قیمت تمام شده سبد نوروز ۱۴۰۰ خانواده ایرانی

به‌گزارش ایران، در این گزارش می‌خواهیم برمبنای یک خانواده ۴ نفره هزینه خوراک ۱۳ روز اول فروردین ۱۴۰۰ را که معمولاً اکثر اعضای خانواده در خانه هستند و سه وعده کامل غذایی دارند، محاسبه کنیم. بر این اساس، کالاهایی برای سفره نوروز سال جدید انتخاب شده که وزارت صمت آن را در لیست کالاهای نظارتی گذاشته و در ستاد تنظیم بازار برای تأمین و توزیع آن برنامه‌ریزی شده است. برای آنکه هزینه‌ها شفاف‌تر شود دو گروه کالا مورد پایش قرار گرفته گروه اول مربوط به کسانی است که می‌خواهند از بازار خرید کنند و گروه دیگر مربوط به کسانی است که قصد خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارند. به جهت نوع بسته‌بندی ای که وجود دارد افرادی که از فروشگاه‌ها خرید می‌کنند مجبور هستند بهای بیشتری را بپردازند.

هر ساله برای اینکه کمبود و سودجویی در سبد خانوار مردم اتفاق نیفتد برخی از کالاها مورد رصد ویژه دولت قرار می‌گیرد که در سال جاری روغن و مرغ جایگاه بیشتری پیدا کردند. سال‌های گذشته به جهت وفور روغن و مرغ دولت بر تنظیم بازار این کالاها برنامه‌ریزی خاصی نداشت چرا که تولیدکنندگان، انجمن‌ها و اتحادیه‌ها طبق روال تولید و عرضه می‌کردند؛ بدین جهت در سال‌های گذشته همواره دولت تمرکز خود را بر تنظیم بازار میوه می‌گذاشت. ولی امسال به جهت شیوع ویروس کرونا و فضای سختی که تحریم برای واردات ایجاد کرده است در برخی از کالاها با کمبودهایی مواجه هستیم. بر این اساس وزارت صمت اعلام کرده است که با روش مدیریت منطقه ای (به صورت کشوری) می‌توان عرضه و تقاضا را هماهنگ کرد و جلوی رشد قیمت و دلال بازی را در برخی از کالاها به خصوص روغن و مرغ گرفت.

مصرف کدام کالاها در شب عید بیشتر می‌شود؟
اولین کالایی که در سفره شب عید جزو پرمصرف ها قرار می‌گیرد، مرغ است. این روزها بازار مرغ با رشد قیمت مواجه شده و در حالی که دولت اصرار دارد قیمت مرغ باید در حدود ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان باشد اما در فروشگاه ها قیمت مرغ قطعه‌بندی شده و بسته‌بندی در هر کیلو حدود ۵۸ هزار تومان تمام می‌شود. در مغازه‌های سطح شهر مرغ با قیمتی در حدود ۲۷ الی ۳۰ هزار تومان عرضه می‌شود. البته اخیراً سازمان تعزیرات حکومتی اعلام کرده که مرغ قطعه‌بندی شده نباید از قیمت‌های مصوب عبور کند و اگر چنین اتفاقی رخ دهد جلوی عرضه آن گرفته خواهد شد. بر این اساس تمام شرکت‌های عرضه کننده مرغ در فروشگاه‌های زنجیره‌ای بایستی مرغ با قیمت دولتی را قطعه‌بندی و عرضه کنند. اما با وجود چنین ابلاغیه‌هایی و تأکید بر فروش مرغ با قیمت ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان، به این قیمت به فروش نمی‌رسد. به عنوان مثال سینه مرغ بی‌استخوان تقریباً ۶۸ هزار تومان و هر بسته مغز ران ۹۰۰ گرمی ۵۸ هزار و ۴۰۰ تومان قیمت‌گذاری شده است.

