چشم لیپار ، روشن

به گزارش جام جم، خوشحالی سارا، رئوف، حدیثه، عارف و عبدالرحمن تمامی ندارد؛ از شب جمعه که برق به روستایشان رسیده، بچه ها غرق شادی اند؛ حالا شب های لیپار هم مثل روز روشن است. قصه تاریکی برای این روستای محروم دیگر تمام شده و بچه ها چند شب است زیر نور لامپی که کپرهایشان را روشن می کند، مشق می نویسند؛ قصه شب، برای آنها و بقیه اهالی این روستا، حالا مثل خیلی جاهای دیگر کشورمان گره خورده به روشنایی.

اتفاقی مبارک که به همت نیکوکاران و همیاران پروژه نذر طبیعت در این روستای دورافتاده در جنوب شرقی ایران رخ داده است. به اعتقاد اهالی، نتیجه کار خیر و توجهی است که بزرگ روستای لیپار یعنی دادرحیم دادشاپور به حیات وحش منطقه داشته؛ اتفاقی که باعث آشنایی اعضای پروژه نذر طبیعت با این روستا و نیازشان به برق شده و حالا با رسیدن برق به این روستای محروم که در ۱۵ کیلومتری جنوب چابهار بعد از ساحل رمین، در مسیر ساحل گواتر قرار گرفته، یکی از زخم های لیپار درمان شده؛ لیپار حالا برق دارد!

نهم آبان همین جا در همین صفحه، از دادرحیم دادشاپور نوشتیم؛ از فرشته نجات لاک پشت ها که زادگاهش را به خانه لاک پشت های سبز تبدیل کرده است؛ نوشتیم که دادرحیم یکی از بومی های منطقه چابهار است که داوطلبانه همیار محیط زیست شده؛ مردی که حالا سال هاست مسوول حفاظت از لاک پشت ها و تخم هایشان در ساحل منتهی به روستای لیپار شده است.

علاقه ای که دادرحیم درباره اش به ما گفته بود:«من لاک پشت ها را از بچگی دوست داشتم و به خاطر این علاقه رفتارشان را زیر نظر گرفتم و الان بعد از این همه سال عمری که از خدا گرفته ام به خوبی می توانم محل تخم گذاری شان را شناسایی کنم. البته این کار راحتی نیست، من بعضی وقت ها ساعت ها در شب در ساحل قدم می زنم، حتی چند روز وقت می گذارم اما بالاخره موفق می شوم محل های تخم گذاری را شناسایی کنم و آنها را به کارشناسان محیط زیست چابهار اطلاع دهم.»

لاک‌پشت ها برکت روستای ما شدند

دادرحیم همان موقع پشت تلفن به ما گفته بود که لاک پشت ها برکت روستایشان هستند؛ اعتقادی که حالا رنگ واقعیت گرفته و به برکت حضور آنها و کمک های بی دریغ دادرحیم، یکی از مشکلات اساسی این روستا که عامل مهمی در مهاجرت بقیه اهالی بوده رفع شده؛ حالا پنل های خورشیدی روزها از آفتاب بی دریغ آسمان سیستان لبریز انرژی می شوند و شب ها نور می پاشند به زندگی دادرحیم و خانواده اش که تنها ساکنان لیپار هستند؛ معدود بازمانده های لیپار که امیدوارانه در لیپار مانده اند.

«خداراشکر...خداراشکر...» این عبارت، این جمله کوتاه از زبان دادرحیم نمی افتد؛ حالا بعد از حدود ۴۰ روز دوباره تلفن همراهش را گرفته ایم؛ این بار اما دادرحیم، دادرحیم ۴۰ روز پیش نیست. خوشحال و پر از حس قدردانی جواب ما را می دهد؛ آنقدر که یک «خداراشکر» بچسباند ته هر جمله ای که می گوید و نشان بدهد که چقدر از این اتفاق خوشحال است.

دادرحیم دادشاپور، این مرد ۶۰ ساله چابهاری که در روستای لیپار به دنیا آمده، حالا بعد از این همه سال زندگی در این روستا، به برق رسیده و این برایش اتفاق بزرگی است؛ آنقدر که بگوید: «من از همه ممنونم، ما محتاج روشنایی بودیم، ما محتاج برق بودیم...«الله» کمک حال همه آنهایی باشد که به ما کمک کردند.. و این «ا...» را آنقدر غلیظ و از ته دل بگوید که ما مطمئن شویم، دعای دادشاپور در حق همه آنهایی که همیار برق رسانی به این روستای دورافتاده شده اند، حتما می گیرد.

