معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس ؛
نقش انکارناپذیر ابزارهای نوین و اتصال به بازارهای مالی در رشد پایدار صنعت بیمه
تهران (پانا) - معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، با تأکید بر ضرورت توسعه ابزارهای نوین در صنعت بیمه، خواستار اتصال این صنعت به بازارهای مالی شد. وی با اشاره به اهمیت همافزایی میان بانک، بورس و بیمه، تصریح کرد که استفاده از فناوریهای نوین و ابزارهای مالی جدید میتواند به رشد پایدار و افزایش سهم بازار بیمه کمک کند.

حمید یاری، معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، در رویداد فینشورتک با اشاره به تجربیات و مطالعات خود، بر ضرورت توسعه ابزارهای نوین در صنعت بیمه و لزوم اتصال آن به بازارهای مالی تأکید کرد.
یاری با اشاره به گفتوگویی که در سالهای ۸۷ و ۸۸ با دکتر شاپور محمدی داشته، بیان کرد: در آن زمان تأکید شد که بازارهای بورس و بانک به بلوغ نسبی رسیدهاند، اما این بلوغ در بازار بیمه وجود ندارد و ابزارهای خاص و نوین در این حوزه توسعه نیافته است. وی ادامه داد: این مسئله باعث شد که به پژوهش در این زمینه بپردازم و به دنبال راهکارهایی برای توسعه ابزارهای جدید در بیمه باشم.
وی با اشاره به بررسیهای خود در خصوص بیمه عمر گفت: در کشور ما ضریب نفوذ بیمه عمر پایین است. یکی از دلایل آن این است که در شرایط تورمی، مردم تمایل کمتری به سرمایهگذاری بلندمدت در بیمه عمر دارند. بنابراین، لازم است ابزارهای جدیدی برای جذب سرمایهگذاری در این حوزه طراحی شود.
یاری در ادامه به معرفی ابزار «اکویتی لینک لایف اینشورنس» پرداخت و بیان کرد: «این ابزار که در دنیا نیز مورد استفاده قرار میگیرد، بیمه عمر را به بازارهای سهام متصل میکند. این شیوه به دلیل پیوند با شاخصهای اقتصادی، برای سرمایهگذاران در کشورهای تورمی جذابتر است. وی افزود: پس از دفاع از این پژوهش در سال ۹۴، چند شرکت بیمه بهصورت پایلوت این ابزار را پیادهسازی کردند که نتایج مثبتی بههمراه داشت.»
معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس، در بخش دیگری از سخنانش به ظرفیتهای فناوریهای مالی (فینتکها) اشاره کرد و گفت: فینتکها در ایران بیشتر در حوزه پرداخت فعال هستند، اما لازم است که به حوزههای دیگر از جمله بیمه نیز وارد شوند. باید ابزارهایی طراحی شود که بازارهای مختلف مالی از جمله بانک، بورس و بیمه را به یکدیگر متصل کند تا از این همافزایی منافع بیشتری کسب شود.
یاری با تأکید بر اینکه بیمه به تنهایی نمیتواند رشد پایدار داشته باشد، گفت: باید با بازارهای دیگر مانند بورس و بانک در تعامل باشد. ابزارهای نوینی که میتوانند در این مسیر مؤثر باشند، در بورس تهران، فرابورس و بورس انرژی قابلیت توسعه دارند.
وی در ادامه افزود: بیمهها اگر بخواهند سهم بیشتری از بازار بگیرند، نمیتوانند با شکستن نرخها رقابت کنند، بلکه باید به سمت استفاده از ابزارهای جدید و توسعه بازارهای نوین حرکت کنند. اگر این نگرش در صنعت بیمه شکل نگیرد، در نهایت همه بازیگران این بازار متضرر خواهند شد.
یاری همچنین بر اهمیت توسعه فناوریهای نظارتی (رگتکها) و ابزارهای کمککننده به نهاد ناظر تأکید کرد و گفت: در سازمان بورس آمادهایم تا از تمامی ابزارهای نوین که به بهبود نظارت و توسعه بازار کمک کند، حمایت کنیم.
در پایان، معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس با اشاره به رشد آگاهی مالی در جامعه اظهار داشت: مردم نسبت به گذشته به مسائل مالی حساستر و آگاهتر شدهاند. بنابراین، طراحی ابزارهای جدید مالی که با شرایط بومی کشور سازگار باشد، میتواند به توسعه بازار و افزایش رضایت سرمایهگذاران منجر شود.
وی ابراز امیدواری کرد که با همکاری بین بازارهای بورس، بانک و بیمه و با استفاده از ابزارهای نوین مالی، شرایط بهتری برای فعالان اقتصادی در سال آینده فراهم شود.
