوجانبه در حال اجرا است و ما در زمینه‌های گوناگونی همکاری داریم، اظهار داشت «در صحنه بین‌المللی همکاری تنگاتنگی داریم. با کوشش‌های ۲ کشور توانستیم به سوریه در مبارزه با تروریسم بین‌المللی کمک کنیم». وی ادامه داد «اوضاع در افغانستان مورد توجه ویژه ۲ طرف بود و من مایلم این موضوعات مهم مورد رایزنی قرار گیرند و نظر جنابعالی را جویا شوم». پوتین همچنین با بیان اینکه بر پایه توافق‌نامه موقت، روابط بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا گسترش می‌یابد و فعالانه تلاش می‌کنیم یک پایه دائم در شکل منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا تشکیل شود، ادامه داد «ایران به ‌عنوان عضو دائم در سازمان شانگهای فعالیت می‌کند و بدیهی است که بخواهم نظرات شما را درباره برجام جویا شوم». رئیس‌جمهور روسیه در پایان گفت «می‌توانیم بگوییم دستور کار وسیعی را پیش رو داریم. از دیدار جنابعالی بسیار خرسندم. در شروع صحبت می‌خواهم از شما خواهش کنم بهترین آرزوی سلامتی را خدمت رهبر معظم ایران آقای (آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای) منتقل فرمایید».

*جزئیات دیدار ٣ ساعته

کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه درباره این دیدار گفت «این ملاقات بیش از سه ساعت به‌صورت بسیار صمیمانه‌ای انجام شد و در حوزه‌های مختلف گفت‌وگو صورت گرفت. موضوعات بین‌المللی مانند یکجانبه‌گرایی آمریکا و همکاری در اقدامات منطقه‌ای که نگاه هر دو کشور به هم خیلی نزدیک بود مورد بحث قرار گرفت. در روابط دو جانبه هم بحث سرعت گرفتن کریدور شمال جنوب، بحث انرژی، بحث افزایش صادرات و واردات آن هم به‌صورت ریز با جزئیات و نیز پروژه‌های عمرانی مانند ساخت نیروگاه‌ها و راه‌آهن بین دو رئیس‌جمهوری رد و بدل شد».

*توافق برای ترسیم نقشه راه بلندمدت

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز در توئیتی درباره دیدار سیدابراهیم رئیسی با ولادیمیر پوتین نوشت «در دیدار مهم، صمیمانه و طولانی‌مدت دکتر رئیسی و پوتین در کرملین، مناسبات تهران و مسکو در مسیر جدید، متنوع و پرشتاب قرار گرفت. در فصل نوین مناسبات، همکاری‌های ممتاز رقم خواهد خورد. روسای دو کشور بر ترسیم نقشه راه بلندمدت توافق کردند؛ جهان آینده بر پایه چندجانبه‌گرایی می‌چرخد.»

*روسیه پوتین، شوروی نیست

البته وزیر امور خارجه ایران پیش از سفر ابراهیم رئیسی به مسکو و دیدار با پوتین با بیان اینکه موضوعات متنوع راهبردی در روابط تهران و مسکو وجود دارد، گفت «ما روسیه‌‌ پوتین را متفاوت از شوروی سابق دانسته و نگاه راهبردی دو کشور به مناسبات خارجی را نقطه اتکای روابط جدید می‌‌دانیم».

*دیپلماسی ایران به‌تدریج راه خود را پیدا می‌کند

محسن بهاروند، سفیر ایران در لندن هم با اشاره به سفر رئیس‌جمهوری کشورمان به مسکو گفت «ایران با هر کشوری که با او با زبان احترام سخن بگوید، به حاکمیت ملی او احترام بگذارد و هدف آن تعامل بر اساس منافع مشترک، روابط دوستانه و همکاری‌‌های متقابل باشد، روابطش را تقویت می‌کند. کشور ما چون نگینی درخشان در غرب آسیا در شکل‌‌گیری توازن نظام جدید بین‌الملل نقش موثری دارد. در طول بیش از دو قرن روابط جدی دیپلماتیک با غربی‌‌ها رفتار آنها همواره توام با دخالت، زورگویی، تحمیل، تحریم و شرط و شروط تحقیرکننده بود. دیپلماسی ایران به تدریج در حال شکل‌‌گیری است و راه خود را پیدا می‌کند.»

