شناسایی ١٠ هزار خطر در پارک‌های پایتخت

زهرا صدراعظم نوری همزمان با فرا رسیدن روز ملی آتش‌نشان در نطق پیش از دستور خود با اشاره به حدیثی از رسول ‌خدا (ص) گفت: «هرکه سیلابی یا شعله‌ آتشی را بازگرداند، برای او پاداش شهید است». روز هفتم مهر ماه روز ملی آتش‌نشانی و ایمنی یادآور شهادت آتش‌نشانان شجاع کشور است. با گرامیداشت این روز، به همه نیروهای خدوم سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی کشور به ویژه شهر تهران که به تعبیری شهدای زنده زمانه هستند تبریک می‌گویم و یاد آتش‌نشانان ایثارگر حادثه پلاسکو را گرامی می‌دارم.

او ادامه داد: امیدوارم با گسترش فرهنگ ایمنی و پیشگیری از حوادث بتوانیم به حفظ و صیانت از سرمایه‌های انسانی و کاهش خسارات مالی به شهروندان دست یابیم.

رئیس کمیته ایمنی و مدیریت بحران با بیان اینکه تنوع ماموریت‌های آتش‌نشان در شهر تهران علاوه بر حوادث آتش‌سوزی در فضاهای مختلف شامل انواع حوادث شهری نظیر آوارهای ساختمانی، مقابله با مواد شیمیایی خطرناک، سقوط افراد، برق‌گرفتگی، غرق‌شدگی، محبوس‌شدگی و غیره نیز شامل می‌شود، اضافه کرد: این موضوع سبب شده است که کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری و کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران بر دو موضوع در حوزه ایمنی و آتش‌نشانی طی دو سال فعالیت خود تمرکز ویژه‌ای داشته باشد. اولین موضوع تلاش برای بهبود شرایط محیط کاری و سلامت جسمی و روحی آتش‌نشانان با توجه به انواع فاکتورهای زیان‌آور در ماموریت‌های شغلی آنها است.

این عضو شورا تاکید کرد: جا دارد از اقدامات شهرداری تهران در توسعه ایستگاه‌های آتش‌نشانی، کاهش زمان رسیدن به حادثه و برنامه‌ریزی برای ارتقای سطح تجهیزات فنی و تامین نیاز‌های پرسنل تقدیر کنم. طی دوره جدید مدیریت شهری ۳۰۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان صرف تجهیزات آتش‌نشانان شد و تعداد ایستگاه‌ها به ۱۳۰ایستگاه رسید. همچنین ۶ ایستگاه نیز در دست احداث است.

نوری ادامه داد: موضوع دوم تلاش برای کاهش نرخ وقوع حوادث آتش‌سوزی در فضاهای بسته ساختمانی و فضای باز شهری و پیشگیری از وقوع انواع حوادث محتمل برای شهروندان در تردد و استفاده از فضاهای عمومی شهر شامل بوستان‌ها، فضای سبز، معابر و فضای پیاده‌روها است.

به گفته وی، پیگیری کاربست الزامات HSE، ارتقاء سطح ایمنی و توان عملیاتی مدیریت بحران در اداره شهر، ظرفیت‌سازی و ارتقاء آگاهی و آمادگی شهروندان در برابر حوادث مختلف طبیعی و انسان‌ساز از جمله مهمترین اموری است که برای صیانت از سلامتی و ایمنی شهروندان ضرورت دارد در اولویت برنامه‌ریزی‌های اجرایی قرار گیرد.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه ایمنی، سلامت و محیط زیست در عین قرابت با یکدیگر، اموری تخصصی هستند، گفت: نظر به نوع نقش‌آفرینی شهرداری تهران در مدیریت شهری و در قبال شهروندان، به نظر می‌رسد که از بین این سه مقوله، مساله حفظ ایمنی شهروندان بیشتر از دو مقوله دیگر در راستای ماموریت‌های شهرداری قرار دارد و لازم است اهتمام بیشتری به امر ایمنی صورت گیرد.

نوری با اشاره به سند برنامه پنج ساله سوم توسعه شهر تهران تاکید کرد: شهرداری به عنوان مسئول اصلی حفظ ایمنی در فضاهای عمومی شهر موظف است به منظور پیشگیری از وقوع حوادث و افزایش ایمنی تردد شهروندان در فضاهای عمومی شهر، ساختار مدیریت ایمنی و بحران و HSE شهر تهران را بازنگری کند و شیوهنامه نظام مدیریت و بازرسی و نظارت بر عملکرد و فعالیت کلیه پیمانکاران را با هدف پیشگیری و کاهش حوادث تدوین کند.

نوری گفت: در راستای نهادینه سازی الزامات HSE و به منظور پیشگیری از بروز مخاطرات مربوط به سلامت، ایمنی و محیط زیست طی سال‌های گذشته، پایش الزامات HSE با همکاری چند دانشگاه و در ۸ محور اصلی از جمله اماکن عمومی نظیر پارک‌ها و فضای سبز، مراکز تفریحی، سینماها، مراکز تجاری و مذهبی با تجزیه و تحلیل حوادث، شناسایی مخاطرات و ارزیابی ریسک، بازرسی‌های مستمر ایمنی و بهداشتی، تدوین دستورالعمل و روش‌های اجرایی کار و آموزش همگانی مورد پیگیری قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده میزان اجرایی شدن ضوابط مربوطه، به ویژه در پارک‌های شهری به طور جدی نگران کننده است.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه در بررسی‌ها پس از بازدید از ۳۵۰ پارک، در مجموع ۱۰ هزار خطر، شناسایی شده است، اضافه کرد: ۷ هزار خطر در حوزه ایمنی و بهداشت و ۳ هزار خطر در حوزه محیط زیست گزارش شده است. در این میان مخاطرات فیزیکی با ۶۵ درصد و در مخاطرات فیزیکی مواجهه با برق گرفتگی با ۲۱ درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. درحوزه مخاطرات زیست محیطی نیز استفاده نادرست از منابع مختلف آب، انرژی و آلودگی خاک و هوا، استفاده نادرست از منابع آبی در پارک‌ها با ۳۹ درصد دارای بیشترین سهم بوده است.

رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با بیان اینکه در بررسی دیگری ایمنی کودکان در زمین‌های بازی پارک‌های شهری اعم از پارک‌های محلی ناحیه‌ای منتخب ۵ منطقه در نواحی شمال، جنوب، مرکز، شرق و غرب تهران بررسی شده است، گفت: نتایج حاکی از آن است که بیش از ۶۸% وسایل بازی پارک‌ها می‌تواند مخاطرات و آسیب‌هایی را برای کودکان به همراه داشته باشد. همچنین نتایج مطالعات دیگری نیز بر روی وضع ایمنی، بهداشتی و محیط زیستی تعدادی از پارک‌های تهران به ترتیب میزان مطلوبیت شاخص ایمنی را ۲/۵۹ و ۹/۵۲ درصد نشان داده‌ است.

وی تاکید کرد: به طور کلی ضعف ملاحظات ایمنی در سیستم‌های برقی و مکانیکی آبنماها و همچنین نبود امکانات مناسب بهداشتی و امدادی، عمدهترین خطرات و مشکلاتی است که در سال‌های اخیر حوادث ناگواری را متوجه کودکان و حتی بزرگسالان در پارک‌های شهری کرده است.

صدراعظم نوری با اشاره به چالش‌های پیش روی این حوزه گفت: اکنون نارسایی در آگاهی و ضعف در تخصیص بودجه کافی برای دستیابی به اهداف مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست پارک‌ها، وجود مراکز متعدد تصمیم‌گیری و فقدان هماهنگی در ساختار مدیریتی موجود، فقدان روشی کارآمد برای نظارت منطقی بر نحوۀ عملکرد پیمانکاران و مهمتر از همه ضعف در بازرسی‌ها و پایش‌های ادواری از وضع بهداشت، ایمنی و محیط زیست، عمده‌ترین چالش‌های پیشرو است.

وی با بیان اینکه لزوم توجه به مقوله ایمنی در راس امور خدماتی از سوی مدیریت شهر در کلیه مراحل برنامه‌ریزی، اجرا و نگهداری امری اجتناب ناپذیر است،تاکید کرد: ازسوی دیگر با وجود شناسایی ۱۱۷ الزام قانونی، آیین‌نامه اجرایی و دستورالعمل و ۱۶ سازمان، نهاد و دستگاه متولی و مسئول در حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE)، آسیب‌های اجتماعی و مراکز کنترل و پیشگیری آسیب‌های اجتماعی، همچنان آسیب‌های اساسی گریبانگیر شهر و شهروندان است. بازار تهران، انبار نفت شهران، تاسیسات برق فشار قوی بعثت، خطوط انتقال سوخت، مراکز فروش و حمل و نقل مواد شیمیایی در سطح شهر و خلاهای نظارتی بر ایمنی و بهداشت کار و کارگران در اصناف از جمله مهمترین موضوعاتی است که لازم است رسیدگی به موضوع ایمن‌سازی آنها در اولویت قرار گیرد.

رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران گفت: همچنین نظر به ضرورت اجرا و پایش الزامات بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی در شهر تهران، با عنایت به گذشت چندین سال از زمان ابلاغ مصوبه استقرار سامانه HSE شهرداری، لازم است شهرداری تهران گزارش اجرای تکالیف مندرج در مصوبه مذکور شامل گزارشی از وضع استقرار سامانه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در کلیه نواحی شهرداری، سازمان‌ها، شرکت‌ها و پیمانکاران وابسته و گزارشی از دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های اجرایی ابلاغ شده به کلیه واحدهای مربوطه تهیه کند.

وی تاکید کرد: همچنین لازم است شهرداری تهران گزارشی از برنامه و بودجه مصوب سالیانه درباره تخصیص ردیف اعتباری مستقل به فعالیت‌های بهداشت، ایمنی و محیط زیست از زمان ابلاغ مصوبه تا کنون تهیه و به شورای شهر ارایه دهد.

صدراعظم نوری گفت: از شهردار تهران می‌خواهم که احکام پیش‌بینی شده در برنامه پنج ساله سوم در حوزه ایمنی و افزایش تاب‌آوری شهری به ویژه مواد ۸۷ و ۸۹ برنامه را که بر بازنگری در نظام بازرسی از فضاهای ساختمانی موجود و بازنگری در ساختار HSE شهرداری تهران تاکید دارد، در اولویت توجه قرار دهند تا بتوان از تکرار وقوع حوادث تلخی مانند آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو و کشته شدن کودک ۶ ساله عماد صفی یاری در استادیوم آزادی در روز مسابقه که بر اثر برق گرفتگی و موارد مشابه جلوگیری کرد. امید است با گسترش و نهادینه شدن فرهنگ ایمنی و پیشگیری، سرمایه‌های انسانی و مالی حفاظت و صیانت شود.