کام نخل‌داران تلخ شد

به‌گزارش ایران، یکی دوسالی است که به‌دلیل شرایط کرونایی و محدودیت‌های صادراتی و البته پایین آمدن توان خرید مردم، بازار خرمای خوزستان کساد بوده؛ حتی بخشی از خرمای نوع استعمران که قابلیت صادرات دارد خواهان زیادی نداشت و محصول روی دست کشاورزان نخلدار این استان می‌ماند. البته با شروع خرید تضمینی خرما در خوزستان، کشاورزان مجبور شدند ساعت‌ها در صف‌های شلوغ منتظر تحویل محصول بمانند. هرچند مسئولان می‌گویند این مسأله در روزهای نخست خرید تضمینی هرمحصول طبیعی است اما ردپاهایی از حضور دلالان در این شلوغی‌ها دیده می‌شد. به‌نظر می‌رسد از یک سو زیرساخت‌های لازم برای خرید تضمینی خرما مهیا نبوده و از سوی دیگر کشاورزانی که نقدینگی لازم برای گذران زندگی را نداشته‌اند سعی کرده بودند هرچه سریع‌تر محصول خود را تحویل مراکز تعاونی روستایی بدهند.

مجبور شدیم بخشی از محصول را به دلال بفروشیم
«عبدالحمید ممدوحی» یکی از کشاورزان نخل‌دار خوزستان در منطقه شادگان می‌گوید: از سال گذشته و با آمدن کرونا محصول خرما بازار قبلی را ندارد و از طرفی متأسفانه خشکسالی و شوری آب کیفیت محصول خرما را۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش داده است. خرید تضمینی خرما اقدام خوبی بود که انجام گرفت ولی این خرید موقعی جواب می‌دهد که پول ما را زود پرداخت کنند الان من صدها کیلو خرما تحویل مراکز تعاون روستایی داده‌ام ولی به من گفتند هر وقت بودجه تأمین شود پول را می‌پردازند. او می‌گوید: «خود من شخصاً قبل از شروع خرید تضمینی خرما به‌دلیل نیاز مبرمی که به پول داشتم مجبور شدم ۲۰۰ کیلو خرما را با کیلویی حدود ۴ هزار تومان به دلال‌ها بفروشم که بعداً متوجه شدم محصول دیگر کشاورزان را هم خریده و همراه محصول من تحویل تعاون روستایی داده‌اند. به این نکته توجه داشته باشید دلالی که من می‌گویم کشاورزان سرمایه‌داری هستند که هم باغ دارند و هم کارخانه بسته‌بندی خرما و همیشه مشکلات برای کشاورزان کم‌توانی مانند ما است که باید مورد حمایت قرار گیرند.» او یادآور می‌شود: «اگر پول خرید تضمینی بموقع به دستمان نرسد باز هم باید بخش دیگری از محصولم را به دلال‌ها بفروشم. امسال قیمت آب تحویلی و نهاده‌هایی که باید استفاده می‌کردیم برای آفات افزایش قابل توجهی داشت.» به‌گفته وی هر اصله نخل حدود ۱۰۰ کیلو محصول می‌دهد. این نخل‌دار از مسئولان استانی خواست توجه بیشتری به مشکلاتی که خشکسالی برای نخل‌داران درست کرده داشته باشند.

۱۲ هزار تن خرما خریداری شده است
«محمد امین معین‌راد» مدیر تعاون روستایی خوزستان هم می‌گوید:خرید تضمینی خرمای استعمران خوزستان پس از گذشت ۱۷ سال از ۲۳ شهریور آغاز شده و تا سی‌ام مهرماه ادامه دارد. قیمت خرید تضمینی خرمای درجه یک ۹۲۰۰ تومان، درجه دو ۷۸۲۰ تومان و درجه ۳ معادل شش هزار تومان محاسبه می‌شود. هزینه حمل با کشاورزان است ولی اگر به دلایلی مانند تکمیل ظرفیت انبار کشاورزی با معرفی نامه محصولش را به شهری دیگر ببرد هزینه حمل را تعاونی روستایی تقبل می‌کند. وی خاطرنشان می‌کند ۲۲ مرکز تعاونی روستایی مسئولیت خرید خرمای تضمینی استعمران خوزستان را برعهده دارند. معین‌راد تصریح می‌کند: تعاون روستایی همه‌ساله اقدام به خرید محصولاتی مانند گندم می‌کند که طبیعی است و همه زیرساخت‌های آن را هم دارد ولی امسال با شروع خرید تضمینی خرما با برخی مشکلات زیرساختی مانند انبار روبه‌رو بودیم که با تلاش همکاران مرتفع شد. وی توضیح می‌دهد: ما با شروع خرید تضمینی خرما ظرفیت ۱۲ هزار تن انبار را پیش‌بینی کرده بودیم که کشاورزان محصول را با صندوق‌های چوبی تحویل دهند.

