بقائی: برنامه هسته‌ای ایران طبق چارچوب‌های بین‌المللی است

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری امروز خود (دوشنبه، ۱۳ اسفندماه) ضمن تبریک حلول ماه مبارک رمضان به مردم شریف ایران، گفت: امیدوارم بتوانیم از برکات این ماه استفاده کنیم و ماهی همراه با صلح و برکت برای همه مسلمانان باشد.

وی با اشاره به تحولات اخیر در عرصه سیاست خارجی در ده روز گذشته، اظهار کرد: در روزهای گذشته و پس از نشست پیشین سخنگویی، رویدادهای مهمی در حوزه دیپلماسی رخ داد و وزارت امور خارجه با تمام توان در راستای تأمین منافع ملی ایران اقدام کرده است. از مهم‌ترین رویدادها در منطقه ما، مراسم بزرگ تشییع دبیران کل مقاومت اسلامی لبنان بود که با مشارکت چشمگیر مردم لبنان و دیگر کشورها همراه شد. هیأت عالی‌رتبه‌ای از ایران نیز در این مراسم حضور داشت. در حاشیه این مراسم، دیدارهای خوبی میان رئیس مجلس و وزیر امور خارجه با مقامات لبنانی صورت گرفت.

بقائی همچنین به سفر وزیر امور خارجه به ژنو اشاره کرد و گفت: سید عباس عراقچی برای شرکت در دو رویداد مهم بین‌المللی، کنفرانس خلع سلاح و شورای حقوق بشر، به ژنو رفت و همچنین دیدارهایی حاشیه‌ای با برخی وزرای امور خارجه، دبیرکل سازمان ملل و کمیسر حقوق بشر داشت. سفر وزرای خارجه سودان، روسیه و مالزی به تهران و نشست‌هایی که در سطح معاونین وزیر امور خارجه در تهران و برخی کشورهای دیگر انجام شد، از دیگر اقدامات مهم دیپلماسی در دو هفته گذشته بود.

وی در پاسخ به سوالی درباره دیدار رئیس‌جمهور اوکراین با دونالد ترامپ در کاخ سفید گفت: این ملاقات توسط همه مشاهده شد و هر کسی می‌تواند برداشت و تفسیر خود را از نحوه گفت‌وگو و مباحث مطرح‌شده در آن جلسه داشته باشد. آنچه برای ما و منطقه‌مان اهمیت دارد، این است که امنیت می‌باید یک امر درون‌زا باشد و کشورهای منطقه باید برای اطمینان از ثبات و امنیت در غرب آسیا و خلیج فارس، با اتکا به نیروهای درون‌زای منطقه‌ای و ملی خود اقدام کنند و در این زمینه نمی‌توان به هیچ طرف ثالثی امید و اتکا داشت.

روابط کشورها باید تحت حاکمیت قانون مدیریت شود

سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: ایران همواره تأکید کرده که امنیت یک کالای وارداتی نیست. از منظر روابط و حقوق بین‌الملل این موضوع زنگ خطری است برای پاسخ به این سؤال که آیا روابط و سیاست بین‌الملل قرار است به سمت بازگشتی به قرن نوزدهم پیش برود، زمانی که تنها قدرت، ارعاب و فشار مبنای تعامل بین کشورها بود. تجربه دو جنگ جهانی اول و دوم و پیامدهای ناشی از آن، موجب شد تا جامعه بین‌المللی به این نتیجه برسد که باید جنگ، ارعاب و استفاده از قدرت زور مهار شود و روابط کشورها تحت حاکمیت قانون مدیریت گردد.

وی ضمن اشاره به نقش ایران در لبنان، گفت: رابطه ایران و لبنان تاریخی طولانی و همواره مبتنی بر احترام متقابل بوده است. ما با جامعه لبنان و با کلیت دولت لبنان ارتباط بسیار خوبی داشته و داریم و رابطه ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران و لبنان به عنوان دو عضو سازمان ملل متحد، مبتنی بر قواعد شناخته‌شده بین‌المللی است. در عین حال، ما رابطه بسیار نزدیکی با مقاومت لبنان داریم و همیشه اعتقاد داشته و داریم که مقاومت لبنان بخش لاینفک و عاملی بسیار کمک‌کننده و قوام‌بخش به دولت لبنان است.  