سادینا آبایی در پنل تخصصی این رویداد اظهار داشت: «بیمه، همواره در کنار تجارت، کسبوکار و کارآفرینی قرار دارد و میتواند بهعنوان یکی از بازوهای اصلی توسعه اقتصادی عمل کند. وقتی کارآفرینان به خلق ثروت میپردازند، بیمه نقش مهمی در حفاظت از داراییها، نیروی انسانی، ایدهها و تفکر نوین آنها ایفا میکند. اما متأسفانه در کشور ما، این صنعت هنوز بهدرستی به سمت فناوریهای نوین حرکت نکرده و از ظرفیتهای خود بهطور کامل استفاده نکرده است.»
وی همچنین به بیمههای اجتماعی اشاره کرد و افزود: «در حالی که بیمه میتواند نقش حمایتی مهمی داشته باشد، برخی ساختارهای بیمهای مانند بیمه تأمین اجتماعی، بهجای شراکت در سود، عملاً تبدیل به شریک درآمد کارآفرینان شدهاند، که این خود چالشهایی را در این مسیر ایجاد کرده است.»
ضرورت تحول دیجیتال در صنعت بیمه
رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق بازرگانی ایران با تأکید بر اهمیت تحول دیجیتال در صنعت بیمه تصریح کرد: «اگر مدیران سازمانهای بیمهای درک درستی از تحول دیجیتال و فناوریهای نوین نداشته باشند، اصطلاحاتی مانند هوش مصنوعی و فناوریهای جدید، تنها به ژستهای مدیریتی تبدیل خواهند شد و تحول واقعی رخ نخواهد داد. ممکن است منابع زیادی در این مسیر صرف شود، اما تا زمانی که یک برنامه عملی برای هوشمندسازی این صنعت تدوین نشود، بیمه نمیتواند نقش واقعی خود را در اقتصاد ایفا کند.»
وی ادامه داد: «تحول دیجیتال باید هم در بخش خصوصی و هم در صنعت بیمه به یک فرهنگ تبدیل شود تا این دو بخش بتوانند به کمک فناوری به یکدیگر نزدیکتر شوند. فناوریهای جدید آمدهاند تا نقاط ضعف سیستمهای سنتی را شناسایی و برای آنها راهحل ارائه کنند. این فناوریها میتوانند حلقههای مفقودهای مانند شفافیت و کاهش هزینههای عملیاتی را بهبود ببخشند و از بسیاری از مشکلات جلوگیری کنند.»
هوش مصنوعی، بازیگر جدید صنعت بیمه
آبایی در ادامه به ظرفیت بالای فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی در صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: «امروز شرکتهای استارتاپی و فعالان جوان در حوزه پلتفرمهای بیمهای، هوش مصنوعی و نوآوریهای دیجیتال میتوانند دست راست سیاستگذاران و مدیران بیمهای کشور باشند. این شرکتها قادرند با ارائه راهکارهای فناورانه، فرایندهای بیمهای را بهینهسازی کرده و دسترسی به خدمات بیمه را تسهیل کنند.»
وی افزود: «در اتاق بازرگانی ایران، این مسئله را بهطور جدی پیگیری خواهیم کرد. در جلساتی که با مدیران بیمه مرکزی از جمله دکتر خسروشاهی داشتهایم، تأکید شده که همکاری میان بیمه مرکزی، بخش خصوصی و کسبوکارهای فناورانه باید افزایش یابد. این همکاری میتواند صنعت بیمه را در مسیر درست هوشمندسازی و تحول دیجیتال قرار دهد.»
همکاری بیمه مرکزی و بخش خصوصی؛ راهی برای رشد صنعت بیمه
رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق بازرگانی ایران در پایان سخنان خود تأکید کرد که برای رسیدن به نقطه مطلوب در صنعت بیمه، همکاری تنگاتنگ میان بخش خصوصی و بیمه مرکزی الزامی است.
وی گفت: «در اتاق بازرگانی، برنامه داریم که نشستهای مشترکی را با بیمه مرکزی و کسبوکارهای فناوریمحور برگزار کنیم تا بتوانیم نیازهای صنعت بیمه را شناسایی کرده و راهکارهای مناسب برای هوشمندسازی این صنعت را ارائه دهیم. بدون چنین همکاریهایی، مسیر دیجیتالی شدن بیمه بسیار کند خواهد بود و صنعت بیمه ایران از روند جهانی عقب خواهد ماند.»
