کلیات لایحه ساماندهی گورستان‌های دولاب تصویب شد

دویست و پنجاه و سومین جلسه شورای اسلامی شهر تهران امروز برگزار شد. در این جلسه لایحه شهردار تهران در خصوص «ساماندهی، حفاظت و احیای مجموعه گورستان‌های دولاب شامل پنج گورستان واقع در محدوده منطقه چهارده» به بحث و بررسی گذاشته شد.

زهرا صدراعظم نوری رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران، درباره این لایحه گفت: شورای پنجم در برنامه سوم پنجساله، تکلیفی برای شهرداری مشخص کرد. بر اساس بند ۵ ماده ۵۹ برنامه پنجساله سوم، شهرداری باید به آرامستان‌ها و مجموعه‌های دارای ارزش میراثی و فرهنگی در سال اول برنامه رسیدگی کند و کاربری آرامستان‌های واجد این ارزش را بهبود ببخشد.

او افزود: بر مبنای برنامه پنجساله سوم، شهرداری لایحه‌ای برای ساماندهی، حفاظت و احیای مجموعه گورستان‌های ایران شامل پنج گورستان در محدوده منطقه ۱۴ می‌شود به شورا ارائه کرده است.

به گفته نوری طبق مصوبه شورای شهر، در لایحه بودجه مقرر شد بودجه احیا و مرمت آرامستان‌های تاریخی و محلی از جمله ری، امامزاه عبدالله و ابن بابویه که ارزش میراثی و تاریخی دارند هم تامین شود.

رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران گفت: شهردار تهران برابر لایحه‌ای که داده است، قصد دارد پنج گورستان منطقه دولاب شامل ارامنه گرگوری، گورستان فرانسه، لهستان، گورستان ارامنه کاتولیک و گورستان ارامنه پروتستان را که در سال ۷۹ در آثار ملی ثبت شده است و به‌عنوان پتانسیل در شهر تهران و محدوده منطقه ۱۴ به حساب می‌آید، با همکاری میراث فرهنگی و شورای خلیفه‌گری ارامنه، احیا کند.

او افزود: در حقیقت طرح میدانی برای صلح جهانی را پیشنهاد کرده است که در این ارتباط بتواند روحیه صلح جویانه ما ایرانی‌ها را در احیای این مجموعه گورستان‌ها نشان بدهیم.

صدر اعظم نوری بیان کرد: این مجموعه هفت و نیم هکتار است. یک فضای سبز قدیمی و تفرجگاهی دارد. از لحاظ محیط زیستی برای محدوده منطقه ۱۴ می‌تواند موثر باشد. توسعه و گسترش فضای سبز برای مردم محله هم یک فرصت و ظرفیت باشد.

او اضافه کرد: طرح میدان جهانی صلح توسط سازمان نوسازی از محل اعتبارات پیش‌بینی شده در حال انجام است و امیدواریم در همین دور شورا به سرانجام برسد.

احمد مسجد جامعی عضو شورا در مخالفت با این لایحه عنوان کرد: با بحث مرمت گورستان موافقم. اما این شکل از مرمت به شکل فجیعی انجام می‌شود و در واقع یک نوع یکسان‌سازی در همه قبرها در حال رخ دادن است.

او افزود: در حالی که نوشته سنگ، حتی نام و نوع سنگ، سند است و باید حفظ شود. در امامزاده عبدالله هم همین مشکل را داشتیم.

مسجد جامعی تاکید می‌کند: ما تاریخ را نباید تحریف کنیم. این میدان نسبتی با صلح جهانی ندارد. در گورستان‌های دولاب مجموعه‌ای از افراد دفن شده‌اند. برخی از آنها در جنگ خاک ایران را به توبره کشیده‌اند و هنوز پیروزیشان در جنگ را جشن می‌گیرند. برخی هم هموطنان خودمان هستند که در این مکان آرمیده‌اند.

او گفت: معمار مشهور مارکوف و اولین کسی که شهرداری را راه انداخت و قاعده‌مند کرد در این گورستان دفن شده است. برخی افرادی که در دوره قاجار به ایران آمدند و کاخ‌ها را ساختند هم در این مجموعه هستند اما اینها ربطش به صلح چیست.

این عضو شورای شهر بیان کرد: هنوز هم سفرای برخی کشورهای خارجی به این مکان تردد می‌کنند، بنابراین باید نظر سفارتخانه‌ها را هم پرسید.

او افزود: در طرح شهرداری قرار نیست گورستان را احیا کنیم بلکه بازآفرینی است و باید الگوی تاریخی و زیباشناسی را هم در نظر بگیریم. بنابراین در لایحه شهرداری باید کلمه احیا برداشته شود.

مسجد جامعی یادآور شد: سید مهدی طباطبایی از شخصیت‌های مورد وثوق محله دولاب بود. ما با بزرگان کلسیا و میراث طرح مسئله کردیم. با وزارت خارجه جلسه گذاشتیم. آقای طباطبایی پیشنهاد داد حالا که در ایران بهشت معصومه داریم، بهشت زهرا داریم، چه اشکالی دارد که نام میدان بین این آرامگاه‌ها را بهشت مریم بگذاریم.

علی اعطا دیگر عضو شورا در موافقت با لایحه شهرداری گفت: سخنان آقای مسجد جامعی نافی اصل موضوع نبود.

او گفت: به نظر من بحث درباره اینکه این کار ضروری هست یا نه موضوعیتی ندارد. این مسئله در برنامه پنجساله آمده است و در سندی مربوط به سال ۹۷ تحت عنوان سند حفاظت و حراست از گورستان‌های تاریخی مصوب ۸/۵/۹۷ شورایعالی معماری و شهرسازی است نیز به این مسئله اشاره شده است.

اعطا عنوان کرد: اینکه میدان بین آرامستان‌ها نامش چه باشد، مسئله دیگری است و کمیسیون معماری نیز پیشنهاد حذف نام میدان صلح را مطرح کرده است.

او یادآور شد: در گورستان فضای مناسبی وجود دارد و از این فضا در راستای رویکرد شورای پنجم یعنی توسعه میدان‌گاه‌های باز و پیاده در تهران می‌توان استفاده کرد.

این عضو شورای شهر گفت: این منطقه ذینفعان متعددی دارد و فقط بحث شورای خلیفه‌گری ارامنه نیست. بنابر این بهتر است برای جزئیات پیشنهاد بدهیم و کلیات را به رای بگذاریم.

محمد جواد حق شناس رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران نیز با اشاره به حساسیت‌های آرامستان‌های دولاب و تشریح اقدامات انجام شده برای تامین اعتبار طرح بازسازی آرامستان‌ها، نامگذاری میدان بین پنج آرامستان را جزء وظایف کمیته نامگذاری دانست.

در ادامه نوری یادآور شد: این برنامه یکسال به عقب افتاده است. اعتبار این لایحه در بودجه ۹۸ پیش‌بینی شده ولی سال ۹۹ رو به پایان است و هنوز به تصویب نرسیده است.

او تاکید کرد: برای اینکه یکسال دیگر معطل نباشد به کلیات لایحه پیشنهادی شهرداری رای بدهید.

حامد مظاهریان معاون برنامه ریزی، توسعه شهری نیز گفت: تصویب این لایحه به مفهوم اجازه به شهرداری برای تهیه طرح ساماندهی است.

کلیات لایحه شهرداری برای گورستان‌های منطقه دولاب به رای گذاشته شد که با ۱۴ رای موافق به تصویب رسید. بررسی جزئیات و پیشنهادات رسیده درباره این لایحه به جلسه بعدی شورای شهر موکول شد.