بقائی تأکید کرد: روابط دو کشور همواره خوب بوده و اگر احیاناً صحبت‌هایی در رابطه با برخی از موضوعات که حادث شده است، شنیده می‌شود، باید گفت که هر دو طرف با نگاهی باز با همدیگر گفت‌وگو کردند تا این سوءتفاهم‌ها رفع شود. این رویکرد ما همچنان ادامه دارد و در همین سفر اخیر، گفت‌وگوها و دیدارهای خوبی با مقامات ارشد لبنان انجام شد. مهم این است که اگر نکاتی هم وجود داشته باشد، هر دو طرف با نگاهی منطقی و به‌منظور حل مسئله، با آن مواجه شوند و ان‌شاءالله روابط مبتنی بر مصالح دو ملت به قوت خود ادامه خواهد یافت.

بقائی در پاسخ به سوالی در خصوص سخنان اخیر وزیر امور خارجه ترکیه درباره ایران گفت: روابط دو همسایه برای ما از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و ما برای توسعه روابط دوجانبه با ترکیه ارزش ویژه‌ای قائل هستیم. این امر پوشیده نیست که ما در خصوص برخی پرونده‌های منطقه‌ای اختلاف‌نظرهایی داریم، اما هنر دو طرف در این بوده که با رویکردی خردمندانه این اختلافات را مدیریت کنند.

وی افزود: ما نسبت به اهمیت و وجود منافع متقابل در روابط بین دو ملت همسایه و تاریخی آگاه هستیم. دو کشور با رویکردی عقلانی توانسته‌اند اختلاف‌نظرها و دیدگاه‌های متفاوت را رفع کنند بدون اینکه به روابط آسیب برسد. صحبت‌های اخیر، که متأسفانه بارها تکرار شده، غیرسازنده بوده و بنابراین نیاز بود که موضع ایران در این خصوص به روشنی و قاطعیت بیان شود. آنچه که در منطقه طی سه یا چهار ماه اخیر رخ داده، تبعاتش را به‌وضوح شاهد هستیم، به‌ویژه از منظر اقدامات رژیم صهیونیستی در منطقه و سوریه.  

بقائی ادامه داد: لازم است دوستان ترکیه‌ای ما بیشتر به نتایج و پیامدهایی که بر سیاست‌هایشان تأثیر گذاشته است، بیندیشند. آنچه باید محور توجه ما، ترکیه و سایر کشورها قرار گیرد این است که بتوانیم منطقه‌ای امن و عاری از اختلافات ایجاد کنیم. ما در این مسیر مصمم هستیم و بر این باوریم که ترکیه نیز نسبت به اهمیت حفظ و ارتقای روابط دوجانبه بر اساس منافع ملی دو ملت، هم آگاهمند و هم اهتمام دارند. امیدواریم این مسیر را با همکاری یکدیگر ادامه دهیم.

کرانه باختری و غزه جزئی از فلسطین تاریخی محسوب می‌شوند

سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین در واکنش به تصمیم کمیته روابط خارجی آمریکا برای تغییر نام کرانه باختری اظهار کرد: تغییر نام نمی‌تواند واقعیت‌های موجود در زمین را نادیده بگیرد و یا تأخیری در آن ایجاد کند. کرانه باختری و غزه جزئی از فلسطین تاریخی محسوب می‌شوند و تعلق این سرزمین به ملت فلسطین به هیچ عنوان جای تردید یا تغییر ندارد. این تلاش‌ها برای تغییر نام، در راستای اهدافی است که برخی سیاستمداران آمریکایی به دنبال محو فرهنگ و هویت فلسطین هستند. این اقدام نشانه‌ای از رویکرد دولت آمریکا در تسهیل ارتکاب جنایات علیه بشریت و ممانعت از تحقق حقوق بنیادین ملت فلسطین تلقی می‌شود.

