الهیارترکمن: آموزش و پرورش از نظر اقتصادی باید دارای کارکردهای اجتماعی باشد

علی الهیار ترکمن، معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در برنامه تلویزیونی پرسشگر شبکه آموزش از همه معلمان و کارکنان آموزش و پرورش قدردانی کرد و گفت: امسال در شرایط خاص هفته معلم را گرامی می‌داریم که در کنار جهاد سلامت، جهاد آموزشی هم شکل گرفته است. امسال جلوه‌های جدیدی از معلمی را شاهد بودیم.

توجه به ۳ جنبه در تکریم معلم

وی افزود: اگر بخواهیم درباره تکریم معلم سخن بگوییم باید به سه جنبه توجه کنیم؛ تکریم سازمانی، تکریم اجتماعی و تکریم فردی. هنوز کلیات و چارچوب مشخص و دقیقی برای توسعه آموزش و پرورش در نظام توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور دیده نشده است. اگر یک تئوری‌پرداز توسعه در آموزش و پرورش نداشته باشیم که این جایگاه را مشخص و تعریف کند وضعیت به همین منوال است.

قائم مقام وزیر آموزش و پرورش در ستاد بزرگداشت مقام معلم ادامه داد: این تئوری‌پردازی و توجه باید از داخل آموزش و پرورش شکل بگیرد، دانشگاه‌ها حمایت کنند و این تئوری به نظام برنامه‌ریزی توسعه‌ای متصل شود. این گزاره که "آموزش و پرورش کوچک دیده می‌شود" مگر در کشورهای دیگر مطرح نیست؟ آنها چه کرده‌اند که این دیربازدهی را برطرف و آموزش و پرروش را از کوچک‌انگاری خارج کرده‌اند؟

الهیار افزود: در درجه اول نگاه ما به تحول در آموزش و پرورش یک نگاه کاملا آرمانی است. مواردی را سیاست‌گذاری می‌کنیم که در حد توان اجرایی دولت ما نیست. در درجه دوم آموزش و پرورش ما متاسفانه کارکردهای اجتماعی خودش را کمرنگ کرده و به کارکردهای فردی رسیده است. اگر ما از دیربازدهی صحبت می‌کنیم در مقابل خانواده‌ها راه خودشان را از آموزش و پرورش رسمی جدا می‌کنند.

آموزش و پرورش از نظر اقتصادی باید دارای کارکردهای اجتماعی باشد

وی با بیان اینکه آموزش و پرورش از نظر اقتصادی باید دارای کارکردهای اجتماعی باشد نه کارکردهای فردی گفت: این موضوع در سندتحول دیده شده اما در بخش‌هایی اهداف را بسیار آرمانی دیده و از سوی دیگر ما بسیار دیر وارد اجرای سندتحول شدیم و باید زودتر از این حرف‌ها شروع می‌کردیم و زمینه اجرایی آن از همان سال ۹۰ دیده می‌شد.

امسال بودجه آموزش و پرورش ۴ و نیم برابر شده است

معاون وزیر آموزش و پرورش افزود: سال ۱۳۹۲ اعتبارات هزینه‌ای آموزش و پرورش ۱۴ هزار میلیارد تومان بود و امسال به ۶۳ هزار میلیارد تومان رسیده و در حالی که بودجه عمومی کشور در این مدت ۲ و نیم برابر شده، بودجه آموزش و پرورش ۴ و نیم برابر شده است. نقطه افتراق بین نگاه یک برنامه‌ریز و بودجه‌ریز اقتصادی یا نگاه یک برنامه‌ریز توسعه‌ای در آموزش و پرورش در همین جا مشخص می‌شود و زمینه تقابل را به وجود می‌آورد و دود این تفسیرها و تحلیل‌ها به چشم معلم می‌رود. سیاسی‌کاری‌هایی که ممکن است به دامنه آموزش و پرورش کشیده شود را هم به این موضوع اضافه کنید. در همین‌جاست که برای تکریم سازمانی معلم دچار یک گمگشتگی و تناقض می‌شویم که ممکن است معلم ما را در تقابل با همه نهادهای کشور قرار دهد.

الهیار افزود: این امر باید در قالب الگوهای توسعه پیگیری شود. اگر الگوی تدریجی از توسعه داشته باشیم می‌توانیم همه چیز را در جای خودش شناسایی و تفسیر کرده و به دیدگاه مشخصی برسیم. تا زمانی که در نظام برنامه‌ریزی توسعه‌ای، جایگاه آموزش و پرورش را مشخص نکنیم همین وضعیت خواهد بود. سازمان برنامه باید در جایی دیدگاه‌هایش را اصلاح کند و کلیت دولت حمایت و همراهی داشته باشد.

