والدین، نقش محوری و اساسی در تربیت صحیح اجتماعی و رشد سطح علمی مطلوب دانش‌آموزان در کنار مدارس دارند

محمود امانی طهرانی در اختتامیه گردهمایی مدیران مدارس علوم و معارف اسلامی سراسر کشور در مشهد اظهار کرد: با اقدامی مؤثر می‌توانیم سطح توانمندسازی و علمی دانش‌آموزان را ارتقا دهیم ، در امتحانات خردادماه گذشته ثابت شد که دانش‌آموزان ما هنوز به آن سطح مطلوب علمی نرسیده‌اند.

معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: محور اول اینکه باید روی این موضوع کار شود و اینکه بتوانیم فضای مدارس را از یکنواختی خارج کنیم و قابلیت‌های صمیمی و آگاهانه‌ای را بین دانش‌آموزان و معلمان فراهم کنیم؛ محور دوم ،‌تقویت و ایجاد تمرکز است و این اصل یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توانیم شاهد پیشرفت چشمگیری از اهداف وزارت در مدارس باشیم.

دبیر کل دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش تشریح کرد: طی بازدید در یکی از مدارس حاشیه تهران با حضور وزیر محترم تمارین تمرکز و تقویت حافظه را انجام دادیم و این آزمایشات زیر نظر ایشان طی مدتی تحت بررسی بود و شاهد پیشرفت سطح علمی و اجتماعی دانش‌آموزان آن مدرسه بودیم و به این نتیجه رسیدیم که دانش‌آموزان ما بسیار از بی‌تمرکزی و عدم اطلاعات کافی در این حیث رنج می‌برند.

امانی افزود: ذهن انسان ، عضوی ماورایی و فراباور است و مهم‌ترین عضو بدن انسان به شمار‌می‌رود ، اولین گام برای ایجاد قفسه ذهنی جهت تقویت تمرکز ، پیش مطالعه درسی است . دومین گام و یکی از مهمترین کمک‌هایی که معلم می‌تواند به دانش‌آموز در این حیث انجام دهد، صحبت درباره موضوع درس است و می‌تواند قبل از ورود به مباحث درس  با زبان عامیانه خود دانش‌آموزان اهداف و موضوع درس را در تخته کلاسی شرح دهند.

وی افزود: دانش‌آموز باید در مدت تدریس ، کلیدواژه‌های اساسی درس را ذخیره کند و بتواند در زمان مطالعه متن درس ، آنها را تطبیق دهد و اینگونه است که تمرکز و تنها هدف دانش‌آموز ، درس خواندن می‌شود.

امانی خاطر نشان کرد: مسئله درس خواندن با خواندن مطالب روزمره مانند رمان ، روزنامه، فضای مجازی و .. بسیار فرق دارد و می‌بایست جهت‌یابی و روش صحیح مطالعه دروس شیوه نوین را به دانش‌آموزان آموزش داد همانطور که در رشته علوم و معارف اسلامی ، خواندن یک اصل بسیار مهم است و باید خواندن را به صورت اصولی یاد گرفت.

دبیر کل شورای عالی وزارت آموزش و پرورش اذعان کرد: متاسفانه در بسیاری از مدارس،  نه تنها مدارس علوم و معارف اسلامی بلکه در تمامی مدارس، دانش‌آموزان شیوه صحیح درس خواندن را نمی‌دانند ؛ وقتی به آنها می‌گوییم درس بخوان نمی‌دانند دقیقا باید چه‌کار کنند و مقصود ما از درس خواندن چیست .

امانی افزود: درس‌خواندن و امتحان دادن باید به صورت همزمان مفهومی انجام شود ، برای انجام این کار به صورت همزمان ، دانش‌آموزان به تنهایی قادر به انجام این کار نیستند بلکه دبیران و معلمین هم می‌بایست امتحانات مفهومی و سوالات مفهومی در این راستا برگزار کنند تا دانش‌آموزان بیشتر با این حیث آشنا شوند .

