تعطیلی مدارس؛ انتخاب اول یا گزینه آخر؟

برای نمونه با آغاز بارندگی‌ها (حتى در برخى مواقع بارش باران) فشار والدین و به خصوص رسانه‌ها براى تعطیلى مدارس و گاه ضعف در زیرساخت‌های شهری موجب تسلیم متولیان امر در مقابل مطالبه تعطیلى مدارس می‌شود.
در این میان، باوری نیز گریبان‌گیر مسئولان و مردم شده، مبنی بر اینکه تردد در مواقع بحرانی برای عموم دانش‌آموزان دوره ابتدایی دشوارتر از دانش‌آموزان دوره‌های بالاتر است. این در حالی است که مشاهدات، دست‌کم در شهرها، حاکی از آن است بیش از ٩٠ درصد دانش‌آموزان دوره ابتدایى در این مناطق از سرویس هاى مدارس استفاده می‌کنند و اکثریت باقی‌مانده این رقم نیز با همراهی والدین و با خودروهاى شخصى به مدارس روند و سرکلاس درس حاضر می‌شوند.
افزون بر این، اکثریت قریب به اتفاق کلاس‌های درس در مناطق شهری به سامانه‌های گرمایشی مجهز است و مشکل سرما دانش‌آموزان را تهدید نمی‌کند. بنابراین در مواقع بارندگی انتظار می‌رود متولیان امر با رفع موانع حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، تصمیم به تعطیل کردن مدارس را صرفا به عنوان گزینه آخر در نظر بگیرند.
از سوی دیگر، باید در نظر گرفته شود که استفاده از سرویس‌های ایاب و ذهاب مدارس با حضور دانش آموزان در مقاطع بالاتر کمتر می‌شود و رفت و آمد با وسایط حمل و نقل عمومی در میان این گروه سنی دانش‌آموزان رایج‌تر است که در نتیجه، حضور در مدارس و نحوه مراجعه به مدرسه در مقاطع بالاتر در موارد بحران به مراتب سخت‌تر و خطرناک تر از دوره ابتدایى است؛ یعنی درست بر خلاف باور عمومی در این باره.
به طور کلی، حضور دانش آموزان در مدارس باید به یک مطالبه عمومى تبدیل شود و آحاد جامعه برای تحقق آن حساس شوند چراکه پیامدهای وقفه‌های پی‌درپی در جریان تعلیم و تربیت متوجه همه اقشار و در نهایت آینده جامعه خواهد بود.
در ایام بحرانی نهادها و دستگاه‌های زیادی در قبال وضع شهر، باز نگهداشتن معابری و تسهیل دسترسی‌ها مسئولیت‌ دارند که اگر پیش‌بینی‌های لازم را کرده باشند و در زمان بحران درست به وظیفه خود عمل کنند، تعطیلی مدارس به گزینه آخر تبدیل خواهد شد.
به دیگر سخن، اگر سازمان هواشناسی به خوبی و با اعلان‌های دقیق، مجموعه راهداری با بازگشایی سریع مسیر های دسترسی بین شهری و شهرداری در پاکسازی مناسب محلات شهری بابرنامه و حساب‌شده و حساس عمل کنند دیگر نیازی به تعطیلی مدارس نخواهد بود.
زمانى که مدیرکل کنونى آموزش و پرورش آذربایجان غربی، معاون پژوهش و برنامه‌ریزى اداره کل آموزش و پرورش بود، آماری را از هزینه یک روز آموزش و پرورش برآورد و اعلام کرد که رقمى مابین ٤٠ تا ٥٠ میلیارد ریال بود. رقم‌یادشده که بخش بزرگی از آن حقوق فرهنگیان محترم تشکیل می‌دهد، به این معنی است که هر یک روز تعطیلی مدارس آموزش و پرورش استان، ۴ تا ۵ میلیارد تومان هزینه بدون دستاورد از بودجه نظام تعلیم و تربیت را مصرف می‌کند.
بر اساس آنچه بیان شد، برای همه ذی‌نفعان و تصمیم‌گیرندگان ضرورت دارد که با بازنگری در دلایلی که تعطیلی مدارس را موجه می‌سازد، این دلایل توجیهی را از برخی باورهای غلط، نظیر آنچه درباره دشواری تردد برای دانش‌آموزان ابتدایی در مناطق شهری عنوان شد، بزدایند و از سوی دیگر، برخ مقتضیات واقع‌گرایانه را مانند اینکه درصد قابل توجهی از دانش‌آموزان متوسطه بدون سرویس و همراه در مسیر مدرسه تردد می‌کنند، به آنها بیفزایند.
در این بین رسانه ها نیز نقش بسیار مؤثر و مهمی را در فضاسازی و جهت‌دهی به افکار عمومی به‌ویژه در مواقع بحران دارند. اطلاع‌رسانی درباره ابعاد واقعی بحران، ایجاد مطالبه زمینه‌سازی برای باز نگهداشتن مدارس در ایام بحران و تبیین هزینه مادی و معنوی وقفه در نظام تعلیم و تربیت، بدون تردید سبب اصلاح فرآیند تصمیم‌گیری برای تعطیلی مدارس می‌شود.

*مسئول نمایندگی پانا در آذربایجان غربی