اسماعیل براری: افسانه‌ها منابع دست اول برای ساخت فیلم کودک و نوجوان هستند

اسماعیل براری فیلمساز کودک و نوجوان و کارگردان فیلم «شهر در دست بچه‌ها»، «گزارش مریم» و «دوازده صندلی» در گفتوگو با خبرنگار پانا در پاسخ به این پرسش که آیا تولید فیلم‌های پرهزینه به همراه قهرمان‌سازی برای کودکان و نوجوانان می‌تواند قدرت رقابت با محصولات هالیوودی را به سینمای ایران بدهد گفت: اینکه فیلمی پرهزینه باشد یا نباشد، اینکه در فیلم قهرمان داشته باشیم یا نداشته باشیم همگی روش‌های فیلمسازی هستند. همانطور که ما نمی‌توانیم از فیلمساز بخواهیم از نگاتیو استفاده کند، نمی‌توانیم توصیه کنیم فیلم بیگ پروداکشن بسازد. این یک مدل فیلمسازی است.

وی در ادامه به شرط لازم همه آثار سینمای کودک اشاره کرد و گفت: داستانی از پیامبر (ص) روایت می‌کنند که ایشان پس از شکل‌گیری حکومت اسلامی در مدینه یک روز در نماز جماعت حاضر نشدند. غیبت ایشان باعث نگرانی اطرافیان شد و عده ای به جستجوی حضرت به خانه ایشان رفتند. اینجا بود که پیامبر را دیدند که روی چهار دست و پا می‌روند و چند کودک را بر دوش خود حمل می‌کنند و مشغول بازی با آنها هستند. پیامبر وقتی حیرت اصحاب را دیدند در پاسخ به آنها گفتن «من امروز متعلق به این بچه‌ها هستم اگر به من نیاز دارید باید مرا از آنها بخرید.» یکی از مهم‌ترین نکات این داستان این بود که پیامبر اکرم هم با بچه‌ها و هم به زبان آنها بازی و صحبت می‌کردند. رفتاری که بزرگسالان جامعه ما هنوز آن را درک نمی‌کنند.

براری از داستان‌های کودکانه به عنوان منبع مهم مهم سینمای کودک نام برد و گفت: داستان‌های کودکانه احمقانه، ساده‌پسند و بازاری نیستند. اینها داستان عامه‌پسند هستند که به دلیل هیجان‌انگیز بودن در عین سادگی تماشاگر را میخکوب می‌کنند.

وی افزود: داستان‌های عامه پسند لزوما داستان کودکانه نیستند.

کارگردان فیلم «روز باران» درباره نامناسب بودن فیلم‌های ترسناک برای کودک و نوجوان گفت: فیلمی که به وحشت می‌اندازد الزاما ربطی به کودک ندارد. سینمای کودک خیال‌انگیز و پندآموز است.

این فیلمساز در ادامه افسانه‌های ملل منبع دست اول برای تولید فیلم کودک دانست و گفت: افسانه‌ها حتی افسانه‌های محلی در فرهنگ ما کودکانه و خیال‌انگیز هستند. باید کار پژوهشی بشود تا بتوانیم آن را به فیلمنامه تبدیل کنیم.

وی افزود: متاسفانه ما راجع به افسانه‌ها پژوهشی نکردیم؛ چون در عرصه پژوهش و نوشتن کمی تنبل هستیم. تحقیقاتی که در کشور ما درباره افسانه‌ها انجام شده است ناچیز است؛ و درنتیجه آثار منفی آن نیز به ما برمی‌گردد.

براری ادامه داد: برای ما کار پژوهش و تحقیق چنان سخت است که عموما قصه را مستقیما می‌دزدیم و به سناریو تبدیل می‌کنیم. همان چند مورد انگشت‌شماری که از دل افسانه‌ها بیرون آمدند.

گفت‌وگو: عاطفه بزرگ‌نیا