مدیر بهزیستی شهر تهران در گفت‌وگو با پانا:
در ۲ دهه آینده از هر ۵ ایرانی، یک نفر سالمند می‌شود
تهران (پانا) - مدیر بهزیستی شهر تهران سیر سالمندی در ایران را صعودی عنوان کرد و گفت حدود ۸ درصد جمعیت کشورمان را سالمندان تشکیل می‌دهند که پیش بینی می‌شود این درصد در ۱۴۱۰ به ۱۵ و در ۱۴۲۰ به ۲۰ درصد برسد. یعنی در ۲۰ سال آینده از هر ۵ ایرانی، یک نفر سالمند خواهد بود.
سعید آرام همزمان با روز جهانی سالمند در گفت‌وگو با پانا با بیان اینکه دوران سالمندی همچون دوره‌های دیگر زندگی هر فرد چالش‌هایی را برای فرد ایجاد می‌کند، اظهار کرد: «جامعه سالم باید در تلاش باشد با رفع این چالش‌ها زندگی بهتری را برای شهروندان خود فراهم کند. سازمان بهداشت جهانی طبقه بندی جدیدی در باره مراحل عمر انسان ارائه کرده است، به گونه‌ای که ۵۵ سالگی را جزو مراحل جوانی برشمرده است و ۲۵ تا ۶۵ سالگی را جوانی، ۶۶ تا ۷۹ سالگی را میانسالی و۸۰ تا ۹۰ سالگی را بزرگسالی و۱۰۰ تا بالاتر را پیری طبقه بندی کرده است.»
مدیر بهزیستی شهر تهران افزود: «در اغلب جوامع، مرز قرار دادی ۶۰ سال سن، آغاز سالمندی را نشان می‌دهد و بیش از این سن وبالاتر به عنوان سالمندان یک کشور شناخته می‌شوند واگر در هر کشوری تعداد سالمندان بالاتر از ۶۰ سال افزایش یابد، سطح توانمندی اقتصادی، رفاهی واجتماعی را کاهش می‌دهد. جمعیتی که بیش از ۷ درصد آن به افراد بالای ۶۰ سال اختصاص یابد، جمعیت سالمند گفته می‌شود.»
طبق آخرین سرشماری ایران حدود ۷.۵ میلیون سالمند در ایران زندگی می‌کنند
وی ادامه داد: «براساس سند سالمندی کشور، در آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵ حدود ۷.۵ میلیون نفر از جمعیت ایران را سالمندان بالای ۶۰ سال شامل می‌شوند و طبق آمارهای جهانی، کشوری که ۱۲ درصد جمعیت آن بالای ۶۰ سال باشد کشوری است که پدیده سالمندی در آن استقرار یافته و بدین ترتیب سالمندی در ایران در حال استقرار است و این مساله الزامات قانونی در زمینه‌های فرهنگ، سلامت، آموزش واقتصاد را می‌خواهد.»
آرام با اشاره به اینکه سالمندان درگیر انواع بیماری‌ها هستند، گفت: «افراد سالمند استعداد بیشتری برای ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت، آرتریت، فشار خون بالا، سکته مغزی و بیماری‌های ریه دارند و همه این عوامل می‌تواند تاثیر زیادی بر زندگی روزمره سالمندان داشته باشد و استقلال آنها را کاهش دهد. افراد سالمند اغلب احساس می‌کنند مانند گذشته پاهای سریع و پایدار ندارند و بالا وپایین رفتن از پله‌ها برای آنها مشکل‌تر است، این احساسات می‌تواند بر توانایی سالمندان در بیرون رفتن از منزل اثر بگذارد و استقلال آنها را کاهش دهد.»
وی در ادامه کم‌تحرکی و بی‌تحرکی در افراد سالمند را موجب ایجاد مشکلات فراوانی برای آنها عنوان کرد و گفت: «این مساله می‌تواند موجب دور شدن و فاصله گرفتن فرد از جامعه و همچنین ایجاد مشکلات روحی روانی مانند افسردگی شود. اینکه سالمندی، توانایی حرکت و فعالیت خود را بتواند حفظ کند و در مسیر تقویت آن قدم بردارد، باعث نشاط و تضمین سلامت جسمی فرد می‌شود وبهبود حرکت، افزایش قدرت عضلات و کاهش دردهای ناشی از کهولت سن را برای این افراد ایجاد می‌کند تا بتواند حرکت و زندگی بهتری داشته و در این دوران از مشکلات کم تحرکی و بی تحرکی بدور باشد. انجام ورزش وفعالیت منظم مهم ترین راه جلوگیری از معایب ومضرات بی حرکتی در این دوران است.هر فعالیت وتحرکی با شدت متوسط می‌تواند مفید باشد ولی میزان آن باید به حدود ۱۵۰ دقیقه در هفته برسد.»