دومین کالای پرمصرف برنج است. بعضاً خانواده‌ها برنج را یکساله خریداری می‌کنند اما آن‌هایی که خریدشان ماهانه است این روزها برای هر کیلو برنج ایرانی فروشگاهی باید حدود ۳۷ هزار تومان و هندی ۲۵ هزار تومان کنار بگذارند. برنج ایرانی در بازار هم قیمتی در حدود ۳۵ هزار تومان دارد و هر کیلو برنج هندی بین ۲۲ تا ۲۳ هزار تومان است. کالای دیگر تخم مرغ است. در حال حاضر یک بسته تخم مرغ ۱۵ عددی در فروشگاه‌ها برای خانوار ایرانی ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان تمام می‌شود که بر این اساس هر عدد تخم‌مرغ ۱۴۳۰ تومان است. در مغازه‌های سطح شهر هر عدد تخم‌مرغ ۱۴۰۰ تومان است.

گوشت قرمز و اختلاف قیمت بازار و فروشگاه
کالای دیگر گوشت قرمز است. این کالا هم مانند مرغ رشد قیمت زیادی داشته است. در مغازه ها قیمت هر کیلو راسته گوسفند ۱۷۰ هزار تومان، ران گوسفند ۱۵۰ هزار تومان و گوساله ۱۳۵ هزار تومان است، همچنین هر کیلو گوشت چرخ کرده ۱۰۰ هزار تومان است. در این میان گوشت بسته‌بندی برای عرضه به شهروندان در فروشگاه‌ها بسیار گرانتر تمام می‌شود. به عنوان مثال بسته یک کیلویی گوشت چرخ کرده ۱۲۶ هزار و ۸۷۰ تومان است. راسته گوسفند بسته‌بندی ۲۴۵ هزار تومان، ران گوسفندی بسته‌بندی ۱۸۳ هزار و ۸۳۰ تومان و گوساله بسته‌بندی حدود ۱۴۴ هزار تومان است که گفته می‌شود علت اصلی تفاوت قیمت در بسته‌بندی است. آنگونه که در ستاد تنظیم بازار عنوان شده گوشت چرخ کرده بیشترین سهم را در بین خانواده‌ها پیدا کرده و کمتر کسی سراغ گوشت تیکه‌ای می‌رود.

حبوب با کمترین اختلاف قیمت
کالای دیگری که در سبد خانوار قرار می‌گیرد حبوبات است؛ آنگونه که مسئولان ستاد تنظیم بازار عنوان کردند عدس، لپه و لوبیا بیشترین مشتری را خواهد داشت. قیمت فروشگاهی این کالاهای ۹۰۰ گرمی به ترتیب ۳۹ هزار و ۹۰۰ تومان، ۴۹ هزار و ۹۰۰ تومان و ۴۶ هزار و ۹۰۰ تومان است. این در حالی است که هر کیلو عدس در بازار ۳۸ هزار تومان، لپه ۴۶ هزار تومان و لوبیا ۴۵ هزار تومان است. کالای دیگر که ستاد تنظیم بازار بر توزیع آن نظارت دارد و با هر گونه گرانفروشی برخورد می‌شود، پنیر است. قیمت پنیر در سطح مغازه‌ها و فروشگاه‌ها یکی است و به طور متوسط قیمت پنیر بسته‌بندی ۴۰۰ گرمی در حدود ۲۱ هزار تومان است. شیرکم چرب با قیمت ۷هزار و ۱۰۰ تومان و ماست کم چرب هم با قیمتی در حدود ۸ هزار و ۸۰۰ تومان در سبد مصرف خانوار است. همچنین کره ۲۵۰ گرمی در سبد خانوار تعریف شده که قیمت آن ۲۵ هزار تومان است.
قند و شکر هم از کالاهایی است که در لیست ستاد تنظیم بازار قرار گرفته است. هر بسته قند شکسته ۷۰۰ گرمی در فروشگاه ها ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان و شکر ۹۰۰ گرمی بسته‌بندی ۷هزار و ۹۸۰ تومان است. این در حالی است که قند باز کیلویی ۱۵ هزار تومان و شکر کیلویی ۱۰ هزار تومان است.

