۴۰۰ بال فلامینگو مهمان تالاب گاوخونی

حسین اکبری سرپرست معاونت پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان گفت:۴۱ میلیون مترمکعب آب در سال آبی گذشته به تالاب گاوخونی رسید، اظهار کرد: این حجم آب که از سد رودشتین در چهار مرحله کوتاه و موقت رهاسازی شد، نزدیک به ۲۰ درصد تالاب را مرطوب کرد و لکه‌هایی به مساحت ۴۰۰ تا ۵۰۰ هکتار در عمق کم تالاب نیز آبگیری شد.

وی افزود: بهار امسال با آبگیری بخش‌هایی از تالاب انواع پرندگان مهاجر از جمله حواصیل، کشیم، چوب پا و فلامینگو مهمان گاوخونی شدند.

سرپرست معاونت پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان، با اشاره به اینکه فلامینگوها امسال در گاوخونی جوجه آوری‌داشتند، گفت: برآوردهای اولیه ما حدود ۱۰۰ فلامینگو بود که پیش‌تر نیز به رسانه‌ها اعلام کرده بودیم اما احساس می‌کردیم شمار فلامینگوها بیشتر باشد چون در عمق گاوخونی بودند و شرایط برای پایش صعب العبور بود با وجود این برای پایش‌های تکمیلی پیاده وارد عمق تالاب شدیم و در مجموع حدود ۴۰۰ فلامینگو مشاهده شد.

رودخانه زاینده رود به حفاظت، مرمت و احیا نیازمند است.

اکبری همچنین به پروژه ساماندهی و لایروبی رودخانه زاینده رود در شرق اصفهان اشاره و خاطرنشان کرد: این یک پروژه و اقدام عملیاتی ضروری است که باید در رودخانه زاینده رود حد فاصل سد رودشتین تا تالاب گاوخونی که ۸۵ کیلومتر است اجرا شود زیرا در طول سال‌ها آب در این مسیر جاری نبوده و درختچه‌های بسیاری در بستر رودخانه سبز شده که به نوعی مانع حرکت آب و پساب است.

وی ادامه داد: دست اندازی‌های انسانی به حریم و بستر رودخانه و برداشت‌های غیرمجاز کانال‌های آب و در مجموع عوامل طبیعی و انسانی که مانع رسیدن حداقل آب به تالاب است در شرق زاینده رود می‌توان مشاهده کرد که این امر نشان می‌دهد رودخانه زاینده رود و حریم و بستر آن به شدت نیازمند حفاظت، مرمت و احیا است.

سرپرست معاونت پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان، افزود: از این رو در سه سال اخیر دو پروژه لایروبی را در این مسیر اجرا کردیم؛ در سال‌های ۹۷ و ۹۸ با وجود اعتبار محدودی که در اختیار داشتیم عملیات لایروبی را الویت بندی کردیم و این پروژه با هدف رفع موانع مسیر رودخانه و تسهیل جریان آب ناپیوسته و متناوب انجام شد اما عرض رودخانه به طور کامل پاکسازی نشده است زیرا به هزینه زیادی نیاز دارد.

وی لایروبی رودخانه را برای جریان آب یا پساب به سمت تالاب مؤثر دانست و اظهار کرد: این پروژه امسال نیز حد فاصل روستای اژیه تا منطقه خَم خارجی‌ها به طول ۵۰ کیلومتر و به صورت ناپیوسته در حال اجرا است تا موانع رسیدن آب به تالاب برداشته شود و بتوانیم حداقل رطوبت تالاب را حفظ و از خیزش گرد و غبار جلوگیری کنیم.

سرپرست معاونت پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان با تاکید بر اینکه ۸۵ کیلومتر انتهایی زاینده رود به سمت گاوخونی نیازمند لایروبی اساسی و تأمین اعتبار متناسب است، گفت: با وجود این بر اساس بودجه محدودی که داریم عملیات لایروبی را باید اولویت بندی کنیم؛ البته شرکت آب منطقه‌ای اصفهان نیز برای ساماندهی و لایروبی رودخانه اقداماتی دارد و ما نیز ذیل بودجه قانون حفاظت از رودخانه‌ها و تالاب‌های در خطر و ذیل برنامه طرح ملی مقابله با گرد و غبار برای تالاب گاوخونی و زاینده رود اعتباراتی را تأمین می‌کنیم.

وی خاطرنشان کرد: پروژه لایروبی و ساماندهی ۸۵ کیلومتر انتهای رودخانه به سمت تالاب به اعتبار کلانی نیاز دارد و امسال نیز برای این پروژه حدود ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار اختصاص یافت.

تالاب بین‌المللی گاوخونی به وسعت ۴۷ هزار هکتار در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در مجاورت شهر ورزنه قرار دارد. این تالاب در سال ۱۳۵۴ در کنوانسیون رامسر به ثبت رسید و نام آن در فهرست تالاب‌های بین المللی قرار گرفت. بحران حوضه زاینده رود و بی تدبیری‌ها دست کم در ۲۱ سال گذشته سبب خشک شدن این تالاب ارزشمند شده است. با وجود اینکه برای این تالاب در سال‌های بحرانی زاینده رود ۱۷۶ میلیون مترمکعب حقابه تعیین شده است اما این حقابه تاکنون به طور کامل تأمین نشده و در سال آبی ۹۸-۹۹ نیز ۴۱ میلیون مترمکعب آب و زهاب کشاورزی نزدیک به ۲۳ درصد نیاز آبی سالیانه گاوخونی را تأمین کرد. همچنین لازم به ذکر است تا حدود ۲۰ سال پیش که تالاب گاوخونی پرآب بود سالانه بیش از ۳۰ هزار بال فلامینگو به مهمانی تالاب گاوخونی می‌آمدند.