نارضایتی مشتریان از عملکرد شرکت‌های خدمات نظافتی منازل در نبود آموزش و نظارت‌

سایت‌های متعددی در فضای مجازی از دیوار و شیپور گرفته تا سایت‌های بی‌نام و نشان، بخشی را به خدمات نظافتی منازل، شرکت‌ها و ادارات اختصاص داده‌اند. تبلیغات کاغذی نیز فراوان و به وفور در همه جای شهر و در وروی ساختمان‌ها یا پارکینگ‌ها وجود دارد. برچسب‌هایی نیز وجود دارد که کندن آنها از روی در ورودی خانه‌ها به آسانی ممکن نیست؛ این روش نیز یکی از شیوه‌های تبلیغ برای خدمات منازل و نظافت راه‌پله‌ها و یا حتی نگهداری سالمندان است.

این شرکت‌های خدماتی ارایه دهنده خدماتی هستند که به اعتقاد بسیاری از مردم در حد نازلی ارایه می‌شود. البته نه به این دلیل که کارگری که قرار است این کار را انجام دهد از کار می‌زند و کاهلی می‌کند، بلکه به این دلیل که تخصص لازم را برای این کار ندارد یا آموزش‌های لازم از سوی مرکزی که در آن به کار گرفته شده است به او داده نشده است.

به سایت دیوار مراجعه می‌کنم و از شماره‌ای که تبلیغی با عنوان نظافت و خانه‌تکانی عید دارد تماس می‌گیرم. آن سوی خط پسر جوانی پاسخگوی تماسم می‌شود. او می‌گوید شرکتی نیست و برای خودش کار می‌کند و از امکانی که فضای مجازی برای او فراهم کرده است، استفاده می‌کند تا مجبور نباشد بخش‌عمده‌ای از پولی را که از مشتری دریافت می‌کند به شرکت‌های خدمات نظافتی پرداخت کند.

او برای هر ساعت کار ۱۰ هزار تومان نرخ تعیین می‌کند و می‌گوید به طور معمول هشت ساعت کار انجام می‌شود و برای نظافت راه‌پله‌ها هم ۶۰ هزار تومان به شرط حداکثر ۴ تا ۵ طبقه بودن ساختمان دریافت می‌کند.

یک شرکت خدماتی نیز که مدعی است در تمام نقاط شهر تهران سرویس‌دهی دارد و از چهار نوع مواد شوینده رایگان استفاده می‌کند نرخ‌هایی یکسان با افرادی که برای خود کار می‌کنند، ارایه می‌دهد. به گفته منشی این شرکت برای هشت ساعت کاری ۸۰ هزار تومان برای کارگر خانم و ۷۰ هزار تومان هم برای کارگر آقا باید پرداخت شود و البته می‌گوید که همه کارگران تا پایان سال رزرو شده‌اند و اگر می‌خواهم باید شماره خود را به آنها داد تا در صورت کنسلی رزروها تماس بگیرند.

وقتی از او درباره کیفیت کار منزل کارگران می‌پرسم می‌گوید که کارگران همه آموزش دیده هستند و در صورت رضایت از کار هزینه را به او پرداخت کنم.

نظر مشتریان شرکت‌های خدماتی در مورد خدمات نظافتی منازل چیست؟

مریم نامجو، زن جوان ۳۵ ساله‌ای است که از خدمات شرکت‌های نظافتی ناراضی است. او می‌گوید: «چندی پیش منزلی خریداری کردم و قرار شد که به آن خانه اسباب‌کشی داشته باشیم. پس از اتمام نقاشی خانه، از یک شرکت خدماتی، کارگر درخواست کردم و بعد از اینکه حدود شش ساعت از ساعت کار او گذشته بود به خانه که کاملا خالی بود، مراجعه کردم و در نهایت تعجب کاری را که حاصل چندساعت کار او باشد، مشاهده نکردم. در جواب اعتراض من و کارهایی که به او محول می‌کردم نیز معترض می‌شد که قرار نبوده است که این کارها را انجام دهد. متاسفانه درحالی که وضع جسمی مناسب نداشتم، مجبور شدم خود دست به کار شوم تا کارنظافت خانه برای فردا که مقرر بود اسباب کشی انجام شود، به اتمام برسد.»

نامجو می‌‌افزاید: «اگرچه من همه هزینه تعیین شده را پرداخت کردم از کار این شرکت خدماتی رضایت نداشتم و حتی حاضر بودم چند برابر مبلغ تعیین‌شده پرداخت کنم اما درآن وضع بد جسمی خود مجبور به انجام کار نباشم.»

او از تجربه و مشاهدات عینی خودش از منزل خواهرش در کانادا سخن می‌گوید. به گفته او تجهیزات نظافتی ویژه‌ای برای نظافت منازل در این کشور وجود دارد که با ماشین‌هایی به محل حمل می‌شوند و کار شست‌وشوی کف به طور معمول با دستگاه انجام می‌شود. کارگران در نهایت دقت تلاش می‌کنند تا آسیبی به لوازم خانه وارد نشود و اگر هم خسارتی ایجاد شود، شرکت‌های خدماتی پاسخگوی خسارت‌ها خواهند بود.

این خانم جوان به آموز‌ش‌های ارایه‌شده به کارگران در کانادا اشاره می‌کند و می‌گوید چندین دوره آموزشی از سوی شرکت‌ها به آنها ارایه می‌شود و زمانی که شما از یکی از این شرکت‌ها درخواست نیروی کار می‌کنید، می‌توانید با خیال راحت او را در منزل رها کنید و به دنبال کار خود بروید.