دومین نماز کاخ کرملین

یکی از اتفافات مهم دیدار روسای جمهور ایران و روسیه که مورد توجه اکثر رسانه‌ها قرار گرفت، توقف مذاکرات با پوتین و نماز خواندن آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در کرملین بود. در میان مذاکرات مهم پوتین و رئیسی با شروع اذان مغرب، مذاکرات برای دقایقی متوقف شد و رئیس‌جمهوری کشورمان نماز خود را در همان محل مذاکرات اقامه کرد. اتفاقی که در ادامه دیدارهای رئیسی مورد تحسین رئیس شورای مسلمانان روسیه قرار گرفت. نماز اول کرملین را شهید سلیمانی قبل از دیدارش با پوتین خوانده بود.

*تسهیل بازگشت دانشجویان به کشور

رئیس‌جمهوری در ادامه برنامه‌های خود در مسکو شامگاه چهارشنبه به مناسبت میلاد حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و گرامیداشت روز زن در دیدار با بانوان خانواده‌های ایرانی ساکن مسکو، ضمن اشاره به جایگاه عظیم حضرت زهرا (سلام الله علیها)، گفت: شناخت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) یک الگو و سرمایه است. رئیسی با اشاره به درخواست برخی بانوان مبنی بر تسهیل بازگشت دانشجویان برای ادامه تحصیل به کشور، تاکید کرد «این موضوع حتما با کمک وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان پیگیری خواهد شد».

*اقتصاد باید قابل پیش‌بینی باشد

رئیسی شامگاه چهارشنبه در دیدار با جمعی از ایرانیان مقیم روسیه نیز با تاکید بر تلاش اعضای دولت برای رفع مشکلات صادرات اظهار داشت «باید تولید و صادرات قابل پیش‌بینی باشد و صادرکنندگان و تولیدکنندگان بتوانند با پیش بینی در این حوزه فعالیت کنند. ریسک‌پذیری درست است اما تا حدودی باید اقتصاد نیز قابل پیش بینی باشد تا فعالان این حوزه هم دچار خسارات نشوند».
وی تصریح کرد «همه ایرانیان در هر کجای جهان باید نگاهشان به رشد و پیشرفت ایران باشد و توان خود را برای اینکار صرف کنند. منعی برای تحصیل و تجارت در خارج از کشور نیست اما باید تعلق خاطر به کشور وجود داشته باشد».

*باید نسبت به جریان تکفیری حساس باشیم/ از فنلاند برای من نوشتند که برکت به داخل کرملین آمد

یک دیگر از برنامه‌های رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در مسکو روز پنجشنبه، دیدار با رئیس شورای مسلمانان روسیه بود. آیت‌ الله رئیسی در دیدار «راویل عین‌الدین» رئیس شورای مفتیان روسیه با تاکید بر جایگاه والای مسجد در دین اسلام، خاطرنشان کرد «مساجد مرکز ارتباط مسلمانان با یکدیگر، مرکز عبادت پروردگار، جایگاهی برای اطلاع مردم از مسائل و محلی برای امیدآفرینی هستند و بسیاری از یاس‌ها در مسجد تبدیل به امید می‌شود». وی گفت «آنچه امروز باید در کنار الحاد و بی‌دینی نگران آن بود مسأله افراط‌گرایی است. افراطی‌گری و تکفیر بسیار به مسلمانان ضربه زد». رئیس‌جمهوری کشورمان افزود «عده‌ای به نام اسلام و لا اله الا الله به دین خدا خسارت وارد کردند و ما باید نسبت به جریان تکفیری حساس باشیم». «راویل عین‌الدین» هم در این دیدار با اعلام خرسندی از سفر رئیس‌جمهوری کشورمان به مسکو، تصریح کرد «ما می‌فهمیم ملاقات شما با رئیس‌جمهوری روسیه چقدر مهم است و برای مسلمانان روسیه هم این دیدار بسیار با اهمیت است». وی تصریح کرد «نماز شما در کرملین بسیار نمادین و شاخص بود و از فنلاند برای من نوشتند که برکت به داخل کرملین آمد».