وی در خصوص نقش معلم در دستگاه آموزشی گفت: معلم باید به صورت مرتب علم و بینش خود را بروز کند چون با دانش‌آموزانی در عصر ارتباطات و عصر روز زندگی می‌کند و همانطور که دانش‌آموزان روز به روز به علم آنها افزوده می‌شود ، معلم و دبیر هم‌ می‌بایست روز به روز علم و بینش خود را بروزرسانی کند.

وی متذکر شد: اگر بخواهیم اتفاق خرداد ۱۴۰۳ بار دیگر تکرار نشود و شاهد نمرات و معدل‌های پایین نباشیم ، می‌بایست از همین حالا روی دانش‌آموزان کار کنیم ، راهکار این مشکل تنها ارتقای سطح علمی آنان نیست بلکه سطح هوشی ، اجتماعی و هیجانی آنها هم باید مورد بررسی و افزایش قرار گیرد.

وی در ادامه یکی از عرصه‌های مهم زندگی دانش‌آموزانرا کنکور نامید و گفت: کنکور عرصه‌ای بزرگ است که تمام دانش‌آموزان سراسر کشور در سه سال دبیرستان دست و پنجه نرم می‌کنند و با بسیاری از مشکلات چند بعدی درسی و اجتماعی رو به رو می‌شوند. امتحانات نهایی یک شاخص سنجش دانش‌آموزان است که بتوانند خود را برای عرصه و میدان بزرگتری آماده کنند.

وی در ادامه گفت: جهت تقویت مهارت های اجتماعی می‌بایست در زمینه های تکمیلی علم آموزی و تحصیل اردوهای شبانه روزی برگزار کنیم تا دانش‌آموزان کمی در جمع‌های دوستانه خود بتوانند روزمرگی اجتماعی خود را هم تجربه کنند و جامعه پذیر بار بیایند.

امانی با اشاره به عوامل موثر در روابط اجتماعی و علمی دانش آموزان تصریح کرد: از جمله عوامل موثر در بهبود روابط اجتماعی و علمی دانش‌آموزان سراسر کشور بدون در نظر گرفتن نوع رشته تحصیلی و نوع مدرسه ، تعامل و پرسش و پاسخ توسط کارشناسان مختلف در  جهات  مختلف اجتماعی است ، باید گونه‌ای عمل کنیم تا دانش‌آموزان علاوه بر حیث علمی و تحصیل ، بتوانند مهارت های زندگی و اجتماعی را هم در کنار درس فرا گیرند.

دبیرکل شورای عالی وزارت آموزش و پرورش آگاه‌سازی والدین در زمینه نحوه صحیح درس‌خواندن و البته حل مسائل اساسی اجتماعی دانش‌آموزان را یکی از مهم ‌ترین اساس کار مدارس دانست و ادامه داد:  هیچ‌گاه نباید والدین را فراموش کرد بلکه آنان بهترین همراهان جهت تربیت صحیح و سالم فرزندان مان هستند؛ برای کمک به فرزندان در جهت پیشرفت‌تحصیلی میتوان برای والدین در این زمینه کارگاه‌هایی برگزار کرد و نقشه راه اصلی را برای آنان شرح کرد ، نقشه راه اصلی می‌بایست براساس امتحانات نهایی و سند تحول بنیادین وزارتخانه باشد.

امانی طهرانی در ادامه خطاب به مدیران مدارس معارف خاطر نشان شد: مدیران مدارس علوم و معارف اسلامی سراسر کشور در جهت کشف و استعدادیابی صحیح در راستای ارجحیت کیفیت بر کمیت می‌بایست تلاش کنند و حتی پیشنهاد می‌کنیم کارگاه‌هایی مبنی بر آشنایی دانش‌آموزان با این رشته در مدارس متوسطه برگزار تا دانش‌آموزان نسبت به برخی رشته‌ها آگاهی کامل داشته باشند.

