کوچه‌هایی که خصوصی شدند
پولدارهای شیرازی خانه را با کوچه‌اش صاحب شدند
ورود غریبه ممنوع
تهران (پانا) - بالای شهر شیراز مملو از کوچه‌هایی است که با غل و زنجیر و نگهبان، خصوصی شده‌اند، انگار پولدارهای شهر، علاوه‌برخانه، مالک کوچه هم هستند. معابری که دیگران اجازه ورود به آن را ندارند.
به‌گزارش مهر، هرچه از مرکز شیراز به سمت شمال و شمال‌غرب حرکت کنید، فضای فیزیکی شهر متفاوت‌تر می‌شود به‌طوری که درختان سرسبز و سر به آسمان کشیده دو طرف خیابان‌ها، خودروهای لوکس، درمانگاه‌های حیوانات‌خانگی، فروشگاه‌های با نماهای جذاب و خانه‌های با معماری‌های اروپایی و قواره‌های چندصد متری به‌خوبی نشان می‌دهد که رهگذران وارد مناطق مرفه‌نشین شهر شده‌اند.
اینها تنها نمادهای قم زدن در بالا شهر شیراز نیست، حالا مؤلفه دیگری نیز در این محدوده‌ها به چشم می‌خورد، کوچه‌های بن‌بستی که ورودی هر کدامشان با زنجیر و مانع‌های مختلف و کانکس نگهبانی خصوصی شده‌اند.
مرفه‌نشینان شیرازی حالا معابر عمومی را طور دیگر تعریف کرده‌اند، آنها کوچه‌هایشان را مسدود می‌کنند و هر رهگذری که قصد داشتند وارد کوچه شود با ممانعت نگهبان و بازخواست او مواجه خواهد شد.
انگار کوچه‌های بالاشهر جای قدم زدن غریبه‌ها نیست. انگار مرفه‌نشینان خانه‌هایشان را با کوچه‌اش صاحب می‌شوند.
کوچه‌های خصوصی از نگاه قانون
از منظر قانونی در ماده ۲۴ قانون مدنی آمده است که هیچکس نمی‌تواند معابری که انتهای آن مسدود نیست را ببندد اما این به این معنا نیست که می‌توانند کوچه‌های بن‌بست را بسته و ساکنان آن کوچه را به ملک خصوصی خود تبدیل و از رفت و آمد افراد دیگر به این کوچه‌ها جلوگیری کنند زیرا کوچه یک ملک عمومی است و ساکنان هیچ مالکیتی بر کوچه ندارند و نمی‌توانند بر آن قفل و زنجیر و نگهبان گماشت و طبق قانون، فقط کوچه‌های اختصاصی که در آن ملک متعلق به اعضای کوچه است می‌توانند در آن کوچه قفل و نگهبان بگذارند.
کوچه اختصاصی هم به این معنا نیست که ساکنان یک محله، کوچه را برای خودشان اختصاصی کنند، بلکه به این معناست که از ملک متعلق به خودشان کوچه‌ای یا محوطه‌ای درست کنند و تنها در این شرایط می‌توانند کوچه را با زنجیر ببندند و برای آن نگهبان بگذارند. یعنی اهالی یک خیابان، بخشی از دیوار حیاط خود را خراب کرده و آن را به کوچه اضافه می‌کنند و با این عمل آنان صاحب کوچه بوده و کوچه ملک خصوصی‌شان محسوب می‌شود.
این اتفاق در خیابان‌های بیشتر برخوردار شهر شیراز نیز دیده می‌شود، به‌طوری که نگهبانان، این کوچه‌ها را تحت تملک خصوصی ساکنان این کوچه‌ها قرار داده و اجازه ورود به افرادی جز ساکنان این کوچه را نمی‌دهند و با ایجاد کانکس نوعی سد معبر را به‌وجود آورده‌اند.
