روزهای سخت نیویورک برای روحانی؛ هم در کنار استخر باش هم بپر
تهران (پانا) - حضور رئیس‌جمهوری در نیویورک همان‌طور که پیش‌بینی شده بود تبدیل به یکی از پرحاشیه‌ترین حضور روسای‌جمهوری ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد شده است، از دیدارهای پی در پی روحانی که حول محور برجام و تحریم‌های ایران است تا خبرهایی که از او نقل می‌شود و حواشی آن و البته داغ‌ترین خبر این روزهای نیویورک یعنی احتمال دیدار روحانی و ترامپ.
ورود روز دوشنبه رئیس‌جمهوری ایران به نیویورک با خبرهای خوبی برای تهران آغاز نشد. تروئیکای اروپایی بیانیه ضد ایرانی خود را منتشر کردند و تغییر لحن و نگاهشان در نیویورک روندی را که احتمال می‌رفت شاید به کاهش تنش میان تهران و واشنگتن بعد از نزدیک به دو سال از زمان خروج آمریکا از برجام منجر شود، کاملا ناکام کرد.
بعد از بیانیه تند و تیز اروپا و متهم کردن ایران در حمله به تأسیسات نفتی عربستان و درخواست آغاز مذاکرات تازه هسته‌ای، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه دیداری ۹۰ دقیقه‌ای در محل اقامت حسن روحانی با او داشت، دیداری که جزئیات زیادی از آن منتشر نشد اما بر خلاف فضایی که در ماه‌های گذشته مکرون توانسته بود با پیشنهاد خود به روحانی ایجاد کند و نشان دهد که اروپا حداقل در ظاهر به دنبال حل مشکل است، نتوانست مسیر روشنی را نمایان کند.
دیدارهای روز سه‌شنبه روحانی زمانی آغاز شد که ترتیب یک دیدار از قبل برنامه‌ریزی‌نشده با صدر اعظم آلمان داده شد و البته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، به عنوان دومین سخنران مجمع عمومی سازمان ملل متحد الفاظ تندی را علیه ایران استفاده و اعلام کرد که تا تغییر نکردن رفتار ایران تحریم‌ها نه تنها لغو نخواهد شد که تشدید می‌شود.
هنوز دیدار با آنگلا مرکل و بوریس جانسون به عنوان دو عضو دیگر تروئیکای اروپایی حاضر در برجام و نویسنده بیانیه ضد ایرانی انجام نشده بود که خبرنگاران حاضر در نیویورک خبری را به نقل از روحانی منتشر کردند که او گفته است در صورتی که ایالات متحده آمریکا تحریم‌ها را لغو کند، ایران حاضر است دربارۀ تغییراتی کوچک در برجام یا افزودن متمم به آن گفت‌وگو کند.
خبری که ساعتی بعد پرویز اسماعیلی، معاون ارتباطات دفتر رئیس‌جمهوری در توئیتر خود آن را رد کرد و نوشت: «آنچه رویترز به نقل از روحانی در مورد آمادگی برای اصلاح یا کوتاه آمدن از برجام زده، صحیح نیست. درست، آمادگی برای کوتاه کردن زمان اجرای برجام است. همان تعهد ۲۰۲۳ که ظریف گفت: تصویب همزمان پروتکل الحاقی در مجلس ایران و لغو نهایی تحریم‌ها در مجلس آمریکا و امکان مذاکره در چارچوب ۱+۵.»
اصرار برای دیدار
با این حال حواشی در نیویورک ادامه داشت، آنگلا مرکل با رئیس جمهوری ایران دیدار کرد و درست زمانی که قرار بود نخست‌وزیر بریتانیا به محل اقامت روحانی بیاید تا دیدار کنند امانوئل مکرون فرانسوی که با دونالد ترامپ دیدار کرده بود بدون هماهنگی قبلی به محل اقامت روحانی آمد و این حضور تبدیل به ملاقات سه نفره جانسون، روحانی و مکرون شد. فیلم و عکس‌های منتشرشده از این دیدار نشان می‌دهد سران سه کشور در فضایی حداقل در ظاهر دوستانه سخنانی را رد و بدل کرده‌اند.
دیداری که پرویز اسماعیلی در توئیتر خود درباره آن نوشت: «مکرون رئیس جمهور فرانسه بعد از دیدار شب گذشته، دقایقی پیش و بدون هماهنگی قبلی باردیگر برای گفت‌وگو به محل اقامت دکتر #روحانی آمد. حین صحبت آنها، بوریس #جانسون نخست‌وزیر انگلیس هم جمع سران را برای دقایقی سه نفره کرد، مکرون رفت. البته دیدار جانسون از قبل برنامه ریزی شده بود.»