آرام با اشاره به سیر صعودی جمعیت سالمندی در ایران گفت: «با توجه به سیر صعودی جمعیت سالمندی کشور، باید بر ضرورت ارتقای کیفیت زندگی سالمندان تاکید کرد و برای رسیدن به این امر باید با تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های مرتبط با ارتقا و تکامل همه جانبه سلامت جسمی، روانی، اجتماعی، توانبخشی، بهداشت ودرمان سالمندان به اهداف مورد نظر رسید. ضمن اینکه افزایش جمعیت سالمندان بار مالی فراوانی را از نظر ایجاد تمهیدات درمانی- بهداشتی در جوامع مختلف ایجاد می‌کند و رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در سالمندان، تاثیر بالقوه‌ای در پیشبرد سلامت آنان داشته و به همان نسبت، موجب کاهش هزینه‌های مربوط به مراقبت‌های بهداشتی خواهد شد.»
وجود یک میلیون سالمند در تهران
مدیر بهزیستی شهر تهران با اشاره به آمار سالمندان نیز گفت: «حدود ۸ درصد جمعیت کشورمان را سالمندان تشکیل می‌دهند که پیش بینی می‌شود این درصد در ۱۴۱۰ به ۱۵ و در ۱۴۲۰ به ۲۰ درصد برسد. یعنی در ۲۰ سال آینده از هر ۵ ایرانی، یک نفر سالمند خواهد بود. تعداد سالمندان کشور ۸ میلیون و ۲۳۱ هزار نفر و تعداد سالمندان شهر تهران یک میلیون نفر معادل ۳/۱۰ درصد جمعیت شهر تهران است. با توجه به نرخ رشد جمعیت کشور که ۱.۶ درصد است، نرخ رشد جمعیت سالمندی کشور ۲.۵ درصد است که البته همچنان رو به افزایش می‌رود وما یکی از کشورهایی هستیم که به شدت در حال سالمند شدن است.»
سلامت جسمی و روانی سالمندان تحت تاثیر پاندمی کرونا
وی با اشاره به وضعیت سالمندان در دوران پاندمی کرونا گفت: «به منظور کنترل پاندمی سندرم حاد تنفسی کرونا ویروس، فاصله گذاری اجتماعی، سیاستی است که در سراسر جهان اتخاذ شده است. بیش از ۱۸ ماه هست که ویروس کووید ۱۹ با جهش‌های گوناگون زندگی سخت و گاه طاقت فرسا را به انسان‌ها تحمیل کرده است. قرنطینه و در خانه ماندن طولانی عوارض ناخواسته‌ای را برای برخی اقشار جامعه به همراه دارد. سالمندان نمونه‌ای از این گروه هستند که در پی در خانه ماندن با مشکلاتی نظیر بی‌تحرکی و دردهای اسکلتی- عضلانی مواجهه می‌شوند و می‌توان گفت که سلامت جسمی و روانی سالمندان تحت تاثیر قرنطینه و فاصله گذاری‌های اجتماعی ناشی از پاندمی کرونا قرار گرفته است.»
آرام اضافه کرد: «افزایش میزان افسردگی و اضطراب، کاهش کیفیت خواب و کم شدن میزان تحرک از جمله این مشکلات در دوران پاندمی کرونا است. فعالیت نداشتن فیزیکی در سالمندان می‌تواند زمینه را برای بروز بسیاری از بیماری‌ها فراهم کند. عوارض کوتاه مدت وبلند مدت این بی‌تحرکی کاملا شناخته شده است. در شرایط فعلی از یک طرف با وجود واکسیناسیون، به دلیل ریسک بالای مرگ ومیر در صورت ابتلا به کرونا، تا زمان رسیدن به ایمنی در اکثریت جامعه، همچنان رعایت پروتکل های بهداشتی و ماندن در خانه مهمترین اقدام است واز طرف دیگر باید مراقب میزان وسطح فعالیت سالمندان بود.»
مدیر بهزیستی شهر تهران بیان کرد: «بسیاری از سالمندان روزانه بیش از ۱۰ ساعت در حالت نشسته و دراز کشیده هستند و بابت بی‌تحرکی هزینه‌های زیادی را می‌پردازند. سالمندان کم تحرک دردهای اسکلتی و عضلانی بیشتری را تجربه می‌کنند واگر بخواهند زندگی بدون درد یا کم دردی داشته باشند، باید خود را فعال نگه دارند. نکته مهم دیگر این است که در کنار واکسیناسیون، ورزش و فعالیت‌های فیزیکی منظم می‌تواند از شدت علائم ابتلا به کرونا و بروز عوارض و حتی مرگ ناشی آن بکاهد.»