بقایی در مورد میانجیگری روسیه میان ایران وسوریه گفت: در مورد موضوع سوریه طبیعی است به عنوان یکی از تحولات منطقه در گفتگوهای میان ما و روسیه قرار گرفت. موضع ما در مورد سوریه روشن است و بر حفظ تمامیت سرزمینی و حاکمیت سوریه تاکید داریم، برای اینکه سوریه تبدیل به مامنی برای سو استفاده گروه‌های تروریستی نشود.

وی در مورد مسئله غزه گفت: موضوع غزه موضوع یک‌کشور و چند کشور نیست بلکه مسئله انسانیت است. در یک سطح کوچک‌تر موضوع منطقه‌ای است. مردم فلسطین برای حفظ خودشان و جلوگیری از امحاء فلسطین تصمیم می‌گیرند. کل جامعه بین المللی نسبت به این موضوع دغدغه دارند. غزه مسئله‌ای است که وجدان جامعه بشری را دغدغه متأثر کرده است لذا کل جامعه بین المللی از حیث اخلاقی وحقوقی خودشان را موظف به مانع از بین بردن آن شده است.

وزارت خارجه نگاه ویژه ای به ظرفیت‌های اقتصادی کشورهای آفریقایی دارد

بقایی در مورد استفاده از ظرفیت‌های کشورهای آفریقایی گفت: برای ما آفریقا بسیار مهم است؛ هم به عنوان قاره‌ای مملو از ظرفیت‌ها و فرصت‌های مراوده و تعامل دیپلماتیک و فرهنگی و هم به جهت ظرفیت‌های اقتصادی. در دولت سیزدهم شهید رئیسی سفری به آفریقا داشتند که نقطه عطفی بر ادامه روند روابط با آفریقا بود که در دولت چهاردهم هم دنبال خواهد شد. حوزه دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه نگاه ویژه ای به ظرفیت‌های اقتصادی کشورهای آفریقایی دارد. بنای ما بر این است که این روند را ادامه دهیم.

‌ بقایی درباره طرح تجزیه سوریه از سوی رژیم صهیونیستی گفت: از نظر ما هر اقدامی برای خدشه وارد کردن به تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی مردود و محکوم است. این موضوع باید توسط همه کشورهای منطقه به صورت جدی مدنظر قرار بگیرد و اجازه داده نشود این رژیم با سوءاستفاده از شرایط جاری در سوریه مطامع و توطئه‌های خود را برای بسط ناامنی و ایجاد بی ثباتی در منطقه به پیش ببرد.

وی درباره وضعیت تعدادی از ایرانیانی که از آمریکا اخراج و به پاناما فرستاده شده‌اند، عنوان کرد: هم توانایی و هم تمایل داریم برای کمک به آنها. دفتر حفاظت منافع در واشنگتن آمادگی خود را اعلام کرده و سفیر ایران در کلمبیا به عنوان سفیر آکردیته در پاناما با دقت پیگیر موضوع است و با مقامات ذیربط در پاناما در ارتباط هستیم و گفته‌ایم از هر شیوه‌ای که بتوانیم حاضریم کمک کنیم. اخراج این افراد خلاف همه موازین حقوق بشری است و اعتراض خود را بیان کردیم و کماکان موضوع را در دست پیگیری داریم.

منشا گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مسائل سیاسی است

سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به اظهارات گروسی علیه ایران گفت: انتظار ما از مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این است که بر اساس وظایف خودش عمل کند. اعمال نظر بر اساس حدس و گمان نه در چارچوب مدیرکل است و نه کمکی به حل مسئله می‌کند. چنین گزاره‌هایی به هیچ عنوان مبتنی بر واقغیت نیست.

وی اضافه کرد: برنامه هسته‌ای ایران بارها ثابت شده که طبق چارچوب‌های بین‌المللی و طبق موافقتنامه پادمان و ان‌پی‌تی انجام می‌شود. آژانس همه امکانات لازم برای رصد را دارد و استفاده از این عبارت به هیچ عنوان سازنده نیست. در عین حال ما متوجه هستیم که این تحرک در چارچوب خواسته‌های برخی کشورهای غربی است و این نشان می‌دهد که منشا چنین گزارش‌هایی بر اساس مسائل سیاسی است. ما منتظریم ببینیم در نشست آتی شورای حکام چه می‌شود و بر آن اساس واکنش خواهیم داشت.