همچنین در گزارش ایرنا از نیویورک نیز درباره این ملاقات نوشته شده است که مکرون در این دیدار سه‌جانبه گفت باید برای کاهش تنش‌ها از فرصت حضور در نیویورک استفاده کرد.
رئیس‌جمهوری فرانسه که در ماه‌های اخیر تلاش‌های میانجیگرانه‌ای برای حفظ برجام و کاهش تنش میان ایران و آمریکا برداشته است، شامگاه دوشنبه نیز با روحانی به مدت یک ساعت و ۴۵ دقیقه دیدار کرد.
رویترز درباره این دیدار سه‌جانبه نوشت که امانوئل مکرون از حسن روحانی درخواست کرده است که در این سفر با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا دیدار کند.
او گفته است که اگر رئیس‌جمهوری ایران بدون ملاقات با دونالد ترامپ نیویورک را ترک کند این فرصت از دست می‌رود چراکه ترامپ به تهران نخواهد رفت و او نیز دیگر به آمریکا باز نمی‌گردد.
جانسون نیز گفته است: «من فکر می‌کنم با امانوئل موافق هستم. تو باید هم در کنار استخر باشی و هم بپری.»
روحانی پس از این گپ‌و‌گفت سه نفره با جانسون دیدار کرد. از جزئیات این دیدار نیز زیاد منتشر نشد مگر آنکه رئیس‌جمهوری ایران به بدعهدی لندن در تعهدات برجامی اشاره کرد و جانسون بر حفظ برجام تأکید کرد و البته بر اساس بیانیه بریتانیایی‌ها به آزادی نازنین زاغری نیز پافشاری کرد و بر ادعای نقش ایران در حمله بر آرامکو.
مرکل: لغو همه تحریم‌ها واقع‌بینانه نیست
امانوئل مکرون که دیروز قبل از سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از پیشرفت‌ها در زمینه ایران ابراز امیدواری کرده بود قبل از ترک نیویورک نیز گفت که به نظر او زمینه برای بازگشت سریع به مذاکرات فراهم شده است.
او گفت اکنون به ایران و آمریکا بستگی دارد که از این فضا استفاده کنند و برای شروع مجدد حرکت کنند.
با این حال به نظر می‌رسد که آنگلا مرکل آلمانی چندان با مکرون هم عقیده نیست. صدر اعظم آلمان اعلام کرد بعد دیدار با روسای جمهوری هر دو کشور ایران و آمریکا در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل که از مذاکره بین ایران و ایالات متحده آمریکا استقبال می‌کند اما برداشته شدن همه تحریم‌ها در قدم اول را که شرط اعلامی ایران است، واقع‌بینانه نمی‌داند.
صدر اعظم آلمان گفت: «من از مذاکره بین ایالات متحده و ایران استقبال می‌کنم اما ممکن نیست که همه تحریم‌ها در ابتدای امر لغو شوند و سپس مذاکرات شروع شود. چنین چیزی واقع‌بینانه نیست.»
همه اینها در حالی است که حسن روحانی در تهران نیز تحت فشارهای شدید منتقدان و دلواپسان داخلی است که او را برای عواقب هر گونه مذاکره با آمریکا تهدید می‌کنند. از سوی دیگر نیز ایران بر اساس آنچه رهبر انقلاب و دیگر مقام‌ها تأکید کرده‌اند مذاکره با آمریکا در قابل ۱+۵ را تنها در صورتی مقدور می‌داند که واشنگتن تحریم‌ها علیه تهران را لغو کند.
حسن روحانی در مصاحبه که شب گذشته با شبکه فاکس نیوز آمریکا داشته است رد احتمال هرگونه دیدار تصادفی با ترامپ گفت:« اگر ترامپ به دنبال مذاکره است باید ابتدا شرایط مذاکره را فراهم کند.»
به این ترتیب به نظر نمی‌رسد که نگاه امیدوار مکرون چندان به واقعیت نزدیک باشد. امروز روحانی در سازمان ملل سخنرانی خواهد کرد و نشست وزرای امور خارجه ایران و ۱+۴ نیز برگزار خواهد شد. شاید بتوان تنها فرصت باقی‌مانده برای اروپا در کاهش تنش موجود در فضای حاکم را در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد امروز دانست، روزی که روحانی در مجمع عمومی از صلح سخن خواهد گفت.
ارسال دیدگاه