*تعامل حداکثری برای شکل‌دهی «جامعه جهانی متمدن»/ پروژه‌های جدید ناتو فرهنگی

رئیسی در ادامه در یکی از مهمترین برنامه‌های سفر دو روزه خود به مسکو به مجلس دومای روسیه رفت. وی در دومای روسیه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به دنبال «تعامل حداکثری» با همه کشورهای جهان، بخصوص کشورهای همسایه و هم‌‏پیمان خود است، گفت «هدف و مبنای این همکاری و تعامل، منافع متقابل ملت‏ها و شکل‏‌دهی فزاینده به یک «جامعه‌‏ی جهانی متمدن» است». وی با بیان اینکه ریشه آنچه جامعه بشری کنونی از آن رنج می‌برد جدایی سیاست از اخلاق و معنویت است، گفت «خشونت، تروریسم، فروپاشی نهاد خانواده و گسترش مواد مخدر از اندیشه معنویت‌گرا بر نمی‌آید. هر بنایی که بر اساس این انفکاک ایجاد شود مصائب بشریت را تشدید می‌کند و بجای ترویج عدالت، ظلم را ساختارمند می‌کند و موجبات سلطه را پدید می‌آورد». وی با اشاره به اهمیت اندیشه مقاومت، به شکل‏‌های جدید سلطه‏‌گری نیز اشاره کرد و گفت «ائتلافِ شیطانی آمریکا با تروریست‏‌ها، برای جهانیان به خصوص ملت‌های غرب آسیا از سوریه تا افغانستان چون روز، روشن است. اکنون برنامه‏‌های پیچیده‏ای برای اعزام تروریست‌‏های تکفیری به ماموریت‏‌های جدید از قفقاز تا آسیای مرکزی در جریان است. تجربه نشان داده است که این اندیشه ناب اسلامی است که توان ممانعت از شکل‏‌گیری افراط‏‌گرایی و تروریسم تکفیری را دارد». وی تصریح کرد «ناتو به دنبال نفوذ در حوزه‏‌های جغرافیایی مختلف، با پوشش‌‏های جدید است که منافع مشترک کشورهای مستقل را با تهدید مواجه می‌کند. ترویج حکومت‌های غرب‏گرا و مقابله با دموکراسی‏‌های مستقل و مبتنی بر هویت و سنت‏‌های ملی، بخشی از پروژه‏‌های ناتو فرهنگی است که بیانگر ریاکاری موجود در این الگویِ رفتاریِ در حالِ افول، است».

*آمریکا به دنبال مقابله با حقوق ملت ماست/ فلسفه ما نیز روشن است "ما از حقوق ملت خود کوتاه نمی‏‌آییم"

ابراهیم رئیسی در سخنرانی خود در دومای روسیه گریزی به تحریم‌های آمریکا علیه کشورمان داشت و گفت «آمریکا ادعا می‏کند که تحریم، به علت فعالیت‌‏های هسته‌ای جمهوری ‏اسلامی‏ ایران است. همه می‌دانند این فعالیت‌‏ها، قانونی و تحت نظارتِ مستمرِ آژانسِ بین‌المللی انرژیِ اتمی است. اما واقعیت آن است که در ادوار مختلف تاریخی پیشرفت ایران، هر زمان ملت ما پرچم ملی‌‏گرایی، استقلال‌خواهی، یا توسعه علمی را برافراشته است، با تحریم و فشار دشمنان ملت ایران مواجه شده است» سیاست جمهوری‏ اسلامی‏ ایران طبق فتوای رهبر معظم انقلاب اسلامی، آن است که ما به دنبال سلاح اتمی نیستیم و این سلاح در استراتژی دفاعی ما هیچ جایگاهی ندارد. آمریکا به دنبال مقابله با حقوق ملت ماست. فلسفه ما نیز روشن است: "ما از حقوق ملت خود کوتاه نمی‏‌آییم." آن‏هایی که شعار می‌دهند "آمریکا برگشته است" هنوز به تعهدات خود در توافق هسته‌ای برنگشته‏‌اند. ما به چیزی کمتر از حقوق خود رضایت نمی‌دهیم. جمهوری‏ اسلامی‏ ایران در رسیدن به توافق جدی است، اگر طرف‏‌های مقابل بر رفعِ واقعی و موثر تحریم‌ها جدی باشند».