این روند به‌دلیل قیمت ۴۰ هزار تومانی هر جعبه مورد اعتراض کشاورزان قرار گرفت و در نهایت قرارشد خرما را در جعبه‌های پلاستیکی تحویل دهند. از آنجا که جعبه‌های پلاستیکی استحکام نداشت و ما نمی‌توانستیم بیش از چهار جعبه را روی هم بگذاریم قاعدتاً ظرفیت انبار ما به ۳هزار تن کاهش یافته بود اما بعداً با تلاش‌هایی که صورت گرفت توانستیم چندین انبار را اجاره کنیم و تاکنون توانسته‌ایم ۱۲ هزار تن محصول را خریداری کنیم. وی تأکید می‌کند: البته پرداخت این پول از اولویت‌های سازمان تعاون روستایی است و ما اسم تمام کشاورزان را در سیستم ثبت کرده‌ایم و امیدواریم بزودی این اتفاق بیفتد.

وی در پاسخ به انتقاد برخی کشاورزان مبنی بر خرید خرما از دلالان و ارتباط این مسأله با شلوغی صف خرید تضمینی خرما تصریح می‌کند: معمولاً با شروع خرید تضمینی هر محصولی یک پیک خرید دیده می‌شود و به هر جهت کشاورزان هم می‌خواستند زودتر محصولشان را بفروشند، ضمناً یکی از مدارکی که ما می‌خواهیم معرفی نامه از جهاد کشاورزی است. البته اطلاعات ما هم نشان می‌دهد قبل از شروع خرید تضمینی خرما برخی دلالان از این فرصت سوء‌استفاده کرده و خرمای برخی کشاورزان را که نیاز به پول داشتند حتی با کیلویی ۳ تا ۴ هزار تومان هم خریداری کرده بودند و پس از شروع خرید تضمینی سرو صدا به راه انداخته بودند که تعاونی روستایی محصول ما را نمی‌خرد.

کاهش ۳۰ درصدی کیفیت خرمای خوزستان
از سوی دیگر «محمد حسنی‌نسب» مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان هم می‌گوید: پیش‌بینی می‌کنیم در سال‌‌جاری تولید محصول خرما در خوزستان به ۲۳۵ هزار تن برسد که ۱۴۶ هزار تن آن خرمای استعمران است و حدود ۸۵ هزار تن آن جنبه صادراتی دارد. باغ‌های نخیلات استان خوزستان معادل ۴۲ هزار و ۴۰۰ هکتار است که ۳۶هزار و ۷۰۰ هکتار آن بارور است. وی خاطرنشان می‌کند نوع مرغوب استعمران در حال صادرات است و انتظار می‌رود تعاون روستایی نیز پس از انجام خرید تضمینی یا آن را در بورس عرضه کند یا به مزایده بگذارد تا کارگاه‌های صادرکننده اقدام به صادرات آن کنند. حسنی‌نسب در واکنش به برخی انتقادها مبنی بر اعمال فشار برخی افراد به تعاون روستایی برای خرید خرما از دلالان تصریح می‌کند: اصولاً در انجام هر نوع خرید تضمینی تا اسم کشاورز در سامانه جامع پهنه‌بندی داده‌های کشاورزی نباشد نه امکان ثبت‌نام فرد در سیستم است و نه تحویل پول خرید؛ به همین جهت جای نگرانی برای کشاورزان وجود ندارد. وی تأکید می‌کند هر چند تولید خرما نسبت به ۲۳۲ هزار تن سال قبل از نظر کمی افزایش یافته است اما بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد کیفیت خرمای تولیدی حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است.