آغاز نوروز صیادی در بندر سلخ قشم

به گزارش پانا از هرمزگان، سید پرویز محبی، مدیرکل شیلات هرمزگان در حاشیه این مراسم با بیان اینکه صید و صیادی و همچنین آبزی‌پروری امروز در جهت اقتصاد مقاومتی باید بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد، گفت: برگزاری این مراسم نقش مهمی در ارتقا جایگاه صیادی و توجه به اهمیت صید پایدار دارد.

صیادان جزیره قشم آخرین روز تیرماه هر سال را نوروز یا نوروز صیاد می‌نامند که اولین روز از فصل گرمای واقعی است. در نوروز صیاد، هیچ‌یک از صیادان قشمی هیچ ماهی و موجود آبزی دیگری را صید نمی‌کنند و از خوردن هر گونه آبزی‌ای امتناع می‌کنند.

اسطوره‌شناسان و محققانی که در حوزه‌های فرهنگ مردم پژوهش و مطالعه می‌کنند، منشا تمامی فرهنگ‌ها را برآمده از اصول فرهنگی کشاورزی و چوپانی و در نهایت مدنی یا یکجانشینی که به شهرنشینی ختم می‌شود می‌دانند. البته این باور کاملا قابل قبول است زیرا انسان برای تهیه غذا نیازمند کشاورزی و دامداری بوده و هست و در طول تاریخ تمام رفتار‌های بشری پیرامون همین قضایا شکل گرفته است.

اما از آنجایی که باورها و اندیشه‌های انسانی هیچ‌گاه مطلق نبوده است نمی‌توان تنها به دو اصل کشاورزی و دامداری در زیرساخت‌های زندگی انسان بسنده کرد. به‌عنوان مثال می‌توان به جشن یا آیین «نوروز صیاد» اشاره کرد؛ جشنی که توانسته خود را از سالیانی بس دور به دروازه‌های هزاره سوم از تاریخ بشر برساند.

بی‌شک هر کسی که برای یک‌ بار در این آیین شگفت شرکت کند به این نتیجه می‌رسد که «نوروز صیاد» هیچ تاثیری از باورهای چوپانی و کشاورزی نگرفته است. پیش از ورود به مبحث جشن «نوروز صیاد» باید به این موضوع توجه داشت که هر جشن و آیینی مبانی تقویمی و گاهشماری دارد و تمامی کشاورزان و دامداران بر مبنای آن گاهشماری جشن‌ها و مراسم خود را برگزار می‌کنند.

صیادان منطقه جنوب کشور نیز مانند سایر اقوام ایرانی دارای تقویم و گاهشماری مخصوص به خود هستند؛ تقویمی که آغاز سال نو صیادی در آخرین روز ماه تیر اتفاق می‌افتد. سال صیادان هم مانند سال دامداران و کشاورزان چهار فصل دارد و این جشن هم همه ساله در آخرین روز تیرماه یعنی شروع فصل جدید صید توسط روستاییان جزیره قشم برگزار می‌شود.

بنابر این گزارش ؛ صیادان جزیره قشم آخرین روز تیرماه هر سال را نوروز یا نوروز صیاد می‌نامند که اولین روز از فصل گرمای واقعی است. سال پس از یک گردش کامل به جای اولش بازگشته که این اتفاق مصادف با به پایان رسیدن فصل صید ماهی «حور» و «کوسه» است. در نوروز صیاد، هیچ‌یک از صیادان قشمی هیچ ماهی و موجود آبزی دیگری را صید نمی‌کنند و از خوردن هر گونه آبزی‌ خودداری می شود. آنها باور دارند در این روز باید همه ماهی‌ها باشند تا نسل خود را در هر کجای دریا خواستند بپراکنند و این را امری حیاتی برای تداوم و تکثیر هر چه بیشتر ماهی‌ها می‌دانند.