*حمایت از ابتکار روسیه برای مبارزه با تروریسم و مصون ماندن روابط ایران و روسیه از مداخلات عناصر ثالث

وی تاکید کرد «پایدارسازی و سودمند کردن روابط بین دو کشور نیازمند تسری همکاری‌ها به حوزه‌های علمی، اجتماعی، فرهنگی و رسانه‌ای است و ما آماده توسعه حداکثری روابط پایدار و بلندمدت هستیم. بدین منظور معتقدیم باید روابط دو کشور، به گونه‌ای طراحی شود که ضمن تامین منافع متقابل، از مداخلات عناصر ثالث نیز مصون باشد». رئیس‌جمهوری کشورمان در پایان این را هم یادآوری شد که «جمهوری‏ اسلامی ‏ایران، ابتکار روسیه در زمینه‏‌ی برگزاری اجلاس روسای پارلمان‌های ایران، روسیه، ترکیه، پاکستان و چین، در زمینه‏‌ مبارزه با تروریسم را مهم می‏‌داند و از این ابتکار حمایت می‌کند».

*تحول در نظام بانکی ایران و روسیه

ابراهیم رئیسی بعدازظهر پنجشنبه نیز در جمع فعالان اقتصادی روسیه از نهایی شدن مقدمات سند جامع همکاری‌های ایران و روسیه خبر داد. وی همسایگی، منافع و دشمنان مشترک را از دلایل ضرورت افزایش همکاری میان ایران و روسیه برشمرد و گفت «علاوه بر منافع مشترک دشمنان مشترکی هم داریم که رشد و پیشرفت در منطقه را نمی‌خواهند اما ما باید رشد و توسعه را به حدی برسانیم که دیگران نتوانند برای تحقق اهداف سیاسی و فرهنگی خود در این منطقه نفوذ کنند». رئیس‌جمهوری با تأکید بر ضرورت آسیب‌شناسی علل پایین بودن حجم تجارت دو کشور گفت «باید با نگاه آسیب‌شناسانه، مشکلات و موانع را شناسایی و برطرف کنیم». وی تصریح کرد «بنده و آقای پوتین هم‌نظر بودیم که باید از ظرفیت‌های همکاری ایران و روسیه بهتر استفاده کرد، کریدور شمال به جنوب فعال شود و مشکلات پیش پای فعالان اقتصادی رفع شود». رئیس‌جمهوری با تأکید بر لزوم تحول در نظام پولی و بانکی بین ایران و روسیه، گفت «برای حل این مشکل بانک‌های مرکزی جمهوری اسلامی ایران و روسیه می‌توانند توافق کنند بانک‌های ایران و روسیه در هر دو کشور فعال شوند تا فعالان اقتصادی با سهولت مبادلات پولی و مالی خود را انجام دهند».

