صالحی: ایران با وجود ۳ درصد تاسیسات هستهای جهان ۲۰ درصددسترسیها را برای آژانس فراهم کرده است
معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان می گوید ایران با داشتن تنها ۳ درصد تاسیسات هستهای جهان، تقریبا حدود ۲۰ درصد از تمامی دسترسیها را برای آژانس فراهم کرده است.
علی اکبر صالحی که برای شرکت در شصت و سومین کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به وین سفر کرده است، با حضور در این نشست و ارائه سخنرانی، ضمن تاکید بر نقش مهم انرژی هستهای در چرخههای مختلف زندگی و دستاوردهای جمهوری اسلامی در این حوزه و همچنین انتقاد از عدم اجرای تغهدات طرفهای باقی مانده در برجام، نسبت به یکجانبهگرایی و اقدامات مخرب آمریکا در ضربه به چندجانبهگرایی و دستاوردهای مهم دیپلماسی در چند دهه گذشته هشدار داد.
صالحی در ابتدای سخنرانی خود با تاکید بر اینکه در این برهه زمانی حساس برای موضوع چندجانبهگرایی، نشست جاری کنفرانس عمومی فرصتی منحصر به فرد جهت بررسی چالشها و تعیین جایگاه اعضای برای رسیدگی به این چالش ها می باشد، به تشریح دیدگاه ملی کشورمان در این خصوص پرداخت و اظهار داشت: «جمهوری اسلامی ایران اهداف منطقی را برای گسترش برنامه صلحآمیز هستهای خود و استفاده از فناوری هستهای در حوزه تولید انرژی، بهداشت و کشاورزی در پیش گرفته و پیشرفتها و موفقیتهای معقولانهای را در این خصوص به دست آورده است. جمهوری اسلامی، همچنین بر مبنای ظرفیتهای گسترده خود، به ویژه دانشمندان جوان و بسیار با استعدادش، از تعامل با شرکای علاقهمند به فناوری استقبال میکند.»
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه به موضوع ایمنی هستهای پرداخت و گفت: «ایمنی هستهای، همواره یکی از مهمترین اولویتهای ما بوده و همه تدابیر ایمنی تاسیسات اتمی ما از جمله نیروگاه اتمی بوشهر، به طور دقیقی تحت نظارت محکم نهاد نظام ایمنی هسته ایران بوده است.»
او با اشاره به اینکه سال گذشته، «تیم بررسی ایمنی عملیاتی آژانس»، طی ماموریتی یک بررسی دقیق را از نیروگاه اتمی بوشهر به همراه یک جمعبندی قابل قبول انجام داد، افزود: «جمهوری اسلامی ایران معتقد است که مسئولیت ایمنی و امنیت هستهای، به طور کامل با دولتها بوده و تدابیر و ابتکاراتی که با هدف تقویت آنها انجام میشود، نبایستی به عنوان بهانه و یا اهرمی برای نقض، انکار و یا محدود کردن حقوق غیرقابل تغییر کشورهای در حال توسعه برای تحقیق، تولید و استفاده از انرژی هستهای جهت اهداف صلح آمیز بدون تبعیض، قرار گیرد.»
اشاره به پیشرفتها و دستاوردهای کشورمان در بحث ایمنی هستهای، از دیگر بخشهای سخنان صالحی بود. او اظهار کرد: «ایران، پیشرفتایی را در تاسیس یک مرکز ایمنی هستهای به عنوان سازمان پشتیبانی فنی نهاد نظام ایمنی خود به دست آورده که با فناوریها و دستگاههای مدرن از طریق همکاری با اتحادیه اروپا تجهیز خواهد شد. همچنین، ایران از نزدیک در حال بررسی و نظارت بر تحولات در حوزه کنوانیسونهای هستهای است و مجلس ما اخیرا لایحه الحاق به کنوانسیون مشترک در مورد ایمنی مدیریت سوخت های هستهای مصرف شده و ایمنی مدیریت پسماندهای رادیو اکتیو را تصویب کرده که به محض تائید نهایی، به سرانجام خواهد رسید».
همکاریهای منطقهای در حوزه ایمنی هستهای نیز در سخنرانی صالحی مورد تاکید قرار گرفت. در این زمینه تصریح شد: «ایران تاکید ویژهای در ایجاد شبکههای منطقهای مربوط به افزایش ایمنی هستهای و رسیدگی به وضعیتهای اضطراری دارد، و بواسطه تجربیات، دانش، و ظرفیتهای گسترده، آمادگی خود را برای همکاری مشترک با همه کشورهای منطقه اعلام میکند. جمهوری اسلامی ایران مصمم است تا امنیت مطلوب را برای مواد و تاسیسات هستهای خود فراهم کرده و اخیرا میزبان یک "کارگاه منطقهای در مورد معرفی معماری تشخیص امنیت هستهای"، در همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جولای ۲۰۱۹ بوده است».
معاون رئیسجمهوری در بخش دیگری از بیانیه خود، به موضوع برجام پرداخت و گفت: «یک اتفاق نظر وسیع میان تمامی دولتهای عضو وجود دارد و آن این است که برجام، یک نقطه عطف حقیقی در تاریخ چندجانبه گرایی و به عنوان یک دستاورد بینالمللی مهم است».
