ایران در رتبه ۲۶ دنیا در اهدای عضو

بر اساس گزارش وبدا، دکتر مهدی شادنوش در دوره آموزشی فرآیندهای مددکاری افزود: از جمله طرح‌های در دستور کار حوزه درمان، آموزش مددکاران تیم پیوند به صورت حرفه‌ای و تخصصی در دانشگاه‌ها است همچنین در هر عملیات پیوند بالغ بر ۱۵۰ نفر در نقاط و سازمان‌های مختلف کشور فعال می‌شوند تا یک این فرایند با موفقیت صورت گیرد.

وی ادامه داد: پیوند سابقه بسیار طولانی در دنیا دارد. حدود ۵۰ سال پیش در ایران و زمانی که تنها ۱۵۰۰ پیوند در دنیا انجام شده بود در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، اولین پیوند صورت گرفت. این پدیده بسیار بزرگ به عنوان قله پزشکی دنیا در عصر معاصر محسوب است. آمار بالای ۶۰۰۰ پیوند کبد در کشور و بیش از ۵۰ هزار پیوند کلیه در ۳۳ مرکز کشور نشان از تلاش تیم‌های پیوند و متخصصان کشور است که سبب شده ایران جز کشورهای پیشتاز در این زمینه باشد و در جایگاه اول منطقه قرار گیرد.

دکتر شادنوش درباره هزینه‌های پیوند در سال‌های گذشته گفت: تا سال ۵۸ حدود ۸۰ پیوند کلیه در کشور اتفاق افتاد. بعد از آن به دلیل مسائل جنگ تحمیلی، امکان مدیریت پیوند نبود و بیماران برای پیوند به خارج از کشور اعزام می‌شدند. پیوند در گذشته حدود ۳۰ هزار پوند هزینه در برداشت و برای هر یک از اعزام‌ها، هزینه زیادی به خزانه دولت وارد می‌شد.

وی افزود: در یک دوره پنج ساله هزینه دیالیز با رقم‌های ارزی در سال ۹۷ چیزی حدود ۳۵۰ میلیون تومن برآورد شده است. در حالیکه یک پیوند کلیه علاوه بر اینکه فرد را به زندگی عادی بر می‌گرداند هزینه کمتری دارد. کل هزینه پیوند در یک دوره پنج ساله ۵۰ میلیون است.

رییس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت گفت: در امور سلامت فقط نیازمند بیمار، درمانگر و مرکز درمانی هستیم اما در امر پیوند علاوه بر این‌ها نیازمند فرهنگ پیوند نیز هستیم و تا زمانی که فرهنگ اهدا وجود نداشته باشد این اتفاق صورت نمی‌گیرد.

وی ادامه داد: طی ۱۹ سال گذشته پیوند ساختار یافته و منسجم شده و از این رو شاهد رشد ۶۰ برابری اهدا هستیم. شاخص pmp تعداد پیوند به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت است. این شاخص در جمعیت ۸۰ میلیونی کشور به صورت مطلوب ۳۰ و به صورت ایده‌آل ۴۸ است.شاحص pmp در سال گذشته ۱۱.۵ بود که نشان می‌دهد رشد ۶۰ برابری چندان قابل قبول نیست. کشور ما رشد فرهنگی کمتری نسبت به دنیا در این زمینه داشته است.

رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت با بیان اینکه کشوری مانند چین در ده سال گذشته به همت همکاران متخصصان ایرانی در آموزش و ارائه نقشه راه، رشد ۱۷۷ برابری پیوند را به دلیل فرهنگ‌سازی داشته است، اظهار کرد: بیش از ۷۰۰۰ اهدای عضو تا پایان سال ۹۶ اتفاق افتاده که رتبه ما را در دنیا به رتبه ۲۶ ارتقا داده است ولی کشوری همچون اسپانیا ۲۶ سال رتبه اول جهان را با یک کار منظم تشکیلاتی و شبکه قوی حفظ کرده است. در این کشور با فرهنگ‌سازی و اصلاح ساختارها، حادثه‌های جاده ای به شدت کاهش پیدا کرده است و از مرگ مغزی بر اثر حادثه جاده‌ای نیز کاسته شده ولی رتبه یک جهانی را در اهدا حفظ کرده است.

وی تصریح کرد: در کشور ما با جمعیت ۸۰ میلیونی، سالیانه حدود ۱۶ هزار تصادف جاده‌ای رخ می‌دهد که نیمی از این موارد دچار مرگ مغزی شده و حدود ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ نفر از آن‌ها امکان اهدا پیدا می‌کنند ولی متاسفانه در سال ۹۷ کمتر از هزار مورد اهدا صورت گرفته است.

دکتر شادنوش با بیان اینکه ۲۵ هزار نفر در لیست انتظار وجود دارند، گفت: این انتظار یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت است. اگر اهدا کنندگان چهار عضو یعنی دو کلیه، یک کبد و یک قلب اهدا کنند در کمترین میزان حدود ۱۰ هزار نفر در یک سال نجات پیدا می‌کنند و ما بعد از دو سال دیگر لیست انتظاری نخواهیم داشت.

وی ادامه داد: زیربنای همه مشکلات پیوند، فرهنگ است. در بسیاری از کشورهای پیشرفته که در حوزه اهدای عضو فرهنگ سازی گسترده‌ای انجام شده، میانگین زمان رضایت‌گیری از خانواده‌ها، ۴ تا ۶ دقیقه است، چرا که در این کشورها خانواده‌ها از قبل اطلاعات صحیح و لازم درباره مرگ مغزی و اهدای عضو را کسب کرده‌اند اما در ایران برای اینکه خانواده‌ای راضی به اهدای عضو شود زمان رضایت گیری بین ۶ تا ۹۰ ساعت به طول می‌انجامد.

دکتر شادنوش در پایان تصریح تصریح کرد: اگر چه مرگ مغزی یک فرد تاسف بار است اما در بین این بیم و امیدها، شعار ما این است که می‌خواهیم یک شکست را برای یک خانواده به پیروزی تبدیل کنیم و عضوهایی که به خاک تبدیل می‌شوند را ماندگار کنیم. اگر بتوانیم مددکار اجتماعی را به صورت تخصصی به تیم پیوند وارد کنیم یقیناً یک همکاری بسیار خوب و موفق صورت خواهد گرفت.