علم فلسفه در فرآیند تحولی کودکان نقش مهمی ایفا می‌کند

آرش بابائی درباره اصطلاح از حیرت تا اندیشه گفت: اصطلاح از حیرت تا اندیشه در حوزه مباحث تربیتی، به‌معنای تغییر از حالت تعجب به حالت تفکر است. به تعبیر دیگر، این عبارت، به تحول فکری و انتقال از حالت شگفتی به حالتی از تحلیل و بررسی اشاره دارد. در واقع برای بیان تحول فکری و روحیه‌ای که از حالت تردید به حالت تأمل انتقال پیدا می‌کند، استفاده می شود.

نویسنده کتاب از حیرت تا اندیشه درباره ریشه عنوان این کتاب افزود: ریشه این عبارت در ادبیات و فلسفه قدیمی یونانی دیده می‌شود. در فلسفه یونان باستان، مفهوم «حیرت» به‌عنوان حالتی از شگفتی در برابر جهان و پدیده‌های آن مطرح بوده‏ است. در کتاب‏ها و مقالات فلسفی و اجتماعی، از این اصطلاح برای بیان تحولاتی که انسان‌ها در فرآیند «اندیشیدن» به‌طور مداوم تجربه می‌کنند، استفاده می‌شود.

وی ادامه داد: فرآیند تحولی«از حیرت تا اندیشه» در کودکان قابل دستیابی است. در واقع، کودکان به دلیل فضای ذهنی‏شان که آماده یادگیری و کشف جهان است، بسیار سریع و به شیوه‌های خاصی می‌توانند از حالت تعجب به حالت تفکر برسند. برای این‏که کودکان بتوانند به سمت تحول فکری بیشتری حرکت کنند، بایستی محیط مناسبی را برای آن‏ها فراهم کرد. این فضا، به کودکان امکان می‌دهد تا با موضوعات و پدیده‌های مختلف آشنا شوند و با استفاده از تجربیات و تخیل خود، به بررسی و تحلیل آن‏ها بپردازند. این فرآیند تحولی در کودکان ممکن است بر اثر تجارب جدید رخ دهد.

سردبیر نشریه الکترونیکی فکرانه، درباره نقش فلسفه در فرآیند تحولی کودکان، گفت: علم فلسفه در این فرآیند نقش مهمی ایفا می‌کند. فلسفه با نوع خاصی از پرسش‌ها به کودکان کمک می‌کند تا به سمت تحول فکری حرکت کنند. یکی از نقش‌های فلسفه در این فرآیند، تشویق کودکان به پرسیدن سوالات بیشتر و یافتن پاسخ‌های جدید و علمی است. همچنین فلسفه با در نظرگرفتن مفاهیم انتزاعی، می‌تواند به کودکان کمک کند که به فهم عمیق‌تری از این مفاهیم برسند.

بابائی درباره نقش والدین در فرآیند تحولی کودکان و تربیت فلسفی اظهار کرد: والدین به‌عنوان اولین مربیان و معلمان کودکان، با توجه به شیوه‌های تربیتی فلسفی، می‌توانند در فرآیند تحولی کودکان در جهت تربیت کودک فلسفی و توسعه فکری آن‏ها نقش مهمی ایفا کنند. برای تربیت کودک فلسفی، والدین می‌توانند به‌صورت مستمر و پایدار، به کودکان خود فرصت دهند که به‌صورت خودجوش و با استفاده از تخیل و تجربه شان به بررسی و تحلیل جهان و پدیده‌های آن بپردازند.

وی ادامه داد: والدین می‌توانند با معرفی ارزش‌های فلسفی مانند احترام به حقوق دیگران، به کودکان آموزش دهند که این ارزش‌ها را در زندگی روزمره خود به‌کار گیرند؛ ولی نباید این ارزش‌ها را به کودکان خود تحمیل کنند. همواره بایستی به یاد داشت که این ارزش‌ها باید به‌صورت طبیعی و با توجه به سطح توانایی کودکان در زندگی روزمره آن‏ها معرفی شده و به‌تدریج در طول رشد آن‏ها، آموزش داده شوند.

وی به والدین توصیه کرد: والدین محترم بایستی به‌عنوان بهترین راهنما و مشاور کودکان خود، در تلاش باشند تا آن‏ها را به سمت ارزش‌های فلسفی مانند انسان‌دوستانه، آزادی، عدالت، صداقت، حفظ محیط زیست، مسؤلیت ‏پذیری، همدلی، تسامح، خلاقیت و آرامش سوق داده و به آن‏ها بیاموزند که چگونه خودشان بهترین تصمیم‏ها را در زندگی بگیرند.

دانش آموز خبرنگار: سارا بتولی