وی تأکید کرد که با حمایت از فناوریهای نوین و افزایش تعامل میان سیاستگذاران و فعالان بخش خصوصی، میتوان بیمه را به یکی از ستونهای اصلی حمایت از کارآفرینی و رشد اقتصادی کشور تبدیل کرد.
سادینا آبایی، گفت: یکی از دلایل اصلی عدم تمایل به اشتراکگذاری دادهها، نگرانی از عدم آگاهی نسبت به این موضوع است که با دادهها چه اتفاقی خواهد افتاد و چگونه استفاده خواهند شد. از سوی دیگر، برخی از سازمانها به دلیل آگاهی از ارزش اقتصادی دادهها، تمایلی به اشتراکگذاری آنها ندارند.
وی افزود: سؤال اصلی این است که چه کسانی میتوانند از این دادهها استفاده کنند؟ آیا فقط نهادهای حاکمیتی حق استفاده از دادهها را دارند یا بخش خصوصی نیز میتواند از آنها بهرهبرداری کند؟ این مسائل حلنشده، باعث شده است که اشتراکگذاری دادهها با چالشهای زیادی مواجه شود.»
آبایی به اهمیت آگاهی در تصمیمگیریها اشاره کرد و گفت: نداشتن اطلاعات و آگاهی کافی نسبت به یک موضوع، باعث میشود که تصمیمگیریها نادرست باشد و همه چیز به مشکل بخورد. بهعنوان مثال، وقتی صحبت از پردازش داده میکنیم، باید به این موضوع توجه کنیم که آیا زیرساختهای لازم مانند برق پایدار برای این کار وجود دارد یا خیر؟
وی با اشاره به چالشهای اجرایی در حوزههای مختلف مانند بیمه، مالی، سلامت و طلا، گفت: در هر حوزهای که پلتفرمهای دیجیتال فعال میشوند، با نهادهای مختلفی مانند ستاد مبارزه با قاچاق، وزارت اطلاعات، ناجا و سایر سازمانها مواجه هستیم. این نهادها از فعالان حوزه پلتفرمها سؤالات زیادی میپرسند و پاسخگویی به آنها کار سادهای نیست.
آبایی با تأکید بر لزوم حل مسائل پیشروی اقتصاد دیجیتال، گفت: ما بیش از ۸۵ مشکل را شناسایی کردهایم و حتی نوشتهایم که چه کسی باید آنها را حل کند و چگونه. اما سؤال این است که آیا کسی به این مسائل اهمیت میدهد؟ امیدوارم که با همکاری همه ذینفعان، بتوانیم این چالشها را برطرف کنیم.
وی در بخش پایانی صحبتهای خود به موضوع پردازش سریع پروندههای خسارت اشاره کرد و گفت: «فرض کنید تمام سیستمها به گونهای طراحی شدهاند که پرونده خسارت شما در یک روز رسیدگی و پرداخت شود. این موضوع نیازمند هماهنگی بین تمام بخشها و استفاده بهینه از دادههاست. اگر بتوانیم این ارتباط بدون ضامن را ایجاد کنیم، گام بزرگی در جهت بهبود خدمات دیجیتال برداشتهایم.»
مهدی طغیانی نایبرئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در روز دوم رویداد فینشورتک با انتقاد از سیاستگذاریهای مالی در کشور، تأکید کرد که نظام قانونگذاری ایران در حوزه فناوریهای نوین مالی از روند جهانی چند گام عقبتر است و این موضوع چالشهای متعددی برای صنعت بانکداری، بیمه و بازار سرمایه ایجاد کرده است.
طغیانی در پنل تخصصی با اشاره به مشکلات موجود در نظام سیاستگذاری و قاعدهگذاری کشور در حوزه فناوریهای مالی اظهار داشت: «ما درک درستی از تحولات این حوزه نداریم و نمیدانیم که فینتکها چه نقشی در اقتصاد دارند، چه میزان از آنها در چارچوب قوانین سنتی قابل مدیریت هستند و چه بخشی نیاز به مقرراتگذاری جدید دارد. این عدم شناخت، منجر به تصمیمگیریهای نادرست و ایجاد موانع غیرضروری شده است.»
وی همچنین به وضعیت صنعت بیمه در ایران اشاره کرد و گفت: «صنعت بیمه کشور ما در حال حاضر وضعیت باثباتی ندارد. برخلاف کشورهای توسعهیافته که بیمههای عمر و سرمایهگذاری از ارکان اصلی بازارهای مالی محسوب میشوند، در ایران این بخش بسیار ضعیف و کمنفوذ است. علاوه بر این، اهداف تعیینشده در برنامههای توسعهای کشور نیز تاکنون تحقق نیافتهاند.»
