صبر و ایثار دو خصوصیت شاخص معلم موفق است

حسن رزاقی خلج در سال ۱۳۷۲ در شهرستان چاراویماق و در شهر قره‌آغاج متولد شده و مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه را در رشته ریاضی و فیزیک با موفقیت به پایان رسانده است در سال ۱۳۹۱ وارد دانشگاه فرهنگیان تبریز در رشته علوم تربیتی شده و بعد از ۴ سال فارغ‌التحصیل شده و در یکی از روستاهای شهرستان تدریس خود را شروع کرده است.

وی پس از یک سال تدریس در روستا به مرکز شهر انتقال یافته و در دبستان شهید ابوالحسنی مشغول به تدریس شده که بعد از ۲ سال تدریس در مدرسه در رشته برنامه ریزی درسی کارشناسی ارشد از دانشگاه آزاد اسلامی میانه پذیرفته شده و در سال ۱۳۹۹ موفق به اخذ کارشناسی ارشد در همین رشته شده است.

این دبیر نمونه در گفت‌وگو با پانا از تجربیات دوران معلمی خود می‌گوید.

معلمی یعنی چه؟

معلمی هنر است به عبارت دیگر هنر آموختن هر آنچه که طی سال‌ ها با سعی و تلاش بدست رسیده، معلمی عشقی الهی و آسمانی است که پروردگار مهربان به انسان عطا کرده تا با همت بلند خویش روشنایی شب‌ های تار جهالت و نادانی شود، معلمی مهری است که از روز ازل با گل آدمی سرشته شد تا مردم از ظلمات جهل به نور دانایی رهنمون شوند واقعا به راستی که معلمی شغل نیست بلکه یک عشق واقعی است به همین خاطر است که نقش معلم در جامعه همچون نقش انبیاست چرا که معلم سیاهی جهل را از دل‌ها می‌زداید و زلال دانایی را در روان آدمی جاری می‌سازد.

چرا شغل معلمی را انتخاب کردید؟

از آنجا که به شغل معلمی علاقه فراوانی داشتم و با توجه به اینکه پدرم نیز فرهنگی است با این شغل آشنایی کامل داشتم و می‌خواستم در آینده معلمی شایسته برای فرزندان کشور عزیزم ایران باشم این شغل را انتخاب کردم.

از نظر شما یک معلم چه ویژگی‌های شاخصی می‌تواند داشته باشد؟

از نظر من یک معلم باید به تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان توجه کند. نسبت به روحیات دانش‌آموزان با هر یک از آنها برخورد مناسب داشته باشد، احساس مسئولیت کند. با دانش‌آموزان با دلسوزی و با عطوفت رفتار کند و دانش‌آموزان را از تمامی جهات در شان مملکت اسلامی تربیت کند. مهارت‌‌های ارتباطی قدرتمندی داشته باشد تا بتواند مفاهیم را با استفاده از قدرت بیان و زبان بدن به ساختار‌های قابل درک برای دانش‌آموزان تبدیل کند. باید عشق و علاقه زیادی به حرفه خود داشته باشد تا بتواند با صبر و حوصله از پس سختی‌ها و چالش‌‌های پیش‌رو در مسیر یاددهی به دانش‌آموزان برآید. دارای یک ذهن خلاقی برای خلق راهبردهای خلاق آموزشی و ارائه راه‌حل‌‌های خلاقانه برای چالش‌های یادگیری باشد. مهارت مدیریت و سازماندهی داشته باشد تا بتواند کلاس درس را به خوبی مدیریت کرده و با انتخاب مناسب رویکرد‌های آموزشی متناسب با شرایط و امکانات یادگیری را برای دانش‌آموزان راحت‌ تر و لذت بخش‌تر کند. نقشه راه داشته باشد یعنی قبل از تدریس اطلاعات لازم را جمع‌آوری کرده و یک طرح درس خلاقانه و عالی طراحی کند و طبق آن پیش برود چرا که این نقشه راه کمک می‌کند تا معلم سازمان یافته‌‌تر عمل کند و دچار سردرگمی نشود و در نهایت صبر، حوصله، ایثار و فداکاری از ویژگی‌هایی هست که اگر در یک معلم نباشد قطعاً نمی‌تواند مسیر معلمی را با موفقیت به پایان برساند.

طلایی‌ترین دانش‌آموز از نظر شما کدام دانش‌آموز است؟

دانش‌آموزی که از همه جهات سالم‌التعلیم باشد و در تمام فعالیت‌های آموزشی و پرورشی فعال باشد.

سوال مهمی که پیش می‌آید این است که چرا معلم نمونه شده‌اید؟

به نظر من در وهله اول لطف خدا و بعد تلاش جهت ارائه بهترین راهبردهای آموزشی برای یادگیری هرچه بهتر و عمیق‌تر دانش آموزان و عشق و علاقه به آموزش و تربیت آنها موجب شد که به عنوان معلم نمونه در سطح استان انتخاب شوم.

