داریوش فرهنگ: درون مایه «طلسم» عشق است نه وحشت

به بهانه مرمت فیلم برای جشنواره جهانی فجر؛

داریوش فرهنگ: درون مایه «طلسم» عشق است نه وحشت/ یک پیشنهاد برای آینده

داریوش فرهنگ مرمت نسخه قدیمی فیلم سینمایی «طلسم» و نمایش آن در جشنواره جهانی فیلم فجر را اتفاقی مثبت دانست و پیشنهاد داد «دو فیلم با یک بلیت» هم مرمت شود و در دوره‌های بعد به نمایش درآید.

فیلم سینمایی «طلسم» به نویسندگی و کارگردانی داریوش فرهنگ با حمایت و همکاری فیلمخانه ملی ایران مرمت و آماده نمایش در بخش «فیلم‌های کلاسیک مرمت شده» جشنواره جهانی فیلم فجر است.

«طلسم» در سال ۶۵ شمسی اکران عمومی شد و توانست در جشنواره فجر همان سال در سه رشته بهترین بازیگر نقش دوم مرد، بهترین موسیقی متن و بهترین تدوین نامزد دریافت سیمرغ شود.

داریوش فرهنگ کارگردان «طلسم» با جذاب خواندن دیده شدن دوباره فیلم‌های کلاسیک آنهم باکیفیت بالا گفت: این که بانیان جشنواره جهانی فیلم فجر فیلم‌های تاثیرگذار و ویژه تاریخ سینمای ایران را با نگاهی جدید عرضه می‌کنند، جای تشکر دارد.

وی «طلسم» را جزو پیشگامان آثار ایرانی که در جشنواره‌های جهانی شرکت کردند دانست و عنوان کرد: این فیلم در زمان خودش یعنی سال ۸۸ میلادی (۶۴-۶۵ شمسی) در معتبرترین فستیوال‌های جهانی مورد توجه قرار گرفت تا آنجا که در فستیوال لندن به عنوان فیلم منتخب برگزیده شد. خاطرم هست که در آن فستیوال، یکی از منتقدان معروف مقاله‌‌ای در مورد فیلم با عنوان «یک فیلم درخشان از سینمای ایران» منتشر کرد.

به گفته وی، «طلسم» در بخش مسابقه فستیوال مسکو هم بود اما دیر به جشنواره رسید.

کارگردان فیلم «رز زرد» مهمترین اتفاق زندگی حرفه‌‌ای یک فیلمساز را زنده بودن اثرش پس از سال‌ها ارزیابی کرد و توضیح داد: این یک اتفاق بزرگ برای یک هنرمند است که داشته‌های اثرش آنقدر زیاد باشد که پس از ۳۴ سال هنوز جان دارد و جان شیرین خوش است.

فرهنگ با اشاره به اینکه اولین کارش در تلویزیون سریال «افسانه سلطان و شبان» بود که می‌توانست جریان ساز شود، بیان کرد: متاسفانه به نظر می‌آید مدیران و مسئولان و کارگزاران فرهنگی ما در تداوم یک رویه مثبت کوشا نیستند. «افسانه سلطان و شبان» می‌توانست آغازگر و جریان ساز تمامی افسانه‌های شرقی و به خصوص ایرانی شود. من حداقل ۵۰ داستان و افسانه ایرانی می‌توانم برایتان مثال بزنم که می‌توانستند شخصیت، هویت و افسانه سازی کنند اما متاسفانه از جانب مدیران هیچ نوع حمایتی برای این موضوع نشد.

وی با اشاره به جریان‌سازی فیلم «طلسم» عنوان کرد: این اثر نه به دلیل ظاهر ترسناک و هیجان انگیزش بلکه به دلیل لایه‌های درونی آن که درباره عشق و دربند بودن زن است توانست در زمان خودش جریان ساز شود؛ آن هم در روزگاری