مهرانگیز ویسه نیز خانم مسنی است که از خدمات شرکتی برای امور منزل خود استفاده می‌کند. وقتی از کیفیت کار آنها از او جویا می‌شویم ،نفسی چاق می‌‌کند و می‌گوید: «آن زمان که سرحال و سرپا بودم از دو ماه به نوروز مانده دست به کار می‌شدم و نیازی به هیچ کس هم نداشتم. در خانه از هر چه که فکرش را بکنید می‌شستم و گرد‌گیری و رفت‌و روب می‌کردم اما حالا دیگر توان این کارها را ندارم. الان هر چقدر پول بخواهند می‌دهم اما هیچ کس کیفیت کاری را که من می‌خواهم، انجام نمی‌دهد. اما بازهم چاره‌ای ندارم جز اینکه به این افراد مراجعه کنم.»

او می‌گوید حدود یک سال پرستاری در منزل داشتم تا امور خانه را مدیریت کند اما برای هر کار کوچکی برای یک ساعت از خانه خارج می‌شد و شلوغی فروشگاه‌ها و خیابان‌هارا بهانه می‌کرد.

نازنین کائید خانم کارمندی است که از خدمات یک شرکت خدماتی نظافتی‌ای که از آن خدمات می‌‌گیرد ابراز رضایت می‌کند. او می‌گوید خانم نسبتا جوانی در این شرکت مشغول به کار است که من همیشه از مسئول این شرکت می‌خواهم برای کارهای منزل او را بفرستد و نظافت منزل را به خوبی انجام می‌دهد.

مشت نمونه خروار نیست

اگر چه شکایت‌ها و گلایه‌هایی که از فعالیت شرکت‌های نظافتی وجود دارد در این باره نمی‌توان گفت مشت نمونه خروار است و نمی‌توان زحمات و تلاش‌های کارگرانی را که منزل کارفرمایان را همانند خانه خود می‌دانند، نادیده گرفت. اما این پرسش مطرح است که چه دلایلی موجب می‌شود این حجم از نارضایتی در میان مردم وجود داشته باشد.

همچنین این پرسش مطرح است که شرکت‌های خدمات نظافتی چگونه خدمات خود را نرخ‌گذاری می‌کنند و فعالیت آنها زیر نظر چه نهادی است؟

فعالیت این شرکت‌ها زیرمجموعه انجمن‌های کارفرمایی است که مجوز خود را از وزارت کار و امور اجتماعی کسب کرده‌اند. آن‌گونه که مریم باقری، مدیر اجرایی اتحادیه تزئینات داخلی می‌گوید قرار است رسته شغلی شرکت‌های خدمات نظافتی منازل زیر نظر اتحادیه تزئینات داخلی ساختمان فعالیت کنند اما هنوز رای هیات عالی نظارت در این خصوص ابلاغ نشده است.

باقری در گفت‌وگو با خبرنگار پانا می‌‌افزاید: «در سال ۹۶ پیگیری‌هایی ازسوی این اتحادیه صورت گرفته است تا نظارت و امور مربوط به شرکت‌های خدمات نظافتی به اتحادیه تزئینات داخلی سپرده شود اما اکنوناین شرکت‌ها زیرنظر اتحادیه معینی فعالیت نمی‌‌کنند.»

به گفته وی، رای هیات عالی نظارت هنوز ابلاغ نشده است و این رسته هنوز زیر مجموعه اتحادیه شرکت‌های تزئینات داخلی نیستند.

مدیر اجرایی اتحادیه تزئینات داخلی اضافه می‌کند:‌ «اکنون نظارت و صدور پروانه فعالیت این شرکت‌ها بر عهده اتاق‌ اصناف و بازرگانی تهران است و این احتمال وجود دارد که در شش ماه ابتدایی سال آینده الحاق این شرکت‌ها به اتحادیه تزئینات داخلی ساختمان نهایی شود و از زمانی که این امر محقق شود و ما پرونده‌ها را در دست بگیریم، این رسته زیرمجموعه ما خواهند بود.»

وزارت صنعت،معدن و تجارت به تخلفات صنفی رسیدگی می‌کند

باقری یادآور می‌شود: «تخلفات موجود در واحدهای صنفی نیز در وزارت صنعت، معدن و تجارت استان تهران مورد پیگیری قرار می‌گیرد. اگر شکایات مستند باشند و امکان اثبات آنها وجود داشته باشد تخلفات به اتحادیه‌های مرتبط ارجاع داده می‌شوند.»

مدیراجرایی اتحادیه تزئینات داخلی ساختمان اظهار می‌کند: «نرخ‌گذاری شرکت‌های خدمات نظافتی توسط هیات عالی نظارت انجام می‌شود. تعیین نرخ‌هاژ در مورد تمامی اتحادیه‌ها و رسته‌های صنفی طور سالانه صورت می‌گیرد. البته در مورد اتحادیه تزئینات داخلی ساختمان هیچ‌گاه نرخ‌گذاری توسط هیات عالی نظارت صورت نمی‌گیرد به این دلیل که خدمات ما جزو بند ج است یعنی بخش عمده اقلام این صنف وارداتی است و بسته به نرخ واردات ممکن است تفاوت پیدا کند.

باقری می‌گوید: تنها ۵ قلم از تزئینات داخلی ساختمان مشمول نرخ‌گذاری است و کارشناسان ما درباره شکایات قیمت، کیفیت یا گران‌فروشی پس از ارجاع سازمان صنعت، معدن و تجارت بررسی و اعلام نظر می شود.

گزارش از ناهید شمشیری