قفسه خالی روغن آفتابگردان
تأمین روغن هم دیگر دغدغه دولت است. در فروشگاه‌ها روغن سرخ کردنی به وفور یافت می‌شود ولی روغن پخت و پز به خصوص آفتابگردان کم شده و حتی نیست. در حال حاضر روغن مایع ذرت ۸۱۰ گرمی حدود ۶۹ هزار و ۵۰۰ تومان است و روغن آفتابگردان ۹۰۰ میلی لیتری ۱۰ هزار و ۳۵۰ تومان است. از آنجا که قیمت روغن افزایش داشته، در مغازه‌ها بدون تخفیف عرضه می‌شود. ماکارونی هم دیگر کالایی است که ستاد تنظیم بازار بر قیمت و توزیع آن نظارت ویژه دارد. در حال حاضر پر فروش‌ترین نوع ماکارونی(۷۰۰ گرمی) در بازار و فروشگاه‌های زنجیره‌ای در حدود ۸ هزار و ۶۰۰ تومان است.
رب گوجه فرنگی هم در لیست نظارت‌ها قرار گرفته؛ قیمت ۸۰۰گرمی این کالا ۱۸ هزار تومان است.

قیمت میوه‌ها در ۱۳ روز نوروز چقدر می‌شود؟
این روزها در ستاد تنظیم بازار در مورد توزیع انواع میوه‌ها و سبزیجات و نحوه کنترل قیمت آنها زیاد صحبت می‌شود. در حال حاضر قیمت سیب قرمز در هر کیلو ۹۸۰۰ تومان( نیاز مصرف خانوار برای ۱۳روز فروردین ۴کیلو که ۳۹ هزار و ۲۰۰ تومان می‌شود)، پرتقال ۱۲هزار و ۵۰۰ تومان ( نیاز مصرف خانوار برای ۱۳ روز فروردین ۸ کیلو که ۱۰۰ هزار تومان می‌شود)، خیار ۱۱ هزار تومان (نیاز مصرف خانوار برای ۱۳روز فروردین ۶ کیلو که ۶۶ هزار تومان می‌شود)، سیب زمینی ۳ هزار و ۹۵۰ تومان( نیاز مصرف خانوار برای ۱۳ روز فروردین ۲ کیلو که ۷ هزار و ۹۰۰ تومان می‌شود) ، پیاز ۳ هزار و ۶۰۰تومان ( نیاز مصرف خانوار برای ۱۳ روز فروردین ۲ کیلو که ۷ هزار و ۲۰۰تومان می‌شود) و گوجه فرنگی ۴هزار و ۹۰۰ تومان( نیاز مصرف خانوار برای ۱۳ روز فروردین ۶ کیلو که ۲۹ هزار و ۴۰۰تومان می‌شود) است.

نتیجه‌گیری:
براساس این گزارش در ۱۷ قلم کالای اساسی که در سبد خانوار قرار می‌گیرد، اگر خانوارها از فروشگاه‌های زنجیره‌ای خرید کنند برای ۱۳ روز عید عددی در حدود یک میلیون و ۴۴۴ هزار تومان باید کنار بگذارند و اگر بخواهند از بازار مایحتاج خود را تأمین کنند حداقل بودجه مورد نیاز یک میلیون و ۲۰۹ هزار تومان است. در این میان برای خرید ۶ قلم میوه و سبزیجات باید ۲۴۹ هزار و ۷۰۰تومان هزینه شود. با این اوصاف باید عنوان کرد که در ۱۳ روز نوروز ۱۴۰۰ حداقل هزینه در حدود یک میلیون و ۴۵۸هزار و ۷۰۰ تومان است.