او همچنین افزود: «ایران برخی محدودیتهای موقت را بر روی برنامه هستهای خود قبول کرد و سطح بیسابقهای از نظارت و دسترسی را برای آژانس در زمینه تعهدات جدید ذیل پروتکل الحاقی و برجام در برابر برداشتن تحریمهای مرتبط هستهای ارائه کرده است. در همین رابطه، قابل ذکر است که ایران با داشتن تنها ۳ درصد تاسیسات هستهای جهان، تقریبا حدود ۲۰ درصد از تمامی دسترسیها را برای آژانس فراهم کرده است».
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه با تاکید بر اینکه ایران همواره این نکته را شفاف بیان کرده است که اکتساب، تولید، ذخیره و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی نه ذیل اصول دینی ما مشروعیت دارد و نه در دکترین دفاعی ایران تعریف شده است، افزود: «در میان چنین رکورد بی سابقهای از راستیآزمایی و شفافیت در تاریخ آژانس و موضع اصولی ایران در مورد سلاحهای هستهای، توافق هستهای از سوی دولت ایالات متحده آمریکا بدترین توافق تاریخ آن کشور خوانده شده است.»
او همچنین خاطرنشان کرد که ایالات متحده آمریکا تمام انواع سلاحهای کشتار جمعی، شامل سلاحهای هستهای را توسعه و حتی از آن علیه دیگران استفاده کرده، و در «بازبینی موقعیت هستهای» خود نیز دیگران را تهدید به استفاده از سلاحهای اتمی میکنند.
صالحی همچنین با ذکر اینکه برجام به عنوان یک دستاورد بارز از سالها تلاش دیپلماتیک مورد ستایش واقع شده است، اضافه کرد: «با این حال، دولتهای مربوطه به غیر از ابراز تاسف از نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل توسط عضو آمریکا، کار دیگری انجام ندادهاند. لذا، خروجی این توافق برای ایران هم اکنون تبدیل به تحریم های غیرقانونی و غیرانسانی علیه تجارت، اقتصاد و سرمایهگذاری خارجی در تضاد آشکار با مقررات برجام و قطعنامه شورای امنیت شده است و متاسفانه این تحریمها بر روی بخشهایی مانند غذا، دارو، محصولات رادیو دارویی، و حتی نهاد نظام ایمنی هستهای ایران نیز اثر گذاشته است».
او ضمن تاکید بر اینکه برجام یک توافقنامه چندجانبه است که در برگیرنده حقوق و مسئولیتهایی برای همه طرفین هست، اظهار کرد: «بنابراین، اجرای چنین توافقی توسط فقط یک عضو آن، نه یک انتظار مشروع، و نه یک امکان عملی است».
ایشان در ادامه خطاب به اعضای حاضر در جلسه، گفت: «اجازه بدهید از شما یک سوال بپرسم، و آن این که با چنین همکاری گسترده ایران با آژانس، که فراتر از تعهدات استاندارد ذیل موافقتنامه جامع پادمان است و اجرای کامل تعهداتمان ذیل توافق هستهای بدون بدست آوردن مزایای آن، عکسالعمل ما بایست چه میبود؟ آیا هنوز هم منصفانه است که ایران به اجرای یکجانبه این توافق ادامه دهد؟ با این حال و بعد از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، ایران برای بیش از یکسال از خود صبر استراتژیک نشان داد تا به باقیمانده اعضای برجام اجازه دهد که اثرات این خروج را جبران کنند».
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان با اشاره به همه تلاش هایی که تاکنون از سوی برخی کشورها با هدف حفظ برجام صورت گرفته و ضمن احترام به آنها، افزود: «متاسفانه ما کماکان دور از تحقق اهداف پایهای این توافق و تحقق خواستههای مشروع ایران هستیم. از اینرو، هیچ گزینه دیگری برای ایران به غیر از توسل به مقررات مربوطه ذیل برجام برای توقف بخشی از تعهداتش با هدف ایجاد پنجره جدیدی در دیپلماسی برای حفظ این توافق باقی نماند. باید ذکر شود که توقف جزئی تعهدات ایران در صورت اجرای موثر و کامل برجام توسط اعضای باقیمانده در این توافق، قابل برگشت است».
او در ادامه خاطرنشان کرد که حفظ برجام، مسئولیت مشترک همه اعضای جامعه بینالمللی بوده و ضمن هشدار در مورد اینکه اگر جامعه بینالمللی در نجات فوری برجام کوتاهی کند، چندجانبه گرایی کارایی خود را از دست خواهد داد، افزود: «در این صورت، هرگونه حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات به چالش کشیده خواهد شد، و در نهایت شرایط در راستای منافع جنگطلبان خواهد بود».
معاون رئیسجمهوری کشورمان در جمعبندی سخنرانی خود با اشاره به اینکه نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، که شامل اعمال تحریمهای غیرقانونی یکجانبه و اعمال فراسرزمینی قوانین ملی به دیگر کشورها توسط آمریکا است، در حال به خطر انداختن رویههای دیپلماسی ایجاد شده در دهههای گذشته است.
او ادامه داد: «به منظور بازگرداندن نظم به وضعیت به هم ریخته کنونی که چندجانبه گرایی با آن مواجه است، تلاشهای فردی و جمعی ما نه تنها بایستی معطوف به کسب دستاوردهای جدید باشد، بلکه باید همچنین معطوف حفظ دستاورهایی باشد که در گذشته برای رسیدن به آن تلاشهای سختی انجام شده است.»
۳ mins
ارسال دیدگاه