در گفت‌وگوی پانا بررسی شد:
آیا در شرایط جنگی باید بازار بورس باز باشد؟
تهران (پانا) – یک کارشناس بورس اظهار کرد همان گونه که در شرایط جنگی آسمان کشور کلیر شده و از جان انسان‌ها حفاظت می‌شود باید فضای بازار بورس نیز کلیر شود. باز بودن بازار بورس و کم‌شدن دامنه نوسان به مثبت و منفی یک درصد بدین معنا است که بازار در عمل بسته است.
محمدرضا اعلمی، کارشناس بورس در گفت‌وگو با پانا اظهار کرد:«تصمیم صبح دیروز سازمان بورس مبنی بر باز بودن بازار بورس و کم‌کردن دامنه نوسان قیمت، سوالات زیر را در ذهن ایجاد می‌کند. فلسفه وجود دامنه نوسان چیست؟ آیا دامنه نوسان از ریزش بازار جلوگیری می‌کند؟ آیا در شرایط جنگی باید بازار بورس باز باشد؟ باز بودن بازار و کم شدن دامنه نوسان به مثبت و منفی یک درصد طی سه روز متوالی به چه معناست؟.»
وی افزود: «برای پاسخ به این پرسش باید به صورت کامل و موجز به فلسفه وجود دامنه نوسان قیمت پرداخت. دامنه نوسان قیمت سهام نوعی متوقف‌کننده خودکار است که در برخی از بورس‌های اوراق بهادار در بازارهای نوظهور استفاده می‌شود و دلایل اصلی به کارگیری آن جلوگیری از نوسانات بیش از دامنه قیمت، جلوگیری از دستکاری قیمت، ممانعت از بروز بحران‌های مالی و حفظ بازار عنوان شده است. لازم به ذکر است ایجاد محدوده قیمتی تنها به بازار سهام و بورس ختم نمی‌شود، بلکه در بسیاری از بازارهای دیگر نیز این قانون اعمال می‌شود.»
اعلمی خاطرنشان کرد: «محققان همواره بر سر اعمال محدودیت دامنه نوسان، کارایی و میزان بهینه آن با یکدیگراختلاف نظر داشته‌اند. طرفداران دامنه نوسان قیمت معتقدند که اگرچه اعمال این محدودیت موجب به تاخیر افتادن کشف قیمت می‌شود اما از نوسانات شدید و بیش‌واکنشی جلوگیری می‌کند. اما عده‌ای دیگر خلاف این نظر را دارند ومعتقدند که اعمال محدودیت دامنه نوسان تنها باعث می‌شود که نوسانات قیمت به روز بعد منتقل شود و حتی بیش‌واکنشی را نیز تشدید می کند.»
وی افزود:« نتایج برخی از پژوهش‌ها بیانگر این مطلب است که وجود دامنه نوسان به دلیل ایجاد محدودیت در انعکاس به موقع اطلاعات در قیمت سهام می‌تواند موجب همبستگی سریالی و رد نادرست آزمون‌های کارایی بازار سرمایه شود.»
این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: «به طور کلی استفاده از دامنه نوسان قیمت دست کم چهار تاثیر در بازار بورس به‌وجود می‌آورد که عبارتند از تسری نوسانات، تأخیر در کشف قیمت، بیش‌واکنشی و مداخله در انجام معاملات.»
وی افزود: «تسری نوسانات یعنی دامنه نوسان قیمت به غیر از کند کردن روند تغییر قیمت یا به تأخیر انداختن آن هیچ تأثیر دیگری در کاهش نوسانات غیرمنطقی قیمت ندارد، چون دامنه نوسان در روزهای آینده تغییر می‌کند و قیمت در همان مسیر قبلی به حرکت در مسیر خود ادامه خواهد داد.»
کارشناس بورس عنوان کرد:« یک پژوهش با بررسی دامنه نوسان در بورس اوراق بهادار استانبول، نشان از این دارد که احتمال ادامه روند قیمت برای سهامی که به دامنه نوسان رسیده یا در دامنه نوسان بسته شده نسبت به بقیه سهام بیشتر است. مشاهدات در این پژوهش بیانگر این مطلب است که چنین سهامی در روزهای بعد از رسیدن به دامنه نوسان، از مابقی سهام نوسانی‌تر هستند و نوسانات این دسته از سهام، به سرعت بقیه سهام‌ها به حالت عادی باز نمی‌گردد. برای سهامی که به دامنه نوسان رسیده باشند، به خصوص سهامی که در دامنه نوسان بسته شده باشند، روند قیمت و نوسانات حداقل برای یک یا دو نشست معاملاتی ادامه می‌یابد که نشانگر تسری نوسانات است.»
اعلمی خاطرنشان کرد: «برخی بیش واکنشی را « تعدیل بیش از دامنه آثار اخبار جدید در قیمت توسط سرمایه‌گذاران، در دوره کوتاه مدت یک یا دو روزه» تعریف کرده‌اند. مدافعان دامنه نوسان قیمت بیان می‌کنند که دامنه نوسان قیمت می‌تواند مانع بیش‌واکنشی شود و آن را تصحیح کند، در حالیکه مخالفان بیان می‌کنند که دامنه نوسان چنین عملکردی ندارد. در برخی تحقیقات دانشگاهی تاخیر در کشف قیمت را تائید کردند اما تئوری بیش‌واکنشی را نتوانستند تائید کنند. نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد که به خاطر باقیمانده اثر اخبار که نمی‌توانند در قیمت منعکس شوند، نوسانات بعد از رسیدن به دامنه نوسان بیشتر می‌شود.»
وی عنوان کرد: «یکی دیگر از آثار به کارگیری دامنه نوسان ، اثر آهنربایی است. اثر آهنربایی با بیش‌واکنشی سرمایه‌گذاران در اثر اعمال محدودیت دامنه نوسان قیمت ارتباط تنگاتنگی دارد.»
اعلمی با بیان اینکه یکی دیگر از تاثیرات دامنه نوسان قیمت، مداخله در معاملات است که فرضیه مداخله در معاملات سعی دارد رفتار حجم معاملات پس از رسیدن به دامنه نوسان قیمت را مورد بررسی قرار دهد، عنوان کرد:« بحث در خصوص موارد فوق بسیار است و یک نتیجه مهم از موارد فوق این است که دامنه نوسان قیمت جلوی ریزش بازار را نمی‌گیرد و حتی باعث بیش‌واکنشی هم می‌شود و در شرایطی که با یکی دو روز منفی‌شدن بازار می‌توان دوباره به حالت عادی برگشت، شاهد طولانی‌شدن فرآیند عادی شدن بازار خواهیم بود.»
وی افزود:« مطلب حائز اهمیت آن است که همان گونه که در شرایط جنگی آسمان کشور کلیر می‌شود و از جان انسان ها حفاظت می‌شود باید فضای بازار بورس نیز کلیر شود. باز بودن بازار بورس و کم‌شدن دامنه نوسان به مثبت و منفی یک درصد بدین معنا است که بازار در عمل بسته است.»
وی تاکید کرد:« باید از حقوق صاحبان سهام صیانت شود تا بهبودی کامل شرایط محقق شود بنابراین راهکار دیگر بسته‌بودن بازار است تا پس از بین رفتن ریسک‌های مبتنی بر افزایش درگیری در منطقه و عادی‌شدن اوضاع و آرام‌شدن جو سرمایه‌گذاری اقدام به باز نمودن بازار شود.»
ارسال دیدگاه