*مسلمان بودن مسئولیت‌پذیری در قبال دیگران است

رئیسی اما در جمع نمازگزاران مسجد جامع مسکو هم حاضر شد و خطاب به نمازگزاران اظهار داشت «آنچه امروز از فساد و بداخلاقی‌ها در جهان وجود دارد گواه این است که انسان امروز خدا را فراموش کرده است. هفتاد سال ظلم و جنایت علیه مردم فلسطین و بیش از ۲۰ سال کشتار مردم افغانستان نتیجه سیاست بدون معنویت و اخلاق است». رئیسی با اشاره به اهمیت معنویت برای مسلمانان تصریح کرد «جنایات تکفیری‌ها در سوریه، عراق، افغانستان و یمن با پرچم اسلام انجام می‌شود، در حالی که این کار با نقشه و پشتیبانی آمریکا و صهیونیست‌ها صورت می‌گیرد». وی یکی از کارکردهای مهم مساجد در جهان اسلام را روشنگری و جلوگیری از رشد حرکت‌های تکفیری برشمرد و گفت «رمز مسلمان بودن، ساختن خود و مسئولیت‌پذیری در قبال دیگران است».

*پیگیری امور سیل‌زدگان جنوب کشور از مسکو

سیدابراهیم رئیسی که برای این سفر کاری در مسکو حضور داشت، رئیس دفتر خود را موظف کرد آخرین وضعیت سیل در جنوب استان کرمان و خدمت رسانی به سیل زدگان را هم پیگیری کند. غلامحسین اسماعیلی نیز در تماس‌های تلفنی جداگانه با وزیر کشور و استاندار کرمان ضمن بررسی میزان خسارات ناشی از سیل، وضعیت کمک رسانی به سیل زدگان و برنامه‌ریزی صورت گرفته برای تامین نیازهای اولیه آسیب دیدگان، دستورات دکتر رئیسی برای تسریع در امدادرسانی را ابلاغ کرد.

*جمهوری اسلامی ایران به علم و نهاد آموزش و پژوهش، اعتبار بخشید

آخرین برنامه سیدابراهیم رئیسی دیدار و سخنرانی در جمع شورای علمی، اساتید و جمعی از دانشجویان دانشگاه ملی مسکو بود. ابراهیم رئیسی در این نشست خطاب به اساتید و دانشجویان گفت «پایدارسازی و سودمندکردن روابط دو دولت ایران و روسیه، نیازمند اراده جمعی است و دولت‌ها با کمک تبادلات مردمی و علی‌الخصوص جامعه دانشگاهی، می‌توانند در ایجاد شبکه‌ای مستحکم از همکاری‌ها و تأمین منافع دو یا چند جانبه، موفق عمل کنند». وی ادامه داد «جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر، علیرغم وجود تحریم‌های ظالمانه، در زمینه تحقیقات و تجاری‌سازی دانش، در حوزه‌های مختلف از جمله نانو، برق و الکترونیک، سلول‌های بنیادین، لیزر، دارو و تجهیزات پزشکی، تکنولوژی اطلاعات، کشاورزی و ساختمان، توفیقات بسیار خوبی را کسب کرد است. هر زمان که برای استقلال و آزادی خود تلاش کرد، ایالات متحده را در برابر خود دید. جامعه دانشگاهی ما بعد از انقلاب اسلامی و رهایی از سلطه آمریکا، رشد قابل توجهی را تجربه کرده و علیرغم تحریم علمی، بالاترین نرخ رشد مقالات علمی و تخصصی را به نام خود ثبت کرده است. جمهوری اسلامی ایران، براساس ارزش‌های فرهنگی مبتنی بر شریعت اسلام و تمدن کهن پارسی، به علم و نهاد آموزش و پژوهش، اعتبار بخشید و امروز یکی از موفق‌ترین کشورهای جهان در افزایش نرخ باسوادی و تعداد جوانان تحصیلکرده در مقاطع مختلف دانشگاهی است».