در طول تدریس و معلمی چه عاملی توانسته شما را خسته کند؟

اگر در کاری که انجام می‌دهی عشق و علاقه داشته باشی خستگی معنایی برای شما نخواهد داشت اما شاید تنها چیزی که گاهاً من را مأیوس می‌کند عدم وجود امکانات در برخی از مناطق محروم همچون شهرستان چاراویماق است که یادگیری را برای بچه‌های شهرستان ما محدود می‌کند که این جای بسی ناراحتی دارد اما در این مواقع تلاش معلم بر این است که کاستی‌های موجود را با خلاقیت معلمانه خود جبران کند.

 

بهترین و برترین خاطره‌ای که در دوران معلمی برای شما ثبت شده؟

بهترین خاطره‌ای که الان در ذهن دارم مربوط به موفقیت و ارتقای تحصیلی دانش‌آموزی است که دارای اختلال خواندن و نوشتن بود که طی اجرای اقدامات سازمان یافته من در قالب اقدام پژوهی توانست در پایان سال به مهارت خواندن و نوشتن دست یابد و به دانش آموزی تبدیل شود که دارای اعتماد به نفس و روحیه بالایی است که این احساس رضایت و خوشحالی او در من تاثیر مثبت زیادی گذاشت و باعث شد پیشتر از پیش به حرفه‌ام علاقه مند شوم.

در خصوص مطالعه و پژوهش چه نظری دارید؟ سبک زندگی خودتان را در این موضوع بیان کنید.

من همیشه سعی می‌کنم ساعاتی از روز را برای مطالعه اختصاص دهم چرا که اعتقاد من بر این است که یک معلم باید همیشه در حال مطالعه و به روز شدن باشد و اطلاعات جدیدی را به دانسته‌های خود اضافه کند تا با بار علمی کافی در کلاس‌های درس حاضر شود زیرا با علم دیروز نمی‌توان دانش‌آموزان امروز را برای فردا تربیت کرد.

فکر می‌کنید سهم جامعه در کنار معلمان درخصوص تربیت نسل فردا چیست؟

معلم فقط یک فرد از میان هزاران فرد تاثیرگذار جامعه درخصوص تربیت نسل آینده است و آنچه مشخص است این می‌باشد که معلم به تنهایی نمی‌تواند بار سنگین تربیت و هدایت کودکان را به دوش بکشد بنابراین باید جامعه به خصوص خانواده در کنار معلم بر هنجارهای تربیتی تاکید کنند تا بتوان نسلی قدرتمند برای فردای سرزمین ایران تربیت کرد.

در خصوص ورزش و نشاط و شادابی در کلاس و مدرسه نیز توضیح دهید.

کودکان بازی و نشاط را دوست دارند چرا که بازی موجب رشد عاطفی، جسمی، ذهنی و اجتماعی کودک می‌شود و کودک هنگام بازی تکامل می‌یابد پس وقتی آموزش با ورزش و بازی تلفیق می‌یابد سبب می‌شود که یادگیری بسیار عمیق‌ تر صورت بگیرد و ذهن کودک نیز با فراغ باز پذیرای مفاهیم جدید شود زیرا که کودک انگیزه و انرژی لازم را به وسیله بازی کسب می‌کند که در این راستا من همیشه در کلاس‌ تلاشم بر این بوده تا از روش‌های نوین و فعال آموزشی به صورت تلفیق با بازی استفاده کنم تا کلاس شاداب‌ تر و فعال‌تری داشته باشم.

 

در مورد کلماتی که گفته شده هر توصیفی به ذهنتان می‌رسد بفرمایید.

دانش‌آموز: امانت و سرمایه‌ای گران‌بها در دست معلم است که مسئولیت تکامل تربیتی و آموزشی آن را بر عهده دارد.

سکوت: در بعضی مواقع کارآمدترین راه سکوت است.

خلاقیت: به کارگیری توانایی‌های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید خلاقیت است که در امر آموزش بسیار کارآمد است.

امتحان: یکی از ابزار ارزیابی و سنجش میزان یادگیری دانش آموز است اما تنها روش هم نیست.

تنبیه: تنبیه ابزاری است که بهتر است در امر تعلیم و تربیت به کار گرفته نشود چرا که اثرات منفی آن نسبت به میزان کارآمدی اش بیشتر است.

تشویق: محرکی قوی برای پیش بردن اهداف آموزشی در دانش‌آموز به‌شمار می‌آید که رغبت و انگیزه به یادگیری را در دانش‌آموزان دو چندان می‌کند.

دانش‌آموز خبرنگار: کوثر حسنی