عرضه سهام ۴ شرکت بزرگ دولتی در بورس

به گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، میرعلی اشرف عبدالله پوری حسینی در پاسخ به اینکه چرا عرضه عمده سهام دولتی در سه شرکت بیمه البرز، پالایشگاه شیراز و لاوان که در بورس و فرابورس عرضه شد، مشتری نداشت، گفت: درست است که باقیمانده سهام دولتی این شرکت ها در بورس و فرابورس مشتری نداشت، اما قاعدتاً واگذاری از طریق بورس و فرابورس یکی از شفاف‌ترین روش های واگذاری شرکت ها ی دولتی به شمار می‌رود.

وی با بیان این که سازمان خصوصی‌سازی عرضه کننده سهام دولت در شرکت ها است، گفت: اگر یک شرکت دولتی عرضه‌ شد و به فروش نرسید، تعجب‌آور نیست، زیرا قبلاً نیز سابقه داشته است که شرکت ها یی برای واگذاری عرضه شده‌اند، اما ابتدا مشتری نداشته است.

معاون وزیر اقتصاد گفت: وقتی شرکتی عرضه می‌شود و مشتری ندارد، دوباره در هیأت واگذاری مطرح می‌شود. بی مشتری ماندن این شرکت ها ممکن است به دلیل این باشد که قیمت ارائه شده مقداری تند باشد که در آن صورت هیأت واگذاری یا تصمیم می‌گیرد قیمت واگذاری را قدری تعدیل کند و یا اینکه اصرار کند همان قیمت اولیه را دوباره اعلام کند.

تصمیم بر اساس قانونی

رئیس سازمان خصوصی‌سازی این را هم گفت: البته از سه شرکتی که در بورس و فرابورس عرضه شد، یک مشتری برای یکی از شرکت ها بود، اما آن مشتری نتوانست شرایط کامل را احراز کند، به هر حال این سه شرکت عرضه شده به فروش نرسیدند و طبق روال قانونی دوباره در هیأت واگذاری بررسی می‌شوند.

به گفته پوری‌حسینی، ممکن است در هیأت واگذاری شرایط واگذاری تغییر کند و یا اینکه دوباره بر طبق همین روش قبلی اصرار بر واگذاری داشته باشند.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی در مورد اینکه چه زمانی جلسه هیأت واگذاری در مورد این شرکت ها برگزار می‌شود، گفت: تصور می‌کنم در جلسه آینده هیأت واگذاری بحث این شرکت ها در دستور کار نباشد، چون دستورکارهای زیادی از قبل وجود دارند و از طرفی باید منتظر باشیم که بقیه ۱۸ شرکتی که قرار بود سهام دولت در آنها واگذار شود، چه سرنوشتی پیدا می‌کنند.

به گفته وی، تاکنون شرایط واگذاری سه شرکت از این ۱۸ شرکت فراهم شد که در بورس و فرابورس آماده عرضه شدند، اما مشتری پیدا نکردند.

وی خاطرنشان کرد، همچنین چهار شرکت پالایشگاهی از طرف سازمان خصوصی‌سازی آگهی روزنامه شده‌اند که دو مورد از آنها توسط بورس اطلاعیه عرضه‌شان صادر شده و دو شرکت هنوز از طرف بورس آگهی نشده‌اند. همچنین سه شرکت دیگر نیز هفته آینده آگهی خواهند شد.

پوری حسینی یادآور شد، بنابراین باید منتظر باشیم ۱۱ عرضه دیگری از شرکت ها ی دولت که در آینده انجام می‌شود، چگونه خواهد بود، اگر با استقبال متقاضیان روبه‌رو شود با همه شرایط کنونی یعنی به صورت بلوکی نقدی و یکجا عرضه خواهند شد و اگر هیچ کدام از شرکت ها مشتری نداشته باشند، هیأت واگذاری ممکن است تجدیدنظر کند.

دلیل عرضه بلوکی

پوری‌حسینی گفت: چهار شرکتی که آگهی واگذاری آنها روزنامه شده است شامل پالایشگاه‌های تهران، اصفهان، بندرعباس و تبریز که همه شرکت ها ی بورسی و یا فرابورسی هستند که آگهی روزنامه آنها منتشر شده و آگهی دو شرکت از این چهار شرکت توسط بورس اعلام شده است.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی در پاسخ به این پرسش که چرا هیأت واگذاری اصرار دارد، سهام دولتی به صورت بلوکی واگذار شود، گفت: سؤال خوبی است وقتی یک بلوک ۲۰ درصدی سهام عرضه می‌شود، یعنی به اندازه‌ای عرضه می‌شوند که از صندلی هیأت مدیره یا اصطلاحاً سیت هیأت مدیره خارج نشود و برای خریدار جذابیت داشته باشد. ممکن است هیأت واگذاری تصمیم بگیرد، بخشی از این سهام را به صورت خرد بفروشد و بخشی را نیز در قالب بلوک مدیریتی واگذار کند.

وی اضافه کرد: معمولاً در بورس ۱۷ درصد سهام یک شرکت هم به عنوان یک صندلی هیأت‌ مدیره به حساب می‌آید و ممکن است بخشی از سهام بورسی خرد شود، اما فعلاً مصوبه هیأت واگذاری این است که همه این سهام باقیمانده دولتی به صورت بلوکی یکجا و نقدی عرضه شود.

جذابیت خرید

پوری‌حسینی افزود: البته چون سهام شرکت ها ی دولتی در بورس و فرابورس عرضه می‌شود که به صورت خرد و یا چه به صورت بلوکی باشد، در هر حال خرید در بازار بورس نقدی است و برای دولت تفاوتی نمی‌کند، اما از نظر خریدار جذابیت در این است که سهام به صورت بلوکی و مدیریتی ارائه شود.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی در مورد اینکه آیا اولویت واگذاری به بخش تعاونی مدنظر قرار گرفته است، گفت: معنی اجرایی اولویت برای بخش تعاون در مورد حراج‌های خارج بورس است، اما در بورس و فرابورس یک رقابتی است که یک نفر می‌تواند موفق شود که ما کاری به نفر دوم نداریم و آن یک نفر می‌تواند بخش خصوصی یا تعاونی باشد و برای ما فرقی نمی‌کند.

به گفته وی، در واگذاری‌های مزایده و پاکتی ممکن است، اگر دو متقاضی تعاونی و غیر تعاونی یک قیمت را ارائه کرده باشند، طبق قانون اولویت با بخش تعاون است، اما در فروش‌های بورسی و فرابورسی رقابت واقعی وجود دارد.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی گفت: همچنین در فروش نقد و اقساطی ممکن است، امتیازاتی برای شرکت ها ی بخش تعاونی در نظر گرفته شود.

تکلیف واگذاری سهام دولت در ایران‌خودرو و سایپا

پوری‌حسینی در مورد واگذاری سهام دولت در ایران‌خودرو و سایپا گفت: طبق مصوبه هیأت واگذاری باید سهام دولت در این دو شرکت هم عرضه شود اما ورقه سهام این دو شرکت در وثیقه و در گرو وام‌های بانکی است کسی که وام گرفته این سهام در بانک است و اگر نتوانست به موقع اقساط خود را بدهد ممکن است، بانک مراجعه کند که در آن صورت بحث سهام وثیقه چه می‌شود.

وی افزود: تا زمانی که بحث وثیقه بودن سهام این شرکت ها ی خودروسازی حل نشود، نمی‌توان آنها را از طریق بورس واگذار کرد.