هیچ قانون مصوبی در مورد رحم اجاره‌ای نداریم

به‌گزارش ایرنا، عباس مسجدی آرانی افزود: تنها امسال توسط وزارت بهداشت یک راهنما تدوین شد که آن هم ابلاغ وزیر را نداشت که بتوان به آن به‌عنوان یک دستورالعمل اجرایی نگاه کرد و بنابراین قانون و دستورالعمل مشخصی در این زمینه نداریم.

او خاطرنشان کرد: اما در برخی استان‌های کوچک پزشکان زنان و زایمان برای اطمینان بیشتر در کارشان موارد را برای بررسی سلامت به پزشکی قانونی ارجاع می‌دهند و پزشکی قانونی هم بعد از بررسی و تایید گواهی سلامت برای شخصی که رحم خود را در اختیار قرار می‌دهد، گواهی تایید ناباروری برای فردی که متقاضی رحم جایگزین است، ارائه می‌دهد.

رئیس سازمان پزشکی قانونی اعلام کرد: این در حالی است که در بسیاری از استان‌ها هیچ ارجاعی در مورد رحم اجاره‌ای به پزشکی قانونی نمی‌شود و این کار تنها توسط مراکز ناباروری به‌صورت مستقل از صفر تا صد انجام می‌پذیرد.

او ادامه داد: آمارها درخصوص رحم اجاره‌ای رو به افزایش است و با توجه به پیشرفت‌های علمی، افراد به این روش رو می‌آورند و گاهی نمونه‌هایی به ما ارجاع داده می‌شود، اما به‌دلیل نداشتن قانون در این زمینه نمی‌توانیم به آنها جواب دهیم.

مسجدی آرانی تاکید کرد: اما چنانچه در روش رحم اجاره‌ای فرزندی حاصل شود و بنابر دلایلی احتیاج به تعیین هویت باشد و مورد هم دارای پرونده قضایی باشد و به ما ارجاع شود، کار تشخیص هویت انجام می‌شود، اما تاکنون در این‌خصوص موردی به ما ارجاع نشده است.

او بیان کرد: از آنجایی که پزشکی قانونی با سایر دستگاه‌ها در تعامل کاری است، موارد جدید که مطرح می‌شود با دستگاه‌های ذیربط نظیر وزارت بهداشت آنها را به مشورت می‌گذاریم، اما در حال‌حاضر در این حوزه دستورالعمل، قانون و آیین‌نامه خاصی نداریم.

ایران در دهه اخیر فصل نویی را در حوزه علم ناباروری تجربه کرده و موفقیت‌های زیادی در این عرصه داشته و با روش‌هایی همچون IVF، رحم اجاره‌ای، اهدای تخمک و شگردهای علمی دیگر در مراکز فوق تخصصی درمان ناباروری می‌توان امید داشت که در آینده بسیار نزدیک مقوله چالش‌های زادآوری در کشور معنایی نداشته باشد.

زوج‌هایی که به‌دلایلی نمی‌توانند صاحب فرزند شوند در سال‌های اخیر رحم جایگزین یا اجاره‌ای را به‌عنوان یکی از بهترین گزینه‌های حل مشکل دنبال می‌کنند اما، این شیوه درمان ناباروری با وجود همه محاسن، در لایه‌های پنهانی چالش‌های حقوقی، اجتماعی و عاطفی مختلفی دارد و اما و اگرهای آن باید به‌خوبی شناخته شود و متولیان امر در پیشگیری و جبران نواقص نسخه‌های کارآمدی ارایه کنند.

در رحم اجاره‌ای، نطفه مرد و تخمک زن در خارج از رحم پرورش داده می شود و به‌دلیل ناتوانایی زن در بارداری پس از تلقیح در رحم زن دیگری تزریق می‌شود تا ۹ ماه دیگر فرزند آنان متولد شده و فرد سوم نیز به ازای این عمل درآمدزایی دارد.

رحم اجاره‌ای با وجود تاییدیه شرعی، قانونی و انسانی هنوز به‌طور ۱۰۰ درصد در برخی از لایه‌های جامعه پذیرش نشده و دیدگاه‌های متفاوتی برای این شیوه فرزندآوری ارایه می‌شود که نیاز است در بدو این راه نو همه اما و اگرها به‌خوبی شنیده شود و زوایای پیدا و پنهان آن از نظر قانونی، اجتماعی، عاطفی، علمی و عرفی شکافته شود تا در آینده مولود مسائلی نشود که دغدغه برنامه ریزان باشد.

برابر آمار دفتر سلامت، جمعیت و خانواده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حدود سه میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد که فراوانی آن در استان‌های مختلف به تبع الگوی ناباروری و شرایط و علت‌های محیطی و ساختاری زوج‌ها متفاوت است.