تضاد، تعصب و دشواری معیشتی؛ سه عامل خشن شدن جامعه

به‌گزارش ایسنا، انبری درباره علل و عوامل افزایش خشونت درسطح جامعه اظهار کرد: جاری شدن خشونت در جامعه به‌هر شکل، چه در حد درگیری‌های لفظی و چه در حد استفاده از سلاح گرم دارای دلایلی است. این دلایل می تواند در سطوح کلان یا در سطوح خرد باشد.

او درباره سطوح کلان افزایش خشونت در جامعه اظهار کرد: سطوح کلان برای جامعه شناسان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. می‌توان گفت که سه دسته از موضوعات با خشونت ارتباط مستقیم دارند، یعنی به‌میزانی که آن موضوعات در جامعه افزایش پیدا می‌کنند خشونت هم در جامعه افزایش پیدا می‌کند.

این جامعه‌شناس دسته اول موضوعاتی که با خشونت ارتباط مستقیم دارند را «تضادها» عنوان کرد و درباره این دسته گفت: زمانی‌که بین ارزش‌های گروه‌های اجتماعی، هنجارهایی که در جامعه وجود دارد و میان سبک‌های زندگی افزاد تضاد ایجاد می‌شود، زمینه‌ای برای شکل‌گیری خشونت‌ها فراهم می‌شود. این خشونت می‌تواند از نوع کلامی یا درگیری‌های شدید و ارتکاب قتل و .. باشد. بنابراین زمانی‌که تضادهای ساختاری و تضادهای ارزشی ایجاد می‌شود افراد رفتارهای مخاطره‌آمیزی را بروز می‌کنند و دراین شرایط بحران‌های اجتماعی افزایش می‌یابد که یکی از مصادیق آن خشونت است.

انبری عنوان کرد: گاهی افرادی که وارد جامعه‌ای نوین می‌شوند باورهای سنتی خود را حفظ می‌کنند و نمی‌توانند باورهای سنتی و جامعه مدرن را همزمان با یکدیگر پیش ببرند، و نمی‌توانند تضادهای بین این دو موضوع را مدیریت کنند، در این هنگام مسائل اجتمای رشد کرده و خشونت افزایش می‌یابد.

انبری با بیان اینکه همانطور که افزایش برخی از تجهیزات، تکنولوژی در جامعه موجب افزایش استفاده از آن می شود وجود سلاح در جامعه نیز موجب افزایش استفاده از آن می‌شود گفت: زمانی‌که سلاح در یک جامعه از هر طریقی افزایش پیدا کند احتمال استفاده از آن نیز خود به‌خود بیشتر می‌شود، و با افزایش وجود برخی از تجهیزات یا سلاح‌ها نیز احتمال استفاده مخاطره‌آمیز از آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین در سیاست گذاری‌ها و برنامه‌ها نیز باید به این موضوع توجه کرد.

این جامعه‌شناس در ادامه یکی دیگر از علل افزایش خشونت در جامعه را «تعصب‌ها» بیان کرد و گفت: یکی از موارد دیگری که در تمامی جوامع با خشونت رابطه مستقیم دارد بحث تعصب‌ها است. این تعصب‌ها می‌تواند در اتباط با موضوعات قومیتی، مذهبی، جنسیتی و ... باشد. زیاده روی‌هایی که ما اسم آنها را تعصب گذاشته‌ایم می‌تواند خشونت را میان افراد افزایش دهد. برای مثال ممکن است یک نفر نگاه کاملا مردسالارانه داشته باشد و تاکید کند که تنها نگاه خودش درست است، این موضوع در حوزه خانواده باعث وجود مشکل اجتماعی می‌شود که حتی گاهی موجب می‌شود فردی دست به انجام خشونت‌هایی از قبیل استفاده از سلاح بزند.

انبری یکی از عوامل مهم دیگری که منجر به افزایش خشونت می‌شود را «دشواری‌های معیشتی» دانست و تصریح کرد: زمانی‌که افراد برای تامین نیازهای اولیه زندگی، مقابله با دشواری‌های اقتصادی و مشکلات اقتصادی خود را ناتوان می‌بینند، خود به خود به‌سوی خشونت رو می‌آورند. زمانی‌که افراد نمی‌توانند منشاء برخی از مشکلات به‌وجود آمده در این زمینه را کنترل کنند، از خود رفتار های پرخاشگرانه نشان می‌دهند.

در تئوری‌های روانشناسی نیز بر این موضوع بسیار تاکید می‌شود که بسیاری از ناکامی‌ها تبدیل به زمینه پرخاشگرانه می‌شود.

او با بیان اینکه بیکاری می‌تواند یکی از مصداق‌های گرفتاری‌های معیشتی باشد گفت: داشتن شغل نامتناسب، شغل غیرآبرومند، شغل ریسک‌آور و مخاطره‌آمیز و ... نیز می‌تواند از منشاءهای گسترش خشونت باشد. همچنین ورود به شغل‌های نادرست از جمله انجام انواع قاچاق نیز می‌تواند از عوامل بروز خشونت باشد. در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی مشکل وجود دارد که نمی‌توانیم میزان اثرگذاری هر عامل را مشخص کنیم.