پیشنهاد ایران به یونسکو برای تدوین برنامه راه علم به منظور گسترش دانایی در جهان

به گزارش روابط عمومی وزارت علوم، پیمان صالحی معاون پژوهشی وزیر علوم که به عنوان نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در چهل و دومین اجلاس عمومی یونسکو شرکت کرده است، در سخنرانی خود در پاریس گفت: موقعیت راهبردی ایران که در تقاطع شرق و جنوب آسیا واقع شده، موهبت عظیم تبادل علم و دانش را به ارمغان آورده است.

وی افزود: این گذرگاه تاریخی، ایران را به پلی فرهنگی مبدل ساخته و باعث ایجاد تعاملات فکری و فرهنگی شده است که مرزها و تمدن‌ها را در هم نوردیده است. از جمله می‌توان به قدیمی‌ترین دانشگاه جهان، یعنی دانشگاه جندی‌شاپور در جنوب غرب ایران اشاره کرد که در سال ۲۰۱۷ میلادی از سوی یونسکو، ۱۷۵۰ امین سال تأسیس آن گرامی داشته شد.

وی تأکید کرد: این میراث غنی تبادل دانش، فقط مربوط به گذشته نیست، بلکه شاهدی زنده بر تعهد عمیق ایران برای ارتقا همکاری‌های فکری است. از این رو پیشنهاد می‌شود دفتر مجموعه تهران، به دفتر منطقه‌ای چندبخشی ارتقا یافته و باعث تسهیل تعاملات بین فرهنگی شود.

اعلام نامزدی هیات اجرایی یونسکو

معاون پژوهشی وزیر علوم در این اجلاس، از طرف کشورمان به عنوان نامزد هیات اجرایی یونسکو برای دوره تصدی ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ اعلام آمادگی کرد و گفت: نامزدی کشور ایران با تعهد عمیقمان برای همکاری‌های جهانی و فهم مشترک که از طریق آموزش، علم، فرهنگ، محبت و از خودگذشتگی حاصل می‌شود، همراه است.

وی خاطرنشان کرد: ما عمیقاً بر این باوریم که چرخش اعضا، نفس تازه‌ای به روح سازمان دمیده و باعث ایجاد دیدگاه‌های جدید و رویه‌های ابداعی خواهد شد.

جایگاه زنان در نظام تحصیلی ایران ​

نماینده ایران در این اجلاس اظهار داشت: جامعه شریف زنان در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر تعالیم بلند دین مبین اسلام و مبتنی بر کرامت و حرمت شایسته، نه تنها دوشادوش مردان بار مسئولیت جامعه را بر عهده می‌گیرند بلکه در برخی عرصه‌ها و برهه‌ها در بستر رقابت علمی، گوی سبقت را از رقیبان ربوده‌اند. سهم بیش از ۳۰ درصدی از اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و بیش از ۵۰ درصدی دانشجویان دختر از میان بیش از ۳ میلیون دانشجو، تنها نمونه‌ای از حضور درخشان بانوان جامعه اسلامی است.

اعتراض به بی حرمتی به ساحت قرآن کریم در ماه‌های گذشته

صالحی در محکومیت بی‌حرمتی در ماه‌های گذشته به ساحت مقدس قرآن کریم در برخی کشورهای اروپایی گفت: وقایع اخیر که در آن حرمت قرآن کریم شکسته شد، باعث ایجاد چالش در احترام و فهم متقابل میان جوامع مختلف شد. این وقایع نگران‌کننده بر وجود اراده‌هایی دلالت دارد که درصدد کاشت بذر اختلاف و دوگانگی در میان ملت‌ها هستند که اهمیت نیاز به اتحاد و همدردی در جامعه جهانی را نمایان‌تر می‌سازد. ما قویاً این اقدامات را محکوم کرده و بر این باوریم که توهین به مقدسات نباید با آزادی بیان اشتباه گرفته شود.

نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان نماینده کشورمان در اجلاس عمومی یونسکو از مردم فلسطین حمایت کرد و افزود: در میان بحران رو به افزایش در غزه، قلب‌های ما برای مردم فلسطین به درد آمده است، مردمی که علاوه بر تحمل هفتاد و پنج سال تهاجم بی‌وقفه، خشونت، تبعیض نژادی و سیاست‌های آپارتایدی، اخیرا فقدان بیش از هزاران نفر از عزیزانشان مخصوصاً زنان و کودکان را سوگواری می‌کنند. ما این حملات مخرب هوایی و زمینی و اقدامات ددمنشانه که به وسیله رژیم غاصب صهیونیستی انجام می‌شود را محکوم کرده و بر نیاز ضروری بر حل چالش‌های دیرینه جهانی تاکید داریم.