سازماندهی و جمع‌آوری این نگهبانی‌ها برعهده کیست؟
سعید نظری، عضو شورا شهر شیراز در این رابطه اظهار کرد: طبق ماده ۵۵ قانون شهرداری، سد معابر عمومی، اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز آنها و میدان‌ها، پارک‌ها و باغ‌های عمومی برای کسبه و یا سکنه و یا هر عنوان دیگری ممنوع است و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری کند و بر این اساس این قانون، عدم وجاهت قانونی مسدود شدن این کوچه‌ها توسط ساکنان به شهرداری ابلاغ شده و شهرداری را ملزم به جمع‌آوری این کوچه‌ها کردیم ولی تا به‌حال موفق به انجام آ ن نشده‌ایم.
نظری در ادامه افزود: ایجاد این نگهبانی‌ها و بستن کوچه بیشتر در مناطق یک شیراز و مناطق بیشتر برخوردار دیده می‌شود و دستورات لازم جهت جمع‌آوری این نگهبانی‌ها به شهرداری ابلاغ شده است.
کوچه‌ها اموال عمومی است/ساکنان مقاومت می‌کنند
مجتبی زوربخش، معاونت حمل و نقل ترافیک شیراز گفت: این کوچه‌ها جزو اموال عمومی محسوب و هیچکس مالکیتی بر این کوچه‌ها ندارد و نمی‌تواند مانعی در سر راه آن ایجاد کند.
او در مورد مسئولیت جمع‌آوری این نگهبانی‌های غیرمجاز خصوصی افزود: طرح سازماندهی این نگهبان‌ها و جمع‌آوری آنها، بر عهده شهرداری‌های مناطق است و شهرداری‌های هر منطقه موظف به سازماندهی این نگهبانی‌های غیرمجاز هستند.
زوربخش در مورد علت افزایش این نگهبانی‌ها در سطح شهر گفت: ساکنان این مناطق به‌خاطر بحث امنیت و قرار نگرفتن این کوچه به‌عنوان پارکینگ توسط سایر افراد، مخالف جمع‌آوری این نگهبانی‌ها هستند.
ایجاد نگهبانی نباید ناقض حقوق شهروندی باشد
معاون قضائی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان فارس گفت: براساس قانون، ایجاد نگهبانی در کوچه‌های بن‌بست و با توافق ساکنین مجاز شمرده می‌شود و ستاد قضائی پیشگیری از جرم دادگستری استان فارس معتقد است اجرای این طرح باعث کاهش آمار جرم و بالا رفتن امنیت محلات و کوچه‌ها می‌شود.
احمد رحمانیان در ادامه افزود: وقتی اهالی با هزینه خودشان نگهبانی‌هایی برای این کوچه‌ها تعیین می‌کنند طبیعتاً حضور این نگهبانان در استقرار امنیت موثر است اما این اقدام نباید ناقض حقوق شهروندی و مانعی برای عدم‌حضور افراد دیگر دراین کوچه‌ها شود.
او در خصوص رویکرد معاونت پیشگیری استان نسبت به این قضیه گفت: رویکرد ما در قبال این موضوع، ارتقای این سیاست در کوچه‌های بن‌بست و کیفی‌سازی و افزایش مهارت نگهبانان این کوچه‌ها است به‌طوری که این نگهبانان بتوانند در حوزه‌های دیگر پیشگیری از جرم نیز همکاری‌های لازم را انجام دهند.
رحمانیان در ادامه گفت: در خصوص ممانعت از حضور نگهبانی‌ها و سد معبر ایجاد شده توسط این نگهبانی‌ها، ابلاغ قانونی به ما نشده است.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که فلسفه و ایجاد این نگهبانی‌ها به دور از بحث قانونی، مفید است و طبیعتاً از حجم کار پلیس می‌کاهد ولی این نیاز به امنیت کوچه‌ها، نباید عاملی برای عدم‌اجازه ورود افراد دیگر به این کوچه‌ها شود و ممانعت از ورود افراد دیگر به این کوچه‌ها غیرقانونی است، به‌عبارتی دیگر درست است که کوچه‌های بن‌بست را با توافق ساکنین می‌توان مسدود کرد ولی نمی‌توان آن‌را خصوصی‌سازی کرد.
نگهبانان غیرآموزش دیده و ساکنان متمول این کوچه‌ها، معابر را غل و زنجیر و خصوصی کرده‌اند، کوچه‌هایی که مرفه‌های شهر حتی نمی‌خواهند غریبه‌ها در محله‌شان قدم بزند.
ارسال دیدگاه