ملکی: شورای راهبردی اندیشه ورزی، عقل منفصله در تبیین مسائل است

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، حسن ملکی ضمن تشکر از برگزاری جلسات هیات اندیشه ورزی، گفت: چند ماه پیش که این جلسات شکل گرفت هدفمان این بود که به کمک تعدادی از دوستان خالص، صادق، بصیر و عالم بتوانیم، مسائل اساسی سازمان پژوهش و حوزه ماموریتی آن را شناسایی و مباحث را توصیف، تبیین و در صورت امکان برای آن‌ها راهکارهایی ارائه کنیم؛ البته تا حدود زیادی به این هدف رسیدیم و به این خاطر خدا را شاکریم.

وی افزود: نباید از این جلسه انتظار داشته باشیم که به ما راهکارهای تعریف شده و نزدیک به یک الگو- مدل ارائه دهد بلکه امیدوارم که در آینده، بعد تبیین مسائل پررنگتر شود زیرا این بخش، امری بسیار مهم و ضروری است.

معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: تا تبیین به درستی انجام نشود، الگوهای عملیاتی مدیریتی، قابل دفاع نخواهند بود و به کار نخواهند آمد. بنابراین اگر بخواهیم در سال آینده بهتر و قویتر پیش برویم، باید در شناسایی و مهندسی مسائل اساسی دقیقتر عمل کنیم لذا برای شناسایی این مسائل اساسی باید به راهکارهای مختلف بیاندیشیم.

ملکی خاطرنشان کرد: صورت مساله اساسی این است که چگونه می‌توانیم، به ضرورت‌ها و مساله‌های اساسی پی ببریم؟ و سپس همه این مباحث را طبقه بندی کرده و یک به یک در بعد تبیین مورد بررسی قرار دهیم؛ زیرا تبیین خوب همسایه دیوار به دیوار عمل است. درست است که مساله‌ها سازمان را درگیر می‌کند اما لزوما پیدایش آن درونی نیست و به بسیاری از مسائل کلان فرهنگی، علمی، اجتماعی، سیاسی و ... مرتبط است و ما باید در سال پیش رو به آن بپردازیم. باید در مورد طریقه مواجهه با این مباحث نیز بیاندیشیم تا ابعاد مختلف این مسئله بررسی شود.

وی ادامه داد: شاید لازم باشد که در سال جدید اندکی بیشتر با این ترکیب، قدری به متن کارشناسی وارد شویم و در آن حضور پیدا کنیم تا بتوانیم تبیین ها را با مواضعی که کارشناسان از بعد عملیاتی ارائه خواهند کرد، با مباحث عملیاتی غنی سازی کنیم. این بدان معناست که تبیین‌ها باید، ظرفیت عملیاتی بالایی داشته باشند.

در ادامه عبدالله اسدی دبیر شورای اندیشه ورزی، با ارائه گزارشی عملکردی یکسال اخیر این جلسات گفت: در این شورا به مسائل مختلفی نظیر فرایند تالیف و بسته‌های تعلیم و تربیت اندیشیده شده و ماهیت، مولفه‌ها و موارد از این دست مورد نقد و بررسی و در اختیار مدیران قرار گرفت. جلساتی نیز در مورد موضوعات علمی و دینی انجام شد و کارگروهی شکل گرفت که در دو سطح فعالیت می کند.

در ادامه حاضران به ارائه دیدگاه‌های مختلف در این حوزه پرداختند و مباحث متعدد مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

ملکی در جمع بندی مطالب عنوان شده، گفت: احساس من این است که جلسات و مباحثی که مطرح شده، همان چیزی است که می‌خواستیم و چیزی به بیراهه نرفته است. به نظر می‌رسد که شیوه عمل در این جلسات، برای سازمان و بسیاری از دوستان بی‌سابقه بوده، ممکن است فهم موقعیت آن برای خود ما هم چندان واضح نباشد و اندکی توأم با ابهام جلوه کند که البته خوب است و باعث می‌شود که بیاندیشیم.

وی افزود: من فکر می‌کنم این جمع همان عقل منفصلی است که به آن نیاز داریم اما بدیهی است که عقل نیز گاهی راه خطا را در پیش می‌گیرد و آسیب‌هایی ممکن است آن را تهدید کند بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که تشکیل این جلسات و عقل منفصل کاملا حکیمانه ظاهر شود اما انتظار ما این است که در اثر تجربه زیسته بتوانیم کار خود را برای سال نو پخته‌تر پیش ببریم که من فکر می‌کنم محقق شده است. بنابراین ما از مجموعه جلسات می‌توانیم، راه خودمان را برای سال نو با عنایت به چند نکته باز آفرینی و بازسازی کنیم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بر لزوم افزایش تعداد کارشناسان حاضر در هیات اندیشه ورزی، گفت: احساس می‌کنم، این شورا، باید از جهت تعداد نفرات، افزایش داشته باشد بنابراین باید کارشناسانی را به این جمع اضافه کنیم تا جمعی از متخصصین مختلف را داشته باشیم.

ملکی ادامه داد: نکته دوم این است که در این راستا باید، یک سیمای درست از مسائل اساسی را طبق توافق با یکدیگر به دست آوریم به این معنا که بر مبنای تجربیات خودمان یک هندسه ای از عناوین مسئله‌ها پیش رو بگذاریم و سپس آنها را یک به یک در این شورا بررسی کنیم و برای حل یا کاهش آن راهکار ارائه دهیم زیرا اگر این امر محقق شود، همان هدف عقل منفصل که اشاره کردیم را محقق می‌کند.

وی در توضیح مسائل اساسی که ضرورت تبیین و بررسی در آن احساس می‌شود، بیان کرد: مسائل اساسی در ذهن من چند نوع هستند که یکی از آنها مربوط به مسائل اجتماعی است. البته تمام این مباحث به سازمان مربوط نیست و ضلعی از آن به سازمان مربوط می شود بنابراین ما باید برای ضلع مربوط به خودمان موضع مشخص و اقدام مناسب داشته باشیم، به عنوان مثال موضوع پیری جمعیت از جمله مباحثی که رهبر معظم انقلاب نیز به آن اشاره‌ای جدی داشته‌اند. بنابراین ما باید به چنین مباحث مهمی بپردازیم تا نقش خودمان را در حل این معضل ایفا کنیم. در این راستا برخی مباحث مخل ماموریت ما هستند و ما باید برای آن راهکاری ارائه کنیم. مباحثی مانند کنکور و ... مخل ماموریت ما هستند اما مسائلی چون پیری جمعیت که به آن اشاره کردم، منادی ماموریت هستند.

معاون وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: قطعا راه حل همه این مباحث در دست ما نیست اما می‌توانیم با تحلیل عمیق و درست، حاصل یک جمع را در نقطه مورد نظر، به دست آوریم و حتی می‌توانیم حاصل تحلیل و اندیشه‌های این هیات را در قالب یک بیانیه علمی منتشر کنیم.

ملکی گفت: نوع سوم مباحثی که باید به آن بپردازیم، مربوط به مسائل برون کشوری است که در آن سوی مرزها می‌گذرد. همانطور که می‌دانید، تصور واهی و باطل دشمنان، نابودی ماست و این امر قابل انکار نیست زیرا آنان مرتب در حال کار کردن هستند بنابراین نمی‌توانیم نسبت به یک سری از مسائل بی‌تفاوت باشیم. در این راستا مسائلی نیز هستند که از بیرون به ما تحمیل می‌شوند و تحت عنوان تهاجم فرهنگی شناخته می‌شود. بنابراین ضروری است که ما در این زمینه‌ها به مطالعه و پژوهش بپردازیم.