این استاد برجسته دانشگاه ادامه داد: در این موقعیت حساس و شرایط بحرانی، لازم است که به اهمیت حمایت از خبرنگاران، نیروهای رسانه‌ها و تمام پرسنل مرتبط که خبرهای این بحران را به عنوان غیر نظامیان پوشش می‌دهند، تأکید کنیم.

توجه به مفهوم راه علم در کنار راه‌های تاریخی تجاری

معاون پژوهشی وزارت علوم اظهار داشت: توجه به مقوله راه و سفر در یونسکو سابقه‌ای دیرینه دارد و برای ما در یونسکو همواره ارزشمند بوده است که تاریخ تبادلات فرهنگی و تمدنی میان ملت‌ها را در چارچوب راه‌هایی چون راه ابریشم، راه ادویه و راه نمک مطالعه کنیم. اما نباید نادیده گرفت که افزون بر کالاهای تجاری، برای تبادل علم و دانایی هم در طی هزاره‌ها، راهی بوده است؛ در واقع شبکه‌ای از راه‌ها که بستر سفر دانشمندان و ایده‌های علمی بوده است و می‌توانیم آن را راه علم بنامیم. این راهی است که در طی چند هزاره، شرق و غرب جهان را عمیقاً به هم پیوند داده است و با ترکیب سرآمدی علمی و سرآمدی اخلاقی، پیام آور صلح و پیشرفت بوده است راه علم به همان اندازه که تاریخی است، می‌تواند مسئله عصر حاضر نیز باشد؛ بی شک هم ابزارهای سفر و هم بسامد سفرها دچار تحوالت جدی شده است، اما اصل این نکته که سفرها زمینه تبادل دانایی هستند و این که هر سفر نیازمند راهی هموار است، بر جای خود باقی است.

استفاده از فضای سایبر و هوش مصنوعی برای تسهیل روابط دانشمندان

صالحی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در نگاه به عصر حاضر، می‌توان افق دید را از معنای سنتی راه فراتر برد و راه‌های سایبری را نیز به جد مورد توجه قرار داد. البته باید کوشید این شبکه راه‌ها را گسترده تر و ارتباط میان دانشمندان را سهل تر ساخت و با یاری گرفتن از بسترهایی مانند توصیه نامه علوم باز و ابزارهایی مانند هوش مصنوعی، راه های ارتباط علمی را هموارتر و مجهزتر ساخت.

وی افزود: بزرگ‌ترین پیام تاریخ علم برای ما این است که انباشت دانش در یک تمدن و عدم انتشار آن، ظرفیت‌های شکوفایی را محدود می‌سازد و علم را دچار رکود و حتی انحراف می‌کند و این تبادل بین تمدنی علم مبتنی بر اخلاق است که می‌تواند ضامن شکوفایی مستمر و زایایی مضاعف آن باشد.

نماینده کشورمان در این اجلاس اظهار داشت: این راه، یعنی این شبکه درهم پیچیده از راه‌ها برای تبادل علم با رعایت اصول اخلاقی، بستر تحقق آرمانی است که در مقدمه قانون اساسی یونسکو آشکارا بازتاب یافته است؛ آنجا که از تبادل آزاد ایده‌ها و دانایی، و افزودن ابزارهای ارتباط میان مردم کشورها و استفاده از این ابزار برای فهم متقابل سخن رفته است.

وی در پایان سخنان خود اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران، با تکیه بر سابقه تمدنی خود و با توجه به دغدغه‌هایش برای همکاری‌ها و هم افزایی‌های فکری و علمی در سطح منطقه و جهان، پیشنهاد دارد برنامه‌ای به عنوان راه علم با جهت‌گیری همزمان تاریخی و معاصر در فضای یونسکو تعریف شود و زمینه را برای تحقق آرمان یونسکو در راستای تبادل آزاد ایده‌ها و دانایی فراهم سازد و به نوبه خود آمادگی دارد در این امر مهم، همه ظرفیت‌های تاریخی و امروزی خود را به کار گیرد.

گفتنی است، کنفرانس عمومی یونسکو بالاترین مرجع یونسکو است که هر دو سال یک بار برگزار می‌شود.