*اعطای دکترای افتخاری دانشگاه ملی مسکو به آیت‌الله رئیسی/ نخبگان الگوی «هویت‌گرایی تعاملی و سازنده» را ارائه دهند

رئیس‌جمهوری کشورمان با بیان اینکه ایالات متحده، باورها، فرهنگی‌های ملی و سنت‌های راهگشایی که ریشه در هویت و تمدن کشورهای مستقل دارد را نشانه گرفته است، اظهار کرد «نخبگان ایران و روسیه، برای در امان ماندن هر دو ملت از این هویت‌زدایی مخرب و ارتجاعی و جلوگیری از اضمحلال در فرهنگ بیگانه، باید الگویی از «هویت‌گرایی تعاملی و سازنده» را ارائه دهند». وی تصریح کرد «ما در برابر گفتمانی که به دنبال امنیتی کردن و نظامی کردن روابط میان ملت‌ها است، پیرو مکتبی هستیم که دانش را منشأ قدرت می‌داند». در پایان این مراسم دکترای افتخاری دانشگاه ملی مسکو به آیت‌ الله رئیسی اعطا شد.

توافقات: تجارت سالانه ۱۰میلیارد دلاری/ شکستن سلطه دلار/ توسعه میادین نفت و گاز/ توسعه همکاری کشاورزی و تبادل محصولات و ...

آیت‌ الله بعد از این سفر دو روزه بامداد امروز به کشور بازگشت و در گفت‌وگو با خبرنگاران درباره دستاوردهای این سفر گفت «مباحث مطرح شده در این سفر در راستای تحقق اهداف کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران یعنی تعامل حداکثری با کشورهای جهان و به ویژه کشورهای همسو و هم‌پیمان با ایران بود». رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه در این سفر توافق اساسی برای گسترش روابط همه جانبه و پایدار و سودمند بین دو کشور به دست آمد، افزود «بدون تردید توسعه روابط با روسیه به امنیت و رفاه دو ملت کمک خواهد کرد. گسترش همکاری‌های دوجانبه تهران و مسکو حتما برای منطقه و عرصه بین‌الملل امنیت‌ساز خواهد بود». رئیسی با بیان اینکه در این سفر همچنین درباره مساله پولی و بانکی بین دو کشور گفتگو داشتیم، اظهار داشت «دو کشور می‌توانند در جهت شکست سلطه دلار بر روابط پولی و بانکی گام بردارند و مبادلات خود را با پول ملی انجام دهند». رئیس‌جمهوری ادامه داد «همچنین وزیر نفت کشورمان توافقات خوبی با مسئولین انرژی روسیه در حوزه توسعه میادین نفت و گاز داشت». رئیسی همچنین تصریح کرد «در حوزه مسایل تجاری بر رفع موانع تجاری و جهش تجارت بین دو کشور توافق شد. در حال حاضر سطح تعاملات تجاری بین دو کشور قابل قبول نیست، لذا دو کشور توافق کردند در گام اول تعاملات تجاری فیمابین را به ۱۰ میلیارد دلار در سال افزایش دهند». رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد «دو کشور همچنین توافق کردند که ظرفیت‌های کشاورزی و نیز زمینه‌های مناسب مبادلات کالاهای کشاورزی دو طرف را به شکلی دقیق‌تر مورد شناسایی قرار دهند تا بتوانند نسبت به افزایش تبادل کالاهای کشاورزی اقدام کنند».

*کریدور شمال-جنوب فعال می‌شود/ وزرای خارجه و نفت مامور اجرای مصوبات و توافقات

رئیسی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران از ظرفیت‌های بسیار خوبی در زمینه ترانزیت و حمل و نقل برخوردار است، گفت «در این سفر بر فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب توافق شد. این مسیر ترانزیتی مسیر و زمان ترانزیت کالا از روسیه و کشورهای مختلف شمالی ایران را به مناطق جنوبی بسیار کوتاه‌تر خواهد کرد. در این سفر همچنین گفتگوهای خوبی در زمینه گسترش همکاری‌های دفاعی، هوا-فضا و فضایی انجام شد و مقرر شد وزارت امور خارجه و وزیر نفت به عنوان رئیس طرف ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی اجرای مصوبات و توافقاتی را که بین دو کشور انجام شده تا حصول نتیجه نهایی دنبال کنند».

