رئیس انجمن جنگلبانی ایران در گفت‌وگو با پانا پاسخ داد
آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران ادامه پیدا خواهد کرد؟
در جنگل‌های زاگرس ۱.۳ درجه دمای هوا افزایش یافته و ۷۰ میلی‌متر کاهش بارندگی گزارش شده است
تهران (پانا) - رئیس انجمن جنگلبانی ایران با بیان اینکه الگوی آتش‌سوزی در جنگل‌های کشور تغییر کرده ، گفت زمان و شدت آتش‌سوزی در جنگل‌های کشور تغییر کرده است و این یعنی زوال جنگل‌های کشور سال‌هاست آغاز شده و باید منتظر آتش سوزی‌های گسترده در جنگل‌ها بود.
هادی کیادلیری در گفت‌وگو با پانا درباره وضع جنگل‌های کشور در پی آتش‌سوزی‌های اخیر جنگل‌های زاگرس و جنگل‌های استان بوشهر اظهار کرد: «همواره آشفتگی‌هایی در طبیعت داریم اما آنچه ما را نگران کرده، آن است که الگوهای آتش‌سوزی تغییر کرده است یعنی هم الگوهای زمانی تغییر کرده و هم شدت آن تغییر کرده است به گونه‌ای که در فصل بهار نباید در شمال کشور آتش‌سوزی رخ دهد اما چندین فقره آتش‌سوزی در شمال کشور داشته‌ایم در حالیکه قبلاً آتش‌سوزی‌ها در پاییز رخ می‌داده است.»
کاهش بارندگی در جنگل‌های زاگرس
وی افزود: «شدت آتش‌سوزی‌ها نیز افزایش یافته است و اکنون می‌بینیم شدت آتش‌سوزی‌ها غیرطبیعی است که یکی از اثرات تغییر اقلیم است. در شمال کشور تغییر اقلیم باعث شده خشکی اتفاق بیفتد اما آتش‌سوزی‌ها فقط به این دلیل رخ نمی‌دهد بلکه به خاطر بی‌توجهی گردشگران هم آتش‌سوزی رخ می‌دهد. در جنگل‌های زاگرس در دهه گذشته مطالعاتی صورت گرفت که طبق آن ۱.۳ درجه دمای هوا افزایش یافت، همچنین ۷۰ میلی‌متر نیز کاهش بارندگی داشته است.»
رئیس انجمن جنگلبانی ایران ادامه داد: «در زاگرس نیز بارندگی‌های سیل‌آسا در یک دوره زمانی کوتاه مدت رخ می‌دهد و اکنون بارندگی طولانی مدت نداریم. بارندگی‌ها موجب می‌شود علوفه‌ها سبز شود و تراکم گیاهان افزایش یابد و در نهایت گرمای هوا به راحتی باعث آتش‌سوزی می شود. می‌توان گفت مجموعه‌ای از عوامل در آتش‌سوزی جنگل‌ها دخیل هستند و تغییر اقلیم نیز مزید بر علت شده است وگرنه در گذشته هم ایران کشوری بوده که خشکسالی را تجربه کرده است اما چون اکوسیستم‌ها پایدار بوده، جنگل‌ها دوام آورده است.»
وی با تاکید بر اینکه نمی‌توان تغییرات اقلیمی را تغییر داد اما می‌توان تمهیداتی قائل شد که اثرات آن را کمتر کرد، گفت: «هرچقدر جنگل‌های زاگرس را تُنک‌تر کنیم، تراکم پوشش گیاهی را بیشتر می‌کنیم و این موضوع آسیب‌پذیری جنگل‌ها را بیشتر می‌کند و درختان را از بین می‌بریم و علوفه‌ها را بیشتر می‌کنیم، عمر علوفه یک تا دو ماه است که بلافاصله نیز آتش می‌گیرد. متاسفانه دخالت‌های بیش از حدی که از گذشته در این جنگل‌ها بوده و ما زاگرس را به عنوان جنگل‌های معیشتی می‌شناسیم، بهره‌برداری از جنگل همواه رو به افزایش بوده و موجب شده جنگل‌ها به این روز بیفتد.»
دو میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس بیمار است
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه دو میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس بیمار است، گفت: «زاگرس به بیماری ذغالی و انواع بیماری‌ها دچار شده و رو به زوال است و مرگ اکوسیستم در راه زاگرس است. در مرگ اکوسیستم مجموعه‌ای از عوامل دخیل هستند. یکی از عناصر اصلی جنگل درخت است و ما هر وقت از جنگل صحبت می‌کنیم فقط درخت نیست بلکه حیات وحش و تنوع زیستی عنصر اصلی جنگل هستند که به صورت بیمه عمل می‌کنند و تعادل را بین محیط زیست حفظ می‌کند اگر این عنصر از بین برود مرگ اکوسیستم رقم می‌خورد.»
