فقط در یک سال به اندازه ۳۰ سال مجوز داروخانه صادر شد

بهمن صبور، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در برنامه تهران بیست درباره علت کمبود دارو در کشور گفت: چندین عامل در کمبود دارو تاثیرگذار است که یکی از آنها منابع مالی است، بحث بعدی سیاست گذاری‌های اشتباه از سوی نهادهای خارج از وزارت بهداشت است که در این دو سال یک فاجعه برای حوزه داروسازی به وجود آورده است.

وی در ادامه گفت: وزیر اقتصاد، هیات مقررات‌زدایی، دیوان عدالت اداری و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس باید پاسخگوی وضعیت فعلی کمبود دارو در کشور باشند. این ارگان‌ها و اشخاص به این دلیل که در زمینه دارو تخصصی ندارند تصمیماتی را گرفتند که به منزله قانون است و به وزارت بهداشت دیکته شد.

صبور خاطرنشان کرد: بر اساس اصل ۴۴ حوزه دارو و آموزش رقابت‌پذیر دانسته نشده است. وزارت بهداشت باید تشخیص دهد که در چه جاهایی به تولید و یا داروخانه نیاز داریم ولی این موضوع را از وزارت بهداشت خلع ید کردند و به اندازه ۳۰ سال تعهدات مالی برای وزارت بهداشت ایجاد کردند.

وی با بیان اینکه پخش شرکت‌های دارویی به ۱۱۰ پخش رسانده شده است، افزود: به واسطه فشاری که وارد شد، به اندازه ۳۰ سال در عرض ۱ و نیم سال مجوز داروخانه داده شد. این داروخانه‌ها به دارو نیاز دارند، باید ابتدا کارخانجات از نظر ارز و منابع تقویت می‌شدند تا تولید کفاف داروخانه‌ها را بدهد.

صبور ادامه داد: یک سوم مجوزهای داروخانه‌ها در تهران صادر شده است، در سال جاری ۱۰ هزار میلیارد تومان به ترنوول اقتصاد دارویی کشور افزوده شده است و هنوز به تولید نرسیده‌ایم. در این یک ساله کلا از وزارت بهداشت خلع ید شده است. در سال ۹۸ و ۹۷ که اوج کرونا را داشتیم، ۱۱ میلیون تولید سرم داشتیم ولی اکنون با وجود تولید ۲۱ میلیون سرم باز هم کمبود داریم.

نایب رئیس انجمن داروسازان ایران بیان کرد: مسئولان ما دارو را به عنوان کالای استراتژیک نمی‌بینند و به همین دلیل در بحران دارو گرفتار می‌شویم. هر داروخانه‌ای موظف است اعلام کند تحت نظارت کدام دانشگاه است و اگر دارو را به مردم آزاد بفروشند، باید پاسخگو باشند. سازمان غذا و دارو و بیمه‌ها می‌توانند این شکایت مردم را پیگیری کنند. نیاز ارزی دارو باید در زمان مقرر تامین شود وگرنه با مشکل مواجه می‌شویم. برنامه و بودجه باید این نیاز ارزی را تامین کند. ارگان‌هایی که تخصص لازم را ندارند برای وزارت بهداشت تصمیم‌گیری می‌کنند و رویه را با مشکل مواجه می‌کنند.

۷ عامل تاثیرگذار در کمبود داروی کشور

همچنین سید حسام‌الدین شریفی‌نیا، عضو هیات مدیره انجمن اقتصاد مدیریت دارویی ایران در ادامه این برنامه گفت: دلیل اصلی کمبود دارو را افزایش صدور مجوزهای داروخانه‌ها نمی‌دانیم ولی تاسیس زیاد داروخانه باعث ایجاد تقاضای زیادتر شده است.

شریفی‌نیا خاطرنشان کرد: در ایجاد کمبود دارویی در کشور ۷ عامل تاثیرگذار بوده که اگر بخواهیم کلی آن را بیان کنیم به دلیل اینکه همکاری بین بخشی بین دستگاه‌های متولی وجود ندارد این دستگاه‌ها وزارت صمت، گمرگات، بانک مرکزی، بانک‌های عامل، بیمه‌ها، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و وزارت بهداشت هستند.

وی خاطرنشان کرد: با اتفاقات ۳ سال گذشته در کشور وزارت بهداشت نقشی کمتر از ۵۰ درصد در تامین دارو در کشور دارد. در دی ماه ۱۴۰۱ به دلیل اینکه نرخ ارز آزاد جهش شدیدی داشت با مشکل مواجه شدند تا اینکه در بهمن ماه ارز حمایتی برای دارو در نظر گرفتند و این ارز با با تایید سازمان غذا و دارو در اختیار تولید کننده دارویی قرار می‌دهند.

این عضو هیات مدیره انجمن اقتصاد مدیریت دارویی ایران بیان کرد: این اتفاق باعث تاخیر یک ماه در خرید مواد اولیه دارویی برای ورود به کشور شد ولی داستان به همین جا ختم نشد و مشکلات دیگری هم به وجود آمد. از نیمه اسفند ۱۴۰۱ تا نیمه اردیبهشت ۱۴۰۲ وزارت صمت بدون اطلاع سازمان غذا و دارو کد کالایی را تغییر داد و شرکت‌های دارویی با این اقدام نمی‌توانستند از ارز ترجیحی استفاده کنند. تمام این اتفاقات منجر به بروز ۴ ماه تاخیر در خرید مواد اولیه دارویی شد.

شریفی‌نیا ادامه داد: ۴ ماه مشکل دسترسی به ارز داشتیم، به عنوان مثال یک شرکت تولید کننده داروهای بیماران پیوندی ۵ ماه است نتوانسته ارز تامین کند تا مواد اولیه را به کشور وارد کند. هم‌اکنون که وارد ماه ۵ سال شده‌ایم از ۶۹ هزار میلیارد تومان باید حداقل ۲۵ هزار میلیارد تومان واردات می‌داشتیم که فقط ۱۲ هزار میلیارد تومان تخصیص یافته و مواد اولیه وارد شده است.

وی بیان کرد: ما می‌دانستیم که نیاز ارزی شرکت‌های تولید کننده دارویی با طرح دارویار تا ۶ برابر افزایش پیدا می‌کرد. هنوز که هنوز است بانک‌ها همکاری با صنعت دارویی را ندارند و وقتی نقدینگی تامین نشود نمی‌توانند مواد اولیه وارد کنند، مشکل بعدی بیمه‌ها هستند که آنها هم با مشکل نقدینگی روبه‌رو هستند. ۲ درصد سود بازرگانی هم اعلام شد که شامل دارو نمی‌شود و این هم تا برج ۴ تامین نشد. وقتی مواد اولیه وارد نشود نمی‌توان کمبود دارو را حل کرد.