وی هدف مدارس معارف اسلامی را اینگونه ارزیابی کرد و گفت: جذب دانش‌آموزان متناسب با این رشته ، نوعی فعالیت بسیار دلی است و مدیران مدارس علوم‌ و معارف اسلامی قسمتی از برنامه‌های طول سال تحصیلی خود را به این کار در سایر مدارس اختصاص دهند.

امانی اذعان کرد: ما باید نقش مدیران مدارس معارف را در بحث جذب دانش‌آموزان به رشته معارف که یکی از رشته های پایه انقلاب اسلامی است را بالا ببریم ، در این موضوع یکی از مهم‌ترین اثر بخشی می‌توان به نتایج امتحانات نهایی خرداد ماه اشاره کرد که رشته معارف نسبت به سایر رشته‌ها وضعیت مطلوب‌تری داشت اما باز هم مطلوب نبود.

امانی با اشاره به فلسفه ایجاد مدارس معارف ادامه داد: ابتدا قرار بود دانش‌آموزان در این مدارس تحصیل کنند و سپس در حوزه‌های علمیه ادامه تحصیل دهند اما این اتفاق در طول زمان تغییر کرد ، الان دانش‌آموزان جذب این رشته می‌شوند تا راحت‌تر بتوانند به دانشگاه بروند.

وی یکی از مشکلات اساسی نقش مدارس معارف را ادامه تحصیل دانش‌آموزان عنوان کرد و گفت: باتوجه به جلسات متعددی که در کارگروه‌ها و شوراهای عالی وزارت داشتیم به این رسیدیم که تحصیل دانش‌آموزان معارف در دانشگاه ها به منزله جدا شدن آنها از فضای معنوی و معارفی است پس باید به دنبال راهکاری باشیم که ادامه تحصیل در این رشته به معنی جدا شدن از این فضا نباشد.

وی ادامه داد: با توجه به این مشکل ، چندین ایده به وزارت پیشنهاد شده و درحال بررسی هستیم تا انشالله بتوانیم فضایی را تعبیه ببینیم تا دانش‌آموزان معارف حتی در تحصیل مقاطع بالاتر مجبور به جدا شدن از فضای معارفی و معنوی نباشند.

امانی طی گزارشی از در دبیرستان شهید مطهری مشهد عنوان کرد: طرحی به مدت دوسال در این مدرسه درحال برگزاری است که تا کنون بازخورد و نتایج خیلی خوبی داشته است ، این طرح در ابتدا یک کار داخل مدرسه‌ای و خودجوش بود اما الان به صورت سلسله مراتب در تمام مدارس شهید مطهری برگزار می‌شود.

وی افزود: در این طرح، دانش‌آموزان در موقعیت‌های خلاقیت برانگیز ارائه پژوهشی قرار می‌گیرند به صورتی که مبنای کار آثار شهید مطهری است و مقصد پاسخگویی به یکی از شبهات اجتماعی زنده جامعه و مسیر پژوهش را در قالب هنر ، انیمیشن ، موشن گرافی و .. قرار گرفت.

معاون وزیر آموزش و پرورش خاطر نشان کرد: در این پژوهش تیم‌های دانش‌آموزی نقش کنش‌گران اصلی جامعه در اصول جذب و کنش‌گری را ایفا کردند که جریانی زیبا و نوین شکل گرفته است ، دانش‌آموزان وقتی در روند اجرای طرح هستند به مرور از موضع اجرا کننده و سوال کننده به موضع صیانت کننده تغییر می‌یابند و آثار، حریم کار را ایفا می‌کند.

وی اظهار کرد: در نتیجه این کار پژوهشی دانش‌آموزان مهارت‌های رسانه‌ای ،اجتماعی ،نقدپردازی و کنش‌گری را تمرین و تقویت می‌سازند که این یکی از اصول اساسی کار پژوهشی و تیمی است.

امانی طهرانی در پایان گفت: برخی فعالیت‌های خودجوشی که در مدارس رخ می‌دهد می‌بایست قابلیت رشد، همگرایی، چند بعد سازی دانش‌آموزان را داشته باشد و به نحوی از آنان یک دانش آموز تمام ساحتی بسازد.