رئیسی همچنین اظهار داشت «وزرای امور اقتصادی و دارایی، نفت و وزیر امور خارجه نیز در جریان این سفر نشست‌های مختلفی داشتند و به توافقات خوبی با طرف‌های روسی رسیدند. امیدواریم که این سفر نقطه عطفی برای ارتقای روابط با کشور دوست و همسایه روسیه باشد و مجموعه این روابط به ارتقای سطح امنیت در منطقه و رفع بحران‌های منطقه‌ای و جهانی کمک کند».

دستاوردهای اقتصادی سفر رئیس‌جمهوری به روایت وزیر اقتصاد

سیداحسان خاندوزی که همراه رئیس‌جمهوری به روسیه سفر کرده بود، درباره دستاوردهای این سفر «قبل از اینکه آقای رئیس‌جمهور جلسه‌شان را با رئیس‌جمهور روسیه شروع کنند، مقامات اقتصادی، مقامات حوزه انرژی و نفت دو کشور جلساتی را با یکدیگر داشتند تا موضوعات با جمع‌بندی و توافق کامل خدمت روسای جمهور دو کشور ارائه شود. من با تجار ایرانی فعال در بازار روسیه و وزیر نفت با شرکت‌هایی که در حوزه نفت و گاز کار می‌کنند، جلسه داشتیم که نتیجه آنها قبل از شروع مذاکرات رئیس‌جمهور، خدمت آیت‌الله رئیسی ارائه شد». وی با اشاره به خبرهای بسیار خوبی که بعد از جلسه دو رئیس‌جمهور شنیده شد، افزود «بخش اعظم و قریب به‌اتفاق موضوعاتی که توافق شده بود هم در خصوص همکاری‌های حوزه بالادستی نفت و گاز و هم در حوزه ترانزیت دو کشور و هم در حوزه نیروگاهی و استفاده از خط اعتباری ۵ میلیارد دلاری بود که بالاخره بعد از گذشت چند سال از تصویب آن‌ها و سرعت بسیار کندی که داشت، در مورد تسریع و تکمیل آن‌ها توافقاتی صورت گرفت».

*پیمان پولی دوجانبه

خاندوزی درباره این توافقات تصریح کرد «تکمیل کریدور شمال به جنوب از طریق ترانزیت ریلی که بتواند جنوب ایران و خلیج‌فارس را به آسیای میانه و اروپا متصل کند یکی از محورهای این توافق بود که بر اساس آن تصمیمات بسیار خوبی برای خط آهن رشت ـ آستارا و خط آهن اینچه برون ـ گرمسار اتخاذ شد. در مورد تأمین نهاده‌های اساسی و غلات و همچنین خرید لوکوموتیو و موضوعاتی ازاین‌دست، بسیار بیشتر از آن چیزی که در ابتدا به نظر می‌رسید، هم‌گرایی و هم‌نظری‌ها وجود داشت که خبرهای تکمیلی و تشریحی آینده، تأییدکننده توافقات حداکثری و راهبردی بین دو کشور خواهد بود». خاندوزی تصریح کرد «یکی از پیشنهاد‌های جدی ما به هیات روسی در مورد تکمیل مراودات بانکی و ارزی بود، چراکه همه این تجارت‌ها مبتنی بر این است که چقدر سهل‌تر، کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر نقل و انتقالات بانکی و ارزی را انجام داد؛ البته اینجا بیزینس بانک که یکی از بانک‌های مهم روسیه است، خیلی به مراودات تجار ایرانی کمک می‌کند که برای افزایش ظرفیتش پیشنهادی مشخصی را ارائه کردیم. با توجه به اینکه حوزه مراودات بانکی نیازمند توافق بانک مرکزی طرفین هست، گرچه رویکرد کاملاً مثبت بود اما مقرر شد در سفر و جلسه‌ای که فی‌مابین روسای بانک مرکزی ایران و روسیه شکل خواهد گرفت، جزئیات این توافق نهایی شود؛ اما مجموعه تسهیل تمام این مراودات بانکی حتی مورد تأیید جناب آقای پوتین هم قرار داشت.