رشد عملكرد دانش‌آموزان ایران در تیمز و پرلز۲۰۱۱/ضرورت انعکاس نتایج آزمون تیمز و پرلز در کتب درسی

به گزارش خبرنگار اموزش و پرورش پانا، با نگاهی اجمالی به روند عملکرد دانش‌آموزان ایران در تیمز ۲۰۱۱ و مقایسه‌ آن با دوره‌های قبلی تیمز(۱۹۹۵ ،۱۹۹۹، ۲۰۰۳ ،۲۰۰۷)،و نیز پرلز ۲۰۱۱ در مقایسه با پرلز ۲۰۰۱ و ۲۰۰۶ مشاهده می شود كه عملکرد دانش آموزان ایران در مطاله تیمز به ترتیب در درس علوم پایه چهارم(۷۳ نمره)، ریاضیات پایه چهارم ( ۴۴ نمره)، علوم پایه سوم راهنمایی( ۱۲ نمره) و در مطالعه پرلز۲۰۱۱ در درس سواد خواندن (۴۴ نمره ) پیشرفت داشته است.

در گزارش بین المللی تیمز و پرلز منتشر شده توسط انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی (IEA) از كشور ایران به عنوان كشوری كه در طی ده سال گذشته از نظر عملكرد آموزشی دارای روند افزایشی قابل ملاحظه بوده است، یاد شده است.

در این گزارش همچنین اشاره شده است كه كشور ایران در درس علوم تیمز پایه چهارم و هشتم و سواد خواندن پایه چهارم جزو چند كشور برتر نسبت به دوره‌های قبل بوده است. این در حالی است كه روند عملكرد برخی از كشورهای پیشرفته نسبت به دوره‌های قبل تیمز و پرلز با كاهش چشم‌گیر همراه بوده است.

به گزارش پانا، ایران از سال ۱۳۷۰ شمسی برابر با ۱۹۹۱ میلادی به طور رسمی همکاری خود را با این انجمن آغاز کرد و تا کنون در شش مطالعه تیمز TIMSS)) در فاصله سال های ۹۵، ۹۹، ۲۰۰۳، ۲۰۰۷، ۲۰۱۱ و تیمز پیشرفته ۲۰۰۸ و نیز در سه مطالعه پرلز (مطالعه بین المللی پیشرفت سواد خواندن PIRLS) در فاصله‌های سال‌های ۲۰۰۱، ۲۰۰۶، ۲۰۱۱شرکت کرده است و قرار است که در مطالعه تیمز TIMSS ۲۰۱۵ و پرلز PIRLS۲۰۱۶ نیز شرکت کند.

کسب رتبه نخست در اجرای منظم و دقیق آزمون‌های تیمز و پرلز توسط ایران

رییس پژوهشگاه تعلیم و تربیت آموزش و پرورش در خصوص دو آزمون بین المللی "تیمز" و "پرلز" می گوید: طرح تیمز، بررسی وضعیت دانش آموزان در دو درس ریاضی و علوم در پایه های چهارم و سوم راهنمایی و پرلز بررسی سواد خواندن و نوشتن است.

هاجر تحریری نیک صفت معتقد است: جهش ما در این دو آزمون محسوس نیست و هنوز زیر میانگین هستیم ولی خوشبختانه عقبگرد نداشته ایم و برای رشد و ارتقا در این زمینه مسئولان نظام آموزشی باید تدبیری بیندیشند.

وی می افزاید: ایران به دلیل اجرای منظم و دقیق این آزمون رتبه نخست را از انجمن IEA کسب کرده است.

مطالعه تیمز TIMSS)) در فاصله هر ۴ سال یک بار و مطالعه پرلز PIRLS)) در فاصله هر ۵ سال یک بار برای سنجش عملکرد کشورها در آموزش علوم و ریاضیات و سواد خواندن تکرار می شود تا روند تغییرات آموزشی و میزان کاهش و افزایش عملکرد دانش آموزان کشورهای شرکت کننده در طی این سال ها مشخص شود.

اهمیت و ویژگی بارز نتایج ملی و بین‌المللی تیمز و پرلز در سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶، به دلیل اجرای همزمان این دو مطالعه است که برای نخستین بار اتفاق افتاده است و این اتفاق استثنایی،‌ شرایط و امکانی را فراهم ساخته است تا کشورهایی که در پایه چهارم ابتدایی، هم در تیمز و هم در پرلز شرکت کرده‌اند، بتوانند عملکرد دانش آموزان خود را با سایر کشورها در سه درس ریاضیات، علوم و سوادخواندن مورد مقایسه و تجزیه و تحلیل قرار دهند.

برخی از مشکلات اموزشی مربوط به نحوه درک مطلب صورت مساله است

نکته مهم و قابل ملاحظه در این مقایسه ملی و بین‌المللی، بررسی چگونگی ارتباط میان «سطح سواد خواندن» دانش‌آموزان با عملکرد آن‌ها در پاسخ به سوالات ریاضیات و علوم است. زیرا تحقیقات نشان داده است که برخی از مشکلات آموزشی دانش‌آموزان در پاسخ به سوالات ریاضی و علوم به نحوه درک مطلب و میزان فهم آن‌ها از صورت مساله مربوط می‌شود؛ به گونه‌ایی که اگر دانش‌آموزان از نظر سطح سواد خواندن نتوانند صورت مساله را به خوبی درک کنند، مسلماً در تشخیص راه حل و پاسخ به سوالات آزمون دچار مشکل می‌شوند.

هدف ما در آموزش و پرورش جبران عقب ماندگی های موجود در عرصه آموزشی کشور است

مدیرکل دفتر خلاقیت و نوآوری در آموزش و پرورش پیش دبستانی و ابتدایی نیز در این باره می گوید: ارزشیابی توصیفی در راستای نتایج دو آزمون تیمز و پلز در دوره ابتدایی طراحی شده است و هدف ما در آموزش و پرورش جبران عقب ماندگی های موجود در عرصه آموزشی کشور است.

وی می افزاید: ارزشیابی توصیفی باعث تعمیق یادگیری دانش‌آموزان و ایجاد انگیزه پژوهشی در آنها خواهد شد و اگر این طرح به درستی در مدارس کشورمان اجرا شود قطعا می‌توانیم در آزمون‌های بین‌المللی همچون تیمز و پلز که در آینده برگزار می‌شود رتبه بهتری را کسب کنیم.

علیرضا رحیمی معتقد است: نتایج آزمون تیمز و پلز باید در محتوای کتب درسی، آموزش‌های ضمن خدمت و فعالیت‌های گروهی دوره ابتدایی نیز تاثیر داشته باشد تا بتوانیم شاهد نتایج مثبت ارزشیابی توصیفی در بین دانش‌آموزان باشیم.

بنا بر آنچه گفته شد، با توجه به استعداد و توانایی که دانش‌آموزان ایرانی دارند، اگر در این زمینه تدابیر بیشتر و بهتری اندیشیده شود، قطعا شاهد پیشرفت ببیشتر دانش‌آموزان کشورمان در آزمون جهانی تیمز و پرلز خواهیم بود. البته این پیشرفت در سال‌های اخیر قابل مشاهده بوده اما در مقایسه با استعداد و قابلیت‌هایی که در دانش‌آموزان ایرانی سراغ داریم، می‌توانیم نتایج بسیار بهتر و درخشان‌‍تری را در آینده شاهد باشیم.

گزارش از زهرا لک