همتی برای برق‌رسانی

برق رسانی به روستای لیپار؛ یکی از فراخوان های بچه های پروژه نذر طبیعت است؛ فراخوانی که مثل خیلی دیگر از برنامه های این گروه خیلی زود به سرانجام رسید و احمد بحری، محیط بان، فعال محیط زیست و مدیر پروژه نذر طبیعت درباره اش به ما می گوید: ما در سفری که گروه نذر طبیعت در نیمه مهرماه برای اجرای پروژه مهر با گاندو و توزیع بسته های نوشت افزار بین دانش آموزان به روستاهای ساکن منطقه حفاظت شده گاندو داشتند، بازدیدی از روستای لیپار داشتیم و با ساکنان این روستا آشنا شدیم.

آنها همین جا بود که فهمیدند بزرگ روستای لیپار یعنی دادرحیم دادشاپور، با محیط زیست همکاری ویژه ای دارد و ۱۲ سال است از لاک پشت های این منطقه حفاظت می کند.

این اما همه ماجرا نبود و وقتی پای بچه های نذر طبیعت به لیپار باز شد، فهمیدند کپرهای لیپار برق ندارد و ۲۰ نفری که از جمعیت قبلی روستا در لیپار باقی مانده اند، سختی های زیادی را به واسطه نداشتن برق تحمل می کنند. مثلا هر روز باید ۲۰ کیلومتر بروند و خودشان را به نزدیک ترین روستای مجاور برسانند تا تلفن های همراهشان را شارژ کنند و بعد دوباره به لیپار برگردند.

بحری در توضیح بیشتر به ما می گوید: ما همان موقع که از این مشکل باخبر شدیم، فراخوان دادیم و با همکاری خوب ۳۶۰ نفر از همیاران محیط زیست، این پروژه به سرانجام رسید و حدود ۲۰ میلیون تومان کمک

جمع آوری شد که با آن تجهیزات مورد نیاز برای برق رسانی به این روستا خریداری شد، این پنل ها با کمک خود بومی ها نصب شدند، از محل این کمک ها یک یخچال با یک سری مواد غذایی هم تهیه کردیم که خوشبختانه از آخرین روز هفته گذشته در محل این روستا نصب شد.

تجهیزاتی که به واسطه این کار خیر در روستای لیپار نصب شده شامل یک سیستم دو کیلو واتی و پنج پکیج ۱۵۰ واتی است که قادر به تامین برق یک یخچال، یک تلویزیون و حداقل ده لامپ است که روشنی بخش شب های لیپار شده اند.

گونه در معرض خطر

حکایت همیار محیط زیست شدن دادرحیم یک حکایت جالب است که ماجرایش را از زبان اشرفعلی حسینی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست چابهار هم برای شما می نویسیم: سال ۸۷ یعنی اوایل مطرح شدن بحث حفاظت از زیستگاه های لانه سازی و تخم گذاری لاک پشت ها در چابهار؛ آن زمان ما در منطقه ساحلی به دنبال افراد بومی بودیم که به واسطه زندگی در این منطقه با لاک پشت ها و خصوصیات و رفتارهای آنها آشنا بودند و همین جا بود که با آقای دادشاپور آشنا شدیم.

چرا که از قدیم به خاطر یک سری باورهای غلط که پایه علمی هم ندارند، خیلی ها به دنبال جمع آوری تخم این لاک پشت ها برای مصارف خوراکی و دارویی و... هستند، در حالی که این لاک پشت یعنی لاک پشت سبز جزو گونه های در معرض خطر است و باید مورد حفاظت قرار بگیرد.

حالا می توانیم آب خنک بنوشیم

خوشحالی دادشاپور اما فقط به خاطر رفتن تاریکی از شب های لیپار نیست؛ حالا آنها در یکی از کپرها یخچال هم دارند و این یعنی داشتن آب خنک در دل روزهای گرم گرم چابهار.

دادشاپور می گوید: ما اینجا چهار تا کپر داریم و در هیچ کدام تا حالا یخچال نداشتیم، در شرجی و گرمای اینجا تابستان ها حتی آب خنک نداشتیم، مجبور بودیم مواد غذایی مان را به روز تهیه کنیم، اما حالا یخچال داریم و این برای ما خیلی خوب است...دست همه آنهایی که به ما برق و یخچال دادند درد نکند...