شاخص بورس را به نرخ ارز وصل نکنیم

حسن گلمرادی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت وگو با پانا با بیان اینکه بازار سرمایه که تجلی آن در بورس اوراق بهادار یا به طور خلاصه بورس است یکی از بازارهای مهم اقتصاد است که تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی را به عهده دارد، عنوان کرد: « هدف اصلی این بازار جمع آوری و جذب سپرده‌های خرد پس‌اندازکنندگان و انتقال آن به بنگاه‌های اقتصادی به صورت خرید سهام و بهره‌مندی از سود آنها است. این بازار از یک طرف تامین مالی بنگاه‌ها را شکل می‌دهد و بنابراین باعث رشد تولید خواهد شد و از طرف دیگر با انتقال منافع و سود تولید به سهامداران، پس اندازکنندگان را در منافع رشد تولید سهیم می‌کند.»

وی افزود:‌ « رونق بازار بورس از کانال رشد سهام و رشد قیمت بازاری سهام اتفاق می‌افتد. یعنی هرگاه سهام جدیدی به بازار تزریق شود و یا ارزش بازاری قیمت سهام بنگاه‌ها که می‌تواند از رشد تقاضا و انتظارات آینده از عایدی سهام و یا عایدی ناشی از افزایش ارزش روز و بازاری دارایی‌های بنگاه‌ها ناشی شود، بالا رود، آنگاه شاخص قیمتی بازار سهام یا شاخص کل بورس نیز رشد خواهد کرد.»

سود غیرمتعارف سرمایه‌گذاران ناشی از رونق حبابی بورس

کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد:‌ « در سال‌ها و ماه‌های اخیر به دلیل رونق حبابی بورس، سرمایه‌گذاران خرد و حقیقی همدوش با سرمایه‌داران کلان و حقوقی وارد بازار شده و بعضا سود غیرمتعارفی به دست آوردند. از طرف دیگر در یک سال اخیر با کاهش شاخص بورس مجددا بخش زیادی از سرمایه گذاران بخصوص سهامداران حقیقی و خرد از کاهش شاخص متضرر و با فروش سهام باعث کاهش بیشتر شاخص بورس شدند.»

وی عنوان کرد:‌ « این نوسانات بالای بازار سهام ، سهامداران حقیقی و خرد را که عمدتا فاقد دانش بازاری بودند و درک درستی از عوامل رشد و کاهش شاخص نداشتند و صرفا از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کردند، متضرر نموده و آنها به دلیل ماهیت ریسک‌گریزی از بازار خارج شدند و در عوض سهامداران کلان و به اصطلاح حقوقی‌ها به دلیل داشتن دانش مالی و کارشناس و اطلاعات درونی ناشی از ارتباطات توانستند هم در خروج به موقع و هم ورود به موقع به بازار بیشترین منفعت را کسب کنند.»

گلمرادی تصریح کرد:‌ « در چنین شرایطی متاسفانه این اعتقاد تقویت شده است که در دو شرایط بازار بورس رونق می‌گیرد اول این که با رشد قیمت ارز، سودآوری بنگاه‌هایی که می‌توانند محصولاتشان را صادر کنند و ارز آوری داشته باشند با افزایش قیمت ارز رونق بیشتری می‌گیرند و دوم این که در شرایط تورمی ارزش دارایی‌های تمام بنگاه‌ها خود به خود بالا می‌رود، بنابراین به طور طبیعی بازار سهام با تورم رونق می‌گیرد.»‌

ایده‌هایی ناصحیح رشد قیمت ارز و تورم را به رشد بورس ارتباط داده است

وی خاطرنشان کرد:‌ « این ایده‌ها که بعضا به درست یا غلط شکل گرفته است، باعث شده تا متاسفانه رشد شاخص بورس به رشد قیمت ارز و تورم ارتباط پیدا کند و کارگزاران بازار سهام از قیمت ارز به عنوان پراکسی پیش‌بینی آتی سهام استفاده کنند. در چنین شرایطی هر گاه نرخ ارز بالا رود سهامداران خوشحال از رشد قیمت سهام، وارد بازار شده و با کاهش قیمت ارز و پیش‌بینی کاهش بیشتر ارز، از بازار خارج می شوند. این انتظارات شکل گرفته باعث شده است تا نوسانات ارز و نوسانات شاخص بورس به هم پیوند بخورند. »

کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد:‌ «در چنین شرایطی هرگاه به دلیل خوش بینی‌های ناشی از کاهش تحریم‌ها، نرخ ارز کاهش یابد یعنی ارزش پول ملی تقویت شود، متاسفانه شاخص بازار سهام تمایل به کاهش پیدا می‌کند. بنابراین طرفداران رونق بازار سهام حامی افزایش نرخ ارز شده‌اند.»

وی تصریح کرد:‌ « بنابراین این تفکر شکل گرفته که اگر دنبال رونق بازار بورس هستید از کاهش نرخ ارز حمایت نکنید. چنانچه این تفکر نادرست در بین تصمیم‌گیران نیز شکل بگیرد تقویت بازار بورس در گروه کاهش ارزش پول ملی خواهد بود و رشد قیمت بازار سهام و رونق آن به کاهش ارزش پول ملی وصل خواهد شد و این مسئله موجب نگرانی است. یعنی ما برای رونق بازار سهام باید به تورم و کاهش ارزش پول ملی تن دهیم. تورم و کاهش ارزش پول ملی گرچه ممکن است در کوتاه‌مدت سبب رونق کاذب بورس شود اما در بلندمدت خود ضد رونق بورس خواهد بود.»

وی تاکید کرد:‌ « نتیجه این که اجازه دهیم بسترهای درونی باعث رونق بازار سهام شود نه این که رونق بورس را در عوامل بیرونی نظیر افزایش نر خ ارز و ‌کاهش ارزش پول ملی ببنیم.»