تنوع زیستی را در زاگرس از دست داده‌ایم
کیادلیری با بیان اینکه ما تنوع زیستی را در جنگل‌های زاگرس از دست داده‌ایم، گفت: «اکنون به یک عرصه ساده از جنگل رسیدیم که پیچیدگی خود را از دست داده است و آسیب‌پذیری جنگل بیشتر شده است اما متاسفانه از همین عرصه ساده هم محافظت نمی‌شود و رها شده است. سازمانی که خود زیر مجموعه وزارت جهاد کشاورزی است متولی جنگل‌های کشور است و هدف این سازمان با اهداف وزارتخانه در تضاد است چون هدف وزارت جهاد کشاورزی، دامداری و کشاورزی است و بزرگترین دلیل تخریب زاگرس نیز کشاورزی است. حال چطور می‌تواند از جنگل‌های کشور محافظت کند؟»
هرچه به سمت پاییز می‌رویم خطر آتش‌سوزی بیشتر است
وی افزود: «آتش‌سوزی جنگل‌های کشور به راحتی و با روش فعلی مهار نمی‌شود چون در ایام تابستان هر لحظه امکان آتش‌سوزی وجود دارد. هرچه به سمت پاییز می‌رویم خطر آتش‌سوزی بیشتر است. عمده این آتش‌سوزی‌ها به دست انسان است و طبیعی نیست. اینکه گفته می‌شود الگو تغییر کرده است به همین دلیل است که وقتی پای انسان به میان می‌آید، حریق بیشتر می‌شود. البته باید انگیزه‌های آتش‌سوزی شناسایی و مشخص شود تا مشکلات برطرف شود. تا عوامل مشخص نشود، این آتش‌سوزی‌ها ادامه دارد. مدیریت جنگل‌های کشور استراتژی بلندمدت می‌خواهد و تا این استراتژی‌ها نباشد، نمی‌توان گفت که مسیر درست را طی می‌کنیم.»
رئیس انجمن جنگلبانی ایران گفت: «حفاظت از جنگل‌ها یک برنامه ساختاری می‌خواهد و نیاز به ساماندهی دارد که با رسمیت شناختن منابع طبیعی کشور امکان‌پذیر است. هنوز منابع طبیعی کشور را به رسمیت نشناخته‌ایم، برای جنگل‌ها هزینه کرده‌ایم اما سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم.»
متولی ۸۳ درصد از منابع طبیعی کشور سازمان جنگل‌ها است
رئیس انجمن جنگلبانی کشور با اشاره به اینکه متولی ۸۳ درصد از منابع طبیعی کشور سازمان جنگل‌ها است، گفت: «سازمان جنگل‌ها سازمانی دست چندم در یک وزارتخانه است. سوال این است که سازمان جنگل‌ها چگونه می‌تواند ۸۳ درصد را بدون همکاری سایر ارگان‌ها حفظ کند؟»
کیادلیری با اشاره به کمبود تجهیزات اطفای حریق در آتش‌سوزی‌های اخیر زاگرس و همکاری نکردن وزارت دفاع در این امر گفت: «منابع طبیعی، منابع ملی هستند. درست است که یک سازمان متولی حفاظت از آن محسوب می‌شود اما منابع ملی است و سازمان جنگل‌ها نمی‌تواند به تنهایی حریق جنگل‌ها را با تجهیزات و نیروی فعلی خاموش کند. چگونه یک ارگان در برابر منابع ملی می‌گوید چون پول نداده‌اید من همکاری نمی‌کنم. در صورتی که طبق ماده ۴۷ قانون تمام ارگان‌ها موظف هستند تمام امکانات را در اختیار بگذارند و اگر تعلل کنند خلاف قانون است.»
وی گفت: «براساس ماده ۴۷ قانون در موقع آتش‌سوزی در جنگل‌ها کلیه مأموران دولتی که در نزدیکی محل حریق باشند در مقابل تقاضای مأموران جنگلبانی موظفند با کلیه وسایلی که در اختیار دارند در اطفای آتش‌سوزی کمک کنند و مأمورانی که قصور کنند بر حسب مورد طبق مقررات مواد ۵۸ و ۵۹ قانون استخدام کشوری مجازات می‌شوند.»
عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه علوم و تحقیقات خاطرنشان کرد: «البته این سوال را هم باید پرسید که سازمان جنگل‌ها تاکنون چندبار برای همکاری نکردن ارگان‌ها، شکایت کرده است و چرا شکایت نکرده است؟»
ارسال دیدگاه