محمدرضا قینی*
باز هم پزشکان؟
سالهاست شهروندان تهران با کلمهای به نام طرح ترافیک آشنا شدهاند. معمولا سیاستگذاران ابتدا با مشکلی مواجه میشوند و بعد برای آن راهحلی در نظر میگیرند. سالها قبل، در زمان جنگ، چند مشکل مدنظر قرار گرفت؛ یکی صرفهجویی در مصرف بنزین در زمان جنگ تحمیلی و دیگری مشکل ترافیک قسمتهای مرکزی تهران بود؛ بنابراین در آن سالها مدیران طرحی را به نام طرح ترافیک درانداختند که اساس آن ورود اتومبیلهای کمتری به نقاط مرکزی تهران بود.
بر این اساس مجوزهایی برای گروههای خاصی که ضرورت حضور آنان در منطقه مرکزی تهران بدیهی به نظر میرسید، صادر شد. عمدهترین این گروهها، پزشکانی بودند که محل کار آنان در این مناطق بود. در سالهای اول، حتی مبلغ خاصی برای صدور این مجوز وجود نداشت.بعد از آن کمکم مبلغی بهعنوان حقصدور این مجوز در نظر گرفته شد و هر سال مقداری بر آن اضافه شد؛ به نحوی که در سالهای اخیر، مبلغ درخور توجهی شده بود.
با وجود این، پزشکان و کادرهای درمانی که محل کار آنان در منطقه طرح ترافیک بود، با پرداخت این مبلغ و علاوه بر آن پرداخت بهموقع تمام عوارض و جریمههای رانندگی و حق ثبتنام نظامپزشکی و گرفتن بهموقع معاینه فنی اتومبیل، برای حضور در محل کار خود که بیشتر در بیمارستانهای دولتی و دانشگاهی مرکز شهر بود، اصطلاحا آرم ترافیک میگرفتند. سالهای متمادی گذشت و این روالی معمول بود. پزشکان شاغل در محدوده، چند روز از آذر یا دیماه خود را به تکمیل مدارک آرم ترافیک اختصاص میدادند.
از چند سال قبل جوی در رسانهها شکل گرفت و در آن پزشکان با هجوم تبلیغاتی شدید مواجه شدند. هر مشکلی که پیش میآمد، اول باید بررسی میشد که آیا پزشکان مقصر هستند یا خیر؟ ولی حتی در این جو نیز کسی از اینکه به پزشکان شاغل در منطقه طرح، آرم ترافیک داده میشود انتقاد نمیکرد. این امتیاز نهچندان ارزان آنقدر بدیهی به نظر میرسید که دلیلی برای انتقاد از آن نبود. از سال قبل و با آمدن شورای شهر جدید و انتصاب شهردار جدید، زمزمه تغییر سیاستهای آرم ترافیک نیز شنیده شد. زمانی که سیاستی عوض میشود، دو دلیل میتواند داشته باشد؛ یا سیاست قبلی در حل مشکلات ناتوان بوده یا مشکلات جدیدی پیش آمده است که سیاست جدیدی را میطلبد. اینکه ترافیک مناطق مرکزی تهران اکنون نیز وضع مناسبی ندارد، برای همه روشن است. علاوه بر این، آلودگی هوا از مشکلاتی است که چند سال است بهشدت تهران را آزار میدهد. به نظر میرسید سیاستگذاران برای حل این دو مشکل نیاز به تغییر سیاست را لازم دیده باشند. زمزمه تغییر سیاست ادامه داشت، ولی ابعاد آن روشن نبود. در این میان، دوره شهرداری شهردار جدید دولتی مستعجل بود که با استعفای شهردار به پایان رسید. این مسئله به ابهامات افزود؛ به نحوی که اکنون در نیمه دوم اولین ماه سال ٩٧ هنوز سیاستهای طرح ترافیک کاملا روشن نیست، ولی آنچه در افق هویدا شده، این است که بیشتر افراد میتوانند با پرداخت مبالغی روزانه که بنا بر ساعت ورود و خروج متفاوت است، وارد محدوده شوند.
درواقع سیاستگذار سعی کرده حقی به اغلب افراد در صورت پرداخت هزینه بدهد و در مقابل، مهمترین اتفاق این است که امتیاز از گروههایی که به نحوی خاص آرم میگرفتند، بهویژه پزشکان، گرفته شده است. اولین سؤال این است که آیا این تغییر سیاست مشکلات ترافیک تهران را حل میکند؟ اگر همه بتوانند با پرداخت مبلغی به محدوده بیایند، آیا ترافیک مناطق مرکزی تهران کمتر میشود؟ آیا با این سیاست آلودگی کاهش مییابد؟ آیا آلودگی و ترافیک عمدتا متعلق به پزشکان بود که معمولا در اولین ساعات کاری به محل بیمارستان میروند و در ساعات آخر از محدوده خارج میشوند و مشخصا در داخل محدوده رفتوآمد دیگری ندارند؟ مشخص است جواب همه این سؤالات خیر است. سیاستگذاران ممکن است بگویند ما نگفتیم هر تعداد افراد میخواهند با پرداخت هزینه وارد شوند، بلکه سقفی برای این مجوز در نظر گرفتهایم. در این صورت سؤال این است که آیا ضرورتی که از قبل برای حضور پزشکان در محل کار خود یا خبرنگاران در محل وقوع یک خبر وجود داشت، برطرف شده است؟ آیا منطقی است که مثلا پزشکی برای رسیدن به محل کار خود بخواهد وارد محدوده شود و به او بگویند متأسفیم تعداد مجوز امروز تمام شده است.
اگر مشکلات یادشده را در نظر بگیریم، آیا واقعا ترافیک نقاط مرکزی تهران هم یکی دیگر از نتایج کار پزشکان بوده است؟ آیا آلودگی هوا به علت ورود و خروج پزشکان آنهم با ماشینهایی که معاینه فنی داشتهاند بوده است؟ اینها سؤالاتی ست که حداقل اذهان پزشکان شاغل در مناطق مرکزی نوعا محرومتر و درعینحال حساستر تهران را مشغول کرده است.
امکان حضور بهموقع پزشک بر بالین بیمار، نهتنها از حقوق پزشکان بلکه از حقوق بیماران است. ممکن است منتقدانی بر اساس جو حاکم رسانهای فعلی از همین حضور بهموقع شکایت کنند، ولی قطعا سیاستگذاران نباید امکان این حضور را مشکل کنند. من بر اساس آنچه از همکارانم دیدهام، اطمینان کامل دارم که حتی با سیاستهای جدید نیز حداکثر تلاش را خواهند کرد که اختلالی در درمان بیماران اتفاق نیفتد و نخواهد افتاد؛ اما پاسخ به سؤالات گفتهشده حداقل درخواست این قشر -که به شهادت همه تحصیلکرده بهشمار میروند- است.
منبع:شرق
*عضو هیئت علمی دانشگاه علومپزشکی تهران
ارسال دیدگاه