شاهنامه، روحیه قهرمانی را تقویت و افراد را به تفکر وا‌می‌دارد

تاریخ ایران فراز و نشیب های زیادی داشته و تقویم ایرانی ها پُر است از مناسبت های مختلف که برای هرکدام زمان خاصی در سالنامه به همان روز یا موضوع اختصاص داده شده است.

به همین منوال ۲۵ اردیبهشت هر سال در تقویم ایران به نام روز حکیم ابوالقاسم فردوسی و بزرگداشت زبان فارسی نامگذاری شده است.

نقش فردوسی و تاثیر آن را در تاریخ وادبیات ایران نمیتوان نادیده گرفت به همین جهت مریم منفرد طی مصاحبه ای با خبرنگار پانا گفت:

بی شک فردوسی استاد بی بدیل سخن فارسی و شاهنامه اثری سترگ و بی نظیر در ادبیات جهان است،فردوسی ادبیات نرم و لطیف فارسی را با عنصر خِرد و روحیه پهلوانی و دلاوری پیوند می‌زند و ادبیاتی خلق می کند که به همه جوانب زندگی بشری پرداخته است.

این معلم ادبیات می‌گوید: دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم، در قسمت ادبیات حماسی کتاب درسی با بخشی از داستان‌های شاهنامه آشنا می‌شوند و شاید بتوان گفت این بخش‌ها لذت بخش‌ترین قسمت کتاب درسی است ( داستان رزم گردآفرید و سهراب) تصویرسازی زیبای فردوسی از زن ایرانی که سیاست و لطافت را مجموع ساخته و زنی پیروز و سربلند را به تصویر می‌کشد، داستان (سیاوش وسودابه) گذر افتخارآمیز سیاوش بی‌گناه از آتش‌، زمینه ملی شاهنامه و احترام به آداب و سنت ها ،امیدوار بودن به بخشایش الهی ،نیک اندیشی و پاکدامنی را القا می کند .

او افزود: (رزم رستم وسهراب) و (رزم رستم واسفندیار)، روحیه قهرمانی را تقویت می‌کند و دانش‌آموزان را به اندیشه وا می‌دارد.

حکیم ابوالقاسم فردوسی در سال ۳۲۹ هجری قمری در روستای باژ از توابع تابران توس چشم به جهان گشود، وی از دهقانان توس بود که میراث فرهنگی ایران کهن راسینه به سینه به نسل‌های بعد منتقل می‌کردند.

در دورانی که زبان‌های بیگانه در ایران رواج داشت و مکاتبات دیوانی وتالیف کتابها با استفاده ازاین زبانها انجام می‌گرفت، فردوسی نتوانست نظاره‌گر کمرنگ‌شدن زبان و افتخارات ملی ایران باشد و با درایت تمام جوانی خود را گذاشت تا آینده ای درخشان برای وطنش رقم زند.

این دبیر ادبیات در ادامه سخنانش اضافه کرد: فردوسی تاریخ را به صورت داستان درمی آورد و این کارسترگی است شرح فضاهای شاهنامه بیان اندیشه‌های خردمندانه‌ی زال و رستم و کتایون و پیران ویسه حتی خِرد دشمنان ایران را هم ارج می‌نهد و اینها ،همه زاده‌ی خِرد فردوسی است.

او در خصوص سروده‌های فردوسی می‌گوید: در نوشته‌های تاریخی فضاسازی نیست و این فردوسی است که دست ما را می گیرد و به فضای شاهنامه به میدان جنگ می برد.کلام و اشعار فردوسی بزرگ در ادبیات فارسی جایگاه والایی دارد.

آری شاهنامه ،شاهکار ادبیات ایران و جهان است و هنرفردوسی را نباید فقط به عنوان شعر ببینیم و در حوزه شاعری بررسی کنیم ، بلکه هنر فردوسی را می توان به عنوان زیباترین نقاشی ، زیباترین تئاتردر حوزه سینما،زیباترین تصویر در حوزه عکاسی، زیباترین تندیس در حوزه مجسمه‌سازی قرار داد، اثری چند بعدی و کامل که به تمام جوانب زندگی ایرانیان پرداخته است.