قرنطینه فعالیت بدنی سالمندان را کاهش داد
آرام افزود: «طبق نتایج بررسی‌ها، قرنطینه منجر به کاهش فعالیت بدنی شده است. پیش از بروز پاندمی نیز تعداد سالانه مرگ و میر ناشی از عدم تحرک بدنی در سراسر جهان بیش از ۵ میلیون نفر تخمین زده شده بود. در عین حال با اجبار رعایت قرنطینه بودن باید بدانیم که کم کاری و ضعف عضلات ناشی از دوره‌های بی‌تحرکی ممکن است منجر به تشدید اتلاف عضلات وابسته به سن، تسریع در پیشرفت سارکوپنی و پیشرفت بیماری های همراه شود. مطالعات همچنین نشان داده است سالمندانی که کمتر از ۱۵۰۰ قدم در روز راه می روند، فقط در مدت ۲ هفته، ۴ درصد از بافت عضلانی پاهای خود را از دست می‌دهند.»
اجرای طرح توانمندسازی سالمندان
مدیر بهزیستی شهر تهران با اشاره به اجرای طرح توانمندسازی سالمندان گفت: «این طرح با هدف آموزش شیوه زندگی در تمامی ابعاد و سازگاری سالمند با دوران سالمندی ونهایتاً دستیابی سالمند به یک زندگی سالم وموفق اجرا می‌شود. از اهداف این طرح می‌توان به آگاه‌سازی جامعه وخانواده‌ها نسبت به مسائل سالمندان، ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان، اجرای برنامه‌های توانبخشی، آموزشی و فرهنگی بر اساس شاخص‌های زندگی سالم و ارائه خدمات توانبخشی مورد نیاز و فعالیت‌های ورزشی و تفریحی سالمندان اشاره کرد.»
وی اضافه کرد: «مراکز آموزشی توانبخشی روزانه سالمندان فعال است و سالمندان به صورت روزانه به مرکز مراجعه می‌کنند و متخصصان مرکز به صورت تیمی نسبت به ارزیابی هدف گذاری فردی، طراحی برنامه توانبخشی و اجرای آن برای خدمت گیرندگان مراکز اقدام می‌کنند. همچنین مراکز روزانه آموزشی توانبخشی، با همکاری بخش غیر دولتی با هدف رساندن گروه هدف به حداکثر سطح استقلال وعملکرد ایجاد شده‌اند. تعداد مراکز روزانه سالمندان ۴ مرکز وتعداد ۲۱۰ نفر خدمت گیرنده واز این تعداد ۱۵۲ نفر یارانه بگیر هستند.»
فعالیت ۲۷ مرکز شبانه‌روزی سالمندان در پایتخت
آرام به مراکز شبانه‌روزی نیز اشاره کرد و گفت: «تعداد ۲۷ مرکز شبانه روزی سالمندان در شهر تهران وجود دارد که در مجموع ظرفیت خدمت گیرندگان مرکز سالمندان تا پایان ۶ ماهه اول ۱۴۰۰ تعداد ۱۰۱۳ نفر که شامل ۵۸۲ نفر خانم سالمند و ۴۳۱نفر سالمند آقا است. در این مراکز خدمات توانبخشی و مراقبتی به صورت تخصصی بر اساس دستورالعمل‌های مربوطه با بهره‌گیری از تجهیزات و فضاهای مورد نیاز و نیروی انسانی متخصص متناسب با نیازهای گروه هدف ارائه می‌شود. سالمندانی که خانواده‌های آنان قادر به نگهداری نبوده یا فاقد سرپرست موثر و همچنین سالمندان مجهول الهویه ارجاعی از مقامات قضایی هستند، در این مراکز نگهداری می‌شوند.»
مدیر بهزیستی شهر تهران گفت: «مراکز مراقبت در منزل نیز با هدف تقویت رویکرد توانبخشی و مراقبتی سالمندان مبتنی برخانه و خانواده ایجاد شده است. خدمات از طریق اعزام مراقبین آموزش دیده زیر نظر کارشناس تخصصی علوم مراقبت وتوانبخشی و با مشارکت اعضا ء خانواده به افراد سالمند معلول با معلولیت شدید وخیلی شدید ارائه می‌شود. تعداد مراکز توانبخشی در منزل سالمندان یک مرکز و تعداد ۲۵ نفر افراد خدمت گیرنده در این مرکز است که همه یارانه بگیر هستند.»
وی همچنین گفت: «علی رغم وجود کرونا و ممنوعیت حضور در منزل خدمات به شکل مجازی در گروه هدف انجام شده است و همچنین تعداد مراکز خدمات توانبخشی در منزل سالمندان یک مرکزاست و خدمات قابل ارائه در این مراکز شامل خدمات مراقبتی، پزشکی، پرستاری، توانبخشی، مددکاری، و روانشناسی است. تعداد افراد خدمت گیرنده در این مرکز ۱۵۰ نفر است که همه یارانه بگیر هستند و خدمات به شکل مجازی در شرایط کرونا صورت گرفته است.»
ارسال دیدگاه