نقش فناوریهای نوین در توسعه صنعت بیمه
طغیانی در ادامه صحبتهای خود، نقش فناوریهای نوین و اینشورتکها را در بهبود عملکرد صنعت بیمه مهم دانست و افزود: «یکی از مزایای فناوریهای جدید، کاهش هزینههای جستوجو و مبادله برای کاربران است. به عنوان مثال، پلتفرمهای فروش آنلاین بیمه باعث شدهاند که کاربران بهجای مراجعه حضوری به دفاتر بیمه، بتوانند بیمهنامههای خود را بهصورت آنلاین خریداری کنند. هرچند این ابزارها هنوز تغییر اساسی در ساختار بیمه ایجاد نکردهاند، اما باعث افزایش دسترسی و کاهش هزینهها شدهاند که خود گامی رو به جلو محسوب میشود.»
او در ادامه به کاربرد فناوریهای ترکیبی در صنعت بیمه اشاره کرد و توضیح داد: «یکی از مسیرهای توسعهای صنعت بیمه، ترکیب آن با سایر خدمات دیجیتال مانند پلتفرمهای رزرو مسافرت، حملونقل آنلاین و فروش اینترنتی است. این نوع نوآوریها میتوانند به ارائه محصولات بیمهای جدید و متناسب با نیازهای جامعه کمک کنند.»
چالشهای قانونگذاری برای فناوریهای جدید
یکی از نگرانیهای اصلی در حوزه فناوریهای مالی، مقاومت در برابر پذیرش ابزارهای جدید است. طغیانی در این خصوص گفت: «در کشور ما، هم درون صنعت و هم در نهادهای قانونگذار، مقاومت شدیدی در برابر فناوریهای جدید وجود دارد. این مسئله باعث شده است که ابزارهای نوین مالی با چالشهای بسیاری روبهرو شوند.»
او به عنوان نمونه به اختلافات شدید در خصوص رمزداراییها اشاره کرد و اظهار داشت: «در حال حاضر، دستگاههای مختلف در خصوص رمزداراییها دیدگاههای کاملاً متضادی دارند. بانک مرکزی، بهعنوان نهاد ناظر، موضع سختگیرانهای در برابر این فناوری اتخاذ کرده است، در حالی که بسیاری از فعالان اقتصادی آن را بهعنوان یک فرصت تلقی میکنند. دلیل این اختلافات، عدم شناخت دقیق ماهیت این فناوریها و نبود یک چارچوب مشخص برای مواجهه با آنها است.»
لزوم تدوین قوانین جدید برای فناوریهای نوین مالی
طغیانی در پایان سخنان خود بر ضرورت تدوین قوانین جدید برای مدیریت فناوریهای نوین مالی تأکید کرد و گفت: «برای اینکه صنعت بیمه، بانکداری و بازار سرمایه بتوانند از مزایای فناوریهای جدید بهرهمند شوند، باید یک چارچوب سیاستگذاری مدون و متناسب با نیازهای امروز تدوین شود. بدون این چارچوب، اختلافات داخلی، مقاومتهای بیدلیل و عدم قطعیتهای حقوقی همچنان مانعی برای توسعه این حوزه باقی خواهند ماند.»
طغیانی در ادامه پنل به بررسی وضعیت بیمههای اجتماعی و چالشهای موجود در این حوزه پرداخت و اشاره کرد: تصور اشتباهی در مورد تجمیع صندوقهای بیمه وجود دارد و به جای بزرگتر کردن شرکتهای بیمه، باید به کارآمدی و استفاده از ظرفیتهای موجود توجه شود. در حال حاضر، تعداد شرکتهای بیمه افزایش یافته، اما این افزایش به رقابت ناسالم منجر شده و کیفیت خدمات را کاهش داده است.
طغیانی به مشکلاتی مانند عدم تنوع محصولات بیمهای و عدم توسعه بازار اشاره کرد که باعث میشود رقابت در این حوزه به جای مثبت، منفی باشد.
وی همچنین، به مشکلات فناوری اطلاعات و حکمرانی دادهها در صنعت بیمه اشاره کرد که بر روند جبران خسارتها تأثیر منفی گذاشته است.
طغیانی گفت: هزینههای بالای بیمهنامههای شخص ثالث و افزایش نرخ دیه است که بر توان مالی مردم تأثیر میگذارد. بنابراین لازم است اصلاح قوانین و بهبود حکمرانی هوشمند در صنعت بیمه اتفاق بیفتد و بیمه مرکزی باید در این زمینه فعالتر باشد.
ارسال دیدگاه