فردوسی به خاطر تعلق به این طبقه از جامعه(دهقانان) از تاریخ ایران و سرگذشت نیاکان خویش آگاهی داشت به ایران عشق می ورزید و به ذکر افتخارات ملی علاقه داشت.

وی از خاندانی ثروتمند و صاحب جاه وجلال بود ولی این بی‌نیازی پایدار نماند زیرا او مادیات را کنار گذاشت و زمانی که تاریخ زادگاه خویش و افتخارات گذشته آن را در خطر فراموشی دید زندگی و عمر با ارزش خویش را به احیای تاریخ نیاکان خود مصروف داشت وازبلاغت و فصاحت معجزه‌ آسایش در این راه کمک گرفت و او که از تهیدستی رنجی حاصلش نشد اما برای وصف تاریخ ایران ۳۰ سال رنج کشید تا شاهنامه را با شکوه و جلال برای ایرانی که میخواست تا ابد جاودان باشد باقی بگذارد.

«که رحمت برآن تربت پاک باد»

حکیم پس از سالها جستجو و با الهام گرفتن از شاهنامه منثور، ابومنصوری محمد بن عبدالرزاق طوسی در تلاشی سی‌ساله اثر گرانسنگ شاهنامه را به نگارش درآورد.

شاهنامه در سه بخش اساطیری، پهلوانی و تاریخی حاصل سالها رنج سخنور نامور توس به جهت حفظ میراث فرهنگی ایران است.

همت والا،عزم جزم، شجاعت به معنای واقعی کلمه، هوش سرشار، غیرت و ایستادگی در برابر دشمنان ،روحیه و بنیه قوی در دفاع از آرمان‌های خویش، همه و همه دست به دست هم دادند تا نام فردوسی در تاریخ ایران ماندگار و حاصل زحمات سی‌ساله‌اش به عنوان شاهکاری بی‌همتا در دنیای فرهنگ وادب نه تنها در ایران بلکه در جهان تبدیل شود.

در هیچ کجای جهان هیچ شاعری به اندازه حکیم توس در سرنوشت ملت و کشور خویش تاثیر پایدار بر جای ننهاده است.

در میان تمام شاعران و نویسندگان هیچکس یافت نمی‌شود که تماموقت گرانبهای خود را از جوانی تا پیری برای تالیف تنها یک کتاب با آرمانهای انسانیت کرده باشد.

شاهنامه به عنوان شناسنامه قوم ایرانی از ارزش ها وآرمانهای ایران سخن گفته است.

شخصیت های شاهنامه با تمام توان به دفاع از کشور و ارزش های ژرف انسانی بر می خیزد و در این راه جان خود را فدا می کند.

فردوسی درکتاب خود تضاد میان خوبی و بدی را به درستی نشان داده است.برخی از پهلوانان شاهنامه چون فریدون، کیخسرو و رستم نمونه‌های متعالی از انسانهایی هستند که به فکر همنوعان خویش بوده و برای راحتی آنها تلاش می‌کنند .

از درسهای ماندگار شاهنامه میتوان به زودگذر بودن این جهان وزندگی دنیوی، تکیه بر قدرت الهی و مبارزه با دروغ و ناراستی نام بردوبه گفته خودش:

به نزد مهان وبه نزد کهان به آزار موری نیرزد جهاناو در شهر توس از دنیا رفت و در همان شهر به خاک سپرده.

مقبره زیبابا اشعارلطیف که بر روی مزار و بنای بارگاه حک شده چنان پویا و گویا سخن می‌گوید که گویی شاعر خود زنده است و با لحن دلنشین شعر می‌خواند:

هرگزنمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق

ثبت است به جریده عالم دوام ما

خبرنگار: سیمین مرادی