فلسطین؛ عرصه تقابل رویکردهای هنجاری و نظامی

در قضیه فلسطین رویکرد نظامی، رویکرد غالب شده است. یعنی اسرائیلی‌ها در پرتو حمایت آمریکا به هرجا که می‌خواهند حمله می‌کنند و هر تعدادی که بخواهند را به قتل می‌رسانند و متاسفانه نهادهایی مثل سازمان ملل متحد و هنجارهایی مثل حقوق بین‌الملل هم در مقابل رفتار این رژیم و همینطور ایالات متحده آمریکا سکوت اختیار کرده‌اند. در این شرایط سکوت نشانه رضایت است. یعنی عملا سازمان ملل با سکوت خود رژیم صهیونیستی را به این کار تشویق می‌کند. ایالات متحده آمریکا با عملکرد خود مثل انتقال سفارتش به بیت‌المقدس، اسرائیل را تشویق به اقدامات نظامی و سرکوبگرایانه می‌کند. در کنار این جریان، جریانات مردمی و افکار عمومی بین‌المللی است و با اینکه به عنوان یک نیروی موثر در عرصه بین‌المللی عمل می‌کنند، ولی باید فعال شود. یعنی افکار عمومی به طور خنثی هیچ تاثیری ندارد. باید ان‌جی‌اوها در کشورهای مختلف فعال شوند و واقعا به نام مردم فلسطین ندا سر دهند. تنها در این صورت است که می‌توان کمی از آلام و دردهای مردم فلسطین کاست.

موضوع دیگر اینکه الان جهان باید به یک تصمیمی برسد. با اینکه آمریکایی‌ها همیشه در کنار رژیم صهیونیستی بوده‌اند ولی گاهی اوقات محدودیت‌هایی هم برای این رژیم ایجاد می‌کردند. در شرایط فعلی ترامپ تمام هنجارها، معیارها، موازین و اصول روابط بین‌الملل را زیر پا می‌گذارد که این می‌تواند برای صلح و امنیت بین‌المللی خطرناک باشد. وقتی در یک روز بالغ بر ۴۰ نفر مردم بی‌گناه و بی‌سلاح کشته و ۲۰۰۰ نفر زخمی می‌شوند و نسبت به این موضوع اعتراض دارند، به شدیدترین وجه توسط رژیم صهیوینستی سرکوب می‌شوند. رژیم صهیونیستی در سوریه به هر اقدام نظامی که بخواهد به‌راحتی دست می‌زند .

از سوی دیگر با برخورداری از ۲۰۰ کلاهک اتمی بعضی از رژیم‌های بین‌المللی را زیر پا گذاشته. در مجموع روندی که رو به پیش است و به عنوان یک جریان قلدرمآبانه در جهان عمل می‌کند، صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر می‌اندازد. لذا بقیه کشورهای جهان باید نسبت به این موضوعات واکنش نشان دهند. آنچه ترامپ انجام داده و سفارت آمریکا را به بیت‌المقدس آورده، مغایر با تمامی توافقنامه‌هایی است که بین خود اسرائیل و فلسطینی‌ها با میانجی‌گری آمریکا بسته شده است.

در تمام اسنادی که از گذشته وجود دارد، قدس به عنوان یک شهری بین‌المللی شناخته و به عنوان و وضعیتی استثنایی درنظر گرفته شد. با اینکه این شهر متعلق به فلسطین است و باید پایتخت فلسطین باشد، اما حتی نگاه‌های حداقلی به قدس هم آن را یک شهر بین‌المللی در نظر گرفته و به بیان دیگر نقطه‌ای است که هنوز تکلیفش مشخص نیست، اما آمریکایی‌ها این حداقل‌ها را هم نادیده گرفتند. بنابراین وقتی یک ملت از حقوق خود محروم می‌شود، ناچار است که فریاد بزند. فریادشان هم مسالمت‌آمیز و درنهایت سنگ و انتفاضه است و فاقد تسلیحات پیشرفته و شرایط ویژه هستند و نمی‌توانند مسلحانه از خود دفاع کنند.

در این شرایط، انتظار می‌رود که جامعه بین‌المللی فعال‌تر عمل کند. به هر حال مساله فلسطین یک آزمون است. اگر قرار باشد هرکس قدرت داشت، هر رفتاری که خواست را انجام دهد، صحنه روابط بین‌الملل صحنه پرهرج‌ومرج خواهد بود که هیچ کشوری از این هرج‌و‌مرج درامان نخواهد ماند. صهیونیست‌ها از طریق دو ساختار بر سیاست و حکومت در ایالات متحده تاثیرگذارند؛ ساختارهای رسمی مثل آیپک و کنگره جهانی یهود و دیگری هم از طریق رسانه‌ها، تجار و سرمایه‌داران یهودی. لذا هیچ سیاستمداری در آمریکا از تاثیر صهیونیست‌ها درامان نیست. با این حال اوباما مشی لیبرالی و تقریبا نگاه هنجاری به مسائل بین‌الملل داشت اما ترامپ متاسفانه جزو نئوکانت‌هاست که طیف بازها در ایالات متحد آمریکا هستند و بنیاد فکری‌شان بر نظامی‌گری است. رژیم صهیونیستی هم رژیمی سیری‌ناپذیر است و از هر اقدامی که بتواند به تحکیم پایه‌های این رژیم در سرزمین‌های فلسطین کمک کند، استقبال می‌کند. بنابراین قطب‌های همنام در اینجا برخلاف شرایط فیزیکی همدیگر را جذب کرده‌اند. درواقع نتانیاهو و ترامپ به سوی هم حرکت کرده‌اند و حاصل جمع سیاست آنها چیزی است که الان در فلسطین، سوریه و در صحنه خاورمیانه شاهد هستیم و خروجی این سیاست‌ها چیزی جز قتل، کشتار، آوارگی و ناامنی نیست و البته نفع آنها در این وضعیت است و آن که زیان می‌کند، مردم منطقه هستند. همین مردمی که سردمداران بعضی از آنها در حاشیه جنوبی خلیچ فارس زمینه این گستاخی‌ها را برای رژیم صهیونیستی و آمریکا فراهم کرده‌اند .

منبع:آرمان

* استاد دانشگاه