نباید موضوع تکریم معلم را به یک هفته یا یک روز در طول سال محدود کنیم

وی ادامه داد: نباید موضوع تکریم معلم را به یک هفته یا یک روز در طول سال محدود کنیم. معلم به علت جایگاه اجتماعی بالایی که دارد باید همه روزهای سال مقام وی را تکریم کرد. ارتباط معلم با خانواده‌ها نقش معلم را پررنگ می‌کند که باید به آن توجه کرد. ما باید به دنبال الگوهای تفویض اختیار شده به مناطق و استان‌ها باشیم. در هر صورت الگویی که باید طراحی شود بسیار مهم است.

معاون وزیر آموزش و پرورش در واکنش به وجود برخی مزیت‌های اجتماعی معلمان در دیگر کشورها بیان کرد: مزیت اجتماعی با تکریم متفاوت است. شاید کشوری بیش از پنج دهه کار کرده تا توانسته معلمی را به مزیت اجتماعی بدل کند. در درجه اول آموزش و پرورش باید نقش خود را به عنوان نهاد سازمانی ایفا کند و در درجه دوم باید با تمام نهادهای مدنی موجود همکاری کرده و برای ساختن مزیت اجتماعی‌ برای معلمان پایه‌ریزی کنند. باید بحث تکریم و مزیت اجتماعی را جدا دید.

در جامعه به مقام معلم بی‌احترامی نمی‌بینیم

الهیار افزود: در جامعه به مقام معلم بی‌احترامی نمی‌بینیم اما اینکه این حس تبدیل به یک باور شود و به مرحله عملیاتی و یک رفتار بیانجامد، همان رسیدن به مزیت اجتماعی است.

وی درباره اقدامات آموزش و پرورش برای تکریم معلمان گفت: در حوزه‌های مختلف اقداماتی در حال انجام است. یکبار باید دید آموزش و پرورش چقدر در برآوردن نیازها کوتاهی کرده است و یکبار هم بررسی کرد که مسئولان تا چه میزان با این خواسته‌ها و برنامه‌های آموزش و پرورش همراه و همگام شده‌اند. روز ۵شنبه وزیر آموزش و پرورش جلسه ویدئو کنفرانسی با معلمان منتخب استانی داشت. خواسته‌ها و دیدگاه‌های معلمان عمدتا به مسائل معیشتی چون بروز شدن پرداخت‌ها، مسکن، بیمه، رسانه‌ای نشدن موارد مالی و معیشتی برمی‌گشت. اکنون این مطالبات و خواسته‌ها به قدری انباشت شده که در سطوح پایین قرار داریم و باید آن را حل کنیم.

تکریم پکیجی است که دستگاه‌های دیگر در آن سهم دارند

معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه آموزش و پرورش در بعد سازمانی با حجمی از خواسته‌ها روبه‌روست که در برخی موارد دستش کوتاه است گفت: به عنوان مثال سال ۹۷ بودجه‌ای که قرار بود به آموزش و پرورش داده شود در بعدازظهر روز ۲۹ اسفند کنسل شد و آموزش و پرورش به تنهایی نمی‌توانست این بودجه را تامین کند. تکریم پکیجی است که دستگاه‌های دیگر در آن سهم دارند.

هر کسی وزیر باشد مراحل تکوین بودجه سیر خود را طی می‌کند

وی در واکنش به اظهارات حاجی بابایی درباره افزایش ۲.۷ برابری حقوق کارکنان و در پاسخ به اینکه مشکل کجاست که با وجود این اقدامات عملا هیچ اتفاقی برای معلم‌ها نمی‌افتد؟ گفت: پایان سال ۹۸ متوسط دریافتی فرهنگیان به ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید. این افزایش حقوق‌ها، یک انحراف در شاخص‌هاست و در این مقایسه‌ها یک اشتباهی رخ می‌دهد و ما مراحل تکوین بودجه را جزو شاخص‌های موفقیت خودمان محسوب می‌کنیم. هر کسی وزیر باشد مراحل تکوین بودجه سیر خود را طی می‌کند. باید به جایگاه توسعه نظام آموزش در توسعه کشور برگردیم. واقعا درخواست می‌کنم مجلس جدید این پاشنه‌های آشیل را شناسایی و چاره اندیشی کنند.

الهیار افزود: هرکسی که با قول و وعده دادن به جامعه فرهنگیان وارد مناصب می‌شود باید به عهدش پایبند بماند. مطالبه‌گری در شکل فعلی خودش تاثیرگذار نیست و معلمان باید یک بازنگری داشته باشند. تشکل‌های فرهنگی برای توسعه آموزش و پرورش نقش مهمی دارند.