مهرداد خدیر*
بخشیدن یا بخشودن؟
با اعلام گذشتِ خانوادۀ «میترا استاد» از قصاص «محمد علی نجفی» رسانه‌ها در عنوان خبر از واژۀ «بخشش» استفاده می‌کنند. این در حالی است که برخی بر این باورند که بهتر است از واژۀ «بخشودن» استفاده کنیم یا «بخشایش».
بخشودن اما پارسیِ «عفو» است و مثلا وقتی متهمانی به پیشنهاد یا خواستِ رییس قوۀ قضاییه مشمول «عفو» رهبری قرار می گیرند، واژۀ «بخشودگی» مناسبت دارد.
بخشیدن یا بخشودن؟
در این قضیه اما خانوادۀ مقتول (میترا استاد) در جایگاه عفو یا بخشودن نبوده‌اند و «گذشت» کرده‌اند و «بخشش» نادرست نیست. چون بخشیدن یعنی از حقی یا از مالی یا از سهمی گذشتن و در اینجا هم از حق قصاص خود «گذشت» کرده‌اند.
پس اگر بحث گذشت باشد «بخشش» است. مثل وقتی که فردی به ما توهین می کند و ما از شکایت و پی‌گیری صرف نظر می‌کنیم و می گوییم «بخشیدم» که به معنی «گذشت کردم» است یا «گذشتم».
اما اگر کارمندی خطا می کند که مستوجب برخورد قانونی است و مقام بالاتر صرف نظر می‌کند در واقع قلم عفو می‌کشد و «می‌بخشاید».
استاد سخن - سعدی - هم می‌گوید:
خدا را بر آن بنده «بخشایش» است
که خلق از وجودش در آسایش است
به روشنی می‌بینیم که سعدی میان بخشایش (از مصدر بخشودن) با بخشش (از مصدر بخشیدن)، تفاوت و تمایز قایل شده است و کدام معیار بالاتر از سخن و نثر سعدی
*روزنامه نگار
منبع: عصرایران
ارسال دیدگاه