سعادتمند:‌ مالیات بر «خانه‌های خالی» تاثیری بر «بازار مسکن» ندارد

طی سه سال اخیر قیمت مسکن به طور متوسط ۲۵۴ درصد رشد کرده است. طرح‌هایی از سوی دولت و مجلس برای کنترل قیمت‌ها روی کار آمده که هر کدام از این سیاست‌ها با موانعی که پیش روی خود داشته تا به حال به نتیجه نرسیده است؛ ارائه مالیات بر عایدی سرمایه، راه‌اندازی سامانه املاک و اسکان و ایجاد تحرک در مسکن ملی از جمله این طرح‌ها بود که طی سال‌های اخیر برای ساماندهی و کنترل وضعیت بازار در دستور کار قرار گرفت که بسیاری از این طرح‌ها فعلا در حد وعده باقی مانده است.

پس از حدود پنج سال سرانجام دولت در روزهای گذشته، سازمان امور مالیاتی را موظف به اخذ مالیات از خانه‌های خالی کرد. برخی از کارشناسان معتقدند که اگر خانه‌های مازاد وارد بازار مصرف شود بازار مسکن چه در بخش قیمت‌ها و چه در بخش اجاره به تعادل قیمتی می‌رسد.

مسعود سعادتمند در گفت وگو با پانا، درباره دشواری‌های دولت در اخذ مالیات از خانه‌های خالی اظهار کرد:‌ « در بحث خانه‌های خالی ابتدا باید مشخص شود که چه میزان خانه خالی در کشور وجود دارد، آیا ویلایی که در دماوند یا سایر شهرها وجود دارد و افراد برخی از روزهای ماه را برای تفریح به آنجا می‌روند می‌توان جزو آمار خانه‌های خالی محسوب کرد. تعداد خانه‌های خالی و آماری که درباره آن ارایه می‌شود با تعاریف خانه خالی متفاوت است.»

وی افزود:‌ « در بسیاری از محلات متوسط یا بالای شهر واحد خالی چندانی وجود ندارد و حتی متقاضیان برای خرید هم با کمبود فایل‌های فروش مواجه هستند. در بسیاری از مناطق حتی زمین خالی برای ساخت وجود ندارد بنابراین در آمار خانه‌های خالی در کشور اغراق شده است.»

تعریف واقعی و استاندارد خانه خالی در کشور ما باید اعمال شود

کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اخذ مالیات از خانه‌های خالی به عنوان راهکاری برای افزایش درآمدهای دولتی، اظهار کرد:‌ « اخذ مالیات از خانه خالی موضوعی قابل قبول است و در همه جای دنیا نیز کاربرد دارد اما واقعیت این است که خانه خالی تعاریفی استاندارد دارد که در کشور ما نیز باید اعمال شود.»

وی افزود: « حدود ۵ درصد از واحدهای مسکونی یا تجاری در یک شهر باید خالی باشد تا برای جا به جایی و سایر اموری که در جریان جابه جایی‌ها وجود دارد مورد استفاده قرار گیرد و نباید ۱۰۰ درصد خانه‌های یک شهر پر باشد.»

سعادتمند با بیان اینکه از ۲۰ میلیون واحد مسکونی یک میلیون همواره باید برای جابه جایی‌ها خالی باشد، اظهار کرد:‌ « سیاست‌های تولید مسکن از زمان وزارت آقای آخوندی شرایط دیگری را تجربه کرده است و به جای آنکه طی این سالها ۴ میلیون واحد مسکونی جدید تولید شود تنها ۸۰۰ هزار واحد ساخته شده است.»

تفاوت اساسی مالیات بر عایدی سرمایه با مالیات خانه‌های خالی

وی افزود: « بحث مالیات بر عایدی سرمایه با خانه خالی متفاوت است. مالیات برخانه خالی هیچ تاثیری بر روی بازار مسکن ندارد.»

کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد:‌ « در کل تهران ۳۰ هزار واحد مسکونی قابل عرضه وجود دارد درحالی که باید ۲۰۰ هزار واحد مسکونی قابل عرضه وجود داشته باشد.»

وی با اشاره به بحث عایدی سرمایه اظهار کرد:‌ « برای اخذ عایدی سرمایه باید ضریب تورم محاسبه شود و پیچیدگی‌هایی دارد که باید به طور دقیق محاسبه شود.»

سابقه پیشنهاد اخذ مالیات از خانه‌های خالی از سکنه به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی می رسد. این طرح یک بار در سال ۱۳۶۶ روی میز دولت وقت قرار گرفت اما به دلیل نبود ابزارها و امکانات کافی برای شناسایی واحدهای خالی از سکنه، ابتر ماند. سال ۱۳۹۴ در دوره مسئولیت عباس آخوندی بر وزارت راه و شهرسازی، موضوع مالیات از خانه‌های خالی مجددا مطرح شد اما به دلیل عدم تفاهم بر روی دستگاه متولی راه‌اندازی سامانه مربوط به این طرح، آنطور که باید و شاید جلو نرفت. آخوندی معتقد بود شهرداری باید مسئولیت این کار را بپذیرد. اما با کنار رفتن عباس آخوندی، وزیر جدید راه‌و شهرسازی یعنی محمد اسلامی، راه اندازی سامانه املاک و اسکان که مهمترین هدف آن شناسایی خانه های خالی است را پیگیری و سرانجام در بهمن ماه ۱۳۹۸ رونمایی کرد.

اواخر اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ نیز کمیسیون اقتصادی دولت مصوبه بهره برداری از این سامانه و اخذ مالیات از خانه‌های خالی را توسط سازمان امور مالیاتی به تصویب رساند.