حمید حاج اسماعیلی*
بایدها و نبایدها در حمایت از کسب و کارهای خسارت دیده
بازار کشور طی یک دهه گذشته مسیر بسیار پیچیده و پر فراز و نشیبی را طی کرده است که در 10 ماه اخیر و با شیوع کرونا به نقطه اوج تلاطمها رسید.
شرایطی که به شدت بر محیط کسب و کار کشور و فعالیت بنگاهها تأثیر عمیق گذاشته و باعث توقف فعالیت بنگاهها در کشور شده است. البته شیوع ویروس کرونا نه ققط اقتصاد ایران بلکه اقتصاد کل جهان را با توقف و رکود مواجه کرده است. سقوط بازارهای مطرح بورس در کشورهای توسعه یافته و کاهش شدید قیمت نفت در دنیا از آثار بسیاربرجسته، مشهود و منفی ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی است.
متأسفانه ابهام و رکود ناشی از تشدید تحریمهای یک جانبه امریکا بر محیط کسب و کار کشور با شیوع ویروس کرونا مضاعف شد. میتوان گفت تقریباً همه فعالیتهای بنگاههای کشور در عرصه خدمات، صنعت و کشاورزی که مجموعه بنگاه های کوچک متوسط و بزرگ را شامل می شود، به تعطیلی کشاند. با این شرایط بارندگیهایی که طی سال گذشته و ماههای اخیر در کشور رخ داد وضعیت بسیار خوبی را در حوزه کشاورزی، پرورش آبزیان و دامپروری بوجود آورد که تقریباً محصولات تولیدی علاوه بر تأمین نیاز داخلی قابلیت صادرات هم دارد. در بخش گردشگری هم شرایط خوبی پیدا کرده بودیم که به دلیل شیوع کرونا متوقف شد بنابراین شرایط جدید حتماً نیازمند راهکارهایی است که بتوان بخشی از این ظرفیتها را در کشور دوباره فعال کرد. بنابراین برای رفع این بلای فراگیر و سخت و کشنده حتماً باید پروتکلهای بهداشتی را با دقت وشدت اجرا کنیم اما این بدان معنا نیست که تعطیلی کسب و کارها راه حل است.
پس باید برای فعالیت کسب و کارها در کشور چاره جدید پیدا کنیم. در واقع اینکه همه بخشهای کشور را برای مبارزه با کرونا تعطیل کنیم آثار منفی بیشتری از خسارتهای کرونا دارد، پس پیشنهاد میشود تعطیلی بنگاههای اقتصادی بیشتر از فروردین ماه ادامه پیدا نکند و دولت با رعایت پروتکلهای بهداشتی بتواند برای بنگاهها راهکارهای جدید پیدا کند. در همین رابطه موارد زیر پیشنهاد میشود: از دولت تقاضا میشود از همه کسانی که در بازار کار کشور فعالیت میکنند مشورت بگیرد تا از یک راهکار منطقی، فراگیر و فنی بهرهمند شود. نهادهای مرتبط صنفی و فنی که کنار دولت فعالیت میکنند مورد مشورت قرار بگیرند مانند اتاق اصناف، اتاق بازرگانی، اتاق تعاون. اولین اقدامی که انتظار میرود دولت انجام دهد این است که در کشاورزی و پرورش آبزیان و دامپروری که ظرفیتهای خوبی وجود دارد یک کمیته مشاوره فنی برای تولید کنندگان شکل دهد تا بتوانند مازاد تولید را صادر کنند.
با توجه به اینکه مردم اصولاً کمتر درگیر اقتصاد کلان هستند و بیشتر با اقتصاد خرد سر و کار دارند، از طرفی بنگاههای کوچک هم تعدادشان در کشور زیاد است و به لحاظ اشتغال این بنگاهها برای مردم مهم هستند پس اولویت حمایت دولت باید بنگاههای خرد باشد. برخلاف انتقادهایی که به کیفیت و کمیت بستههای حمایتی وجود دارد دولت باید تعهداتی که مصوب کرده را زودتر اجرایی کند. پیشنهاد میشود نرخ بازپرداخت تسهیلات که ۱۲ درصد مشخص شده است کاهش پیدا کند. حمایت در قالب بیمه و معافیتهای مالیاتی از کارگاهها بهدلیل از دست دادن بازار شب عید افزایش یابد. کمک به بنگاهها و کارگران از هم تفکیک شده و بصورت مجزا در نظر گرفته شود تا مؤثرتر واقع شود. کمکهای نقدی به کارگران و تخصیص کالاهای اساسی با یارانه اعمال گردد.
*تحلیلگر بازار کار
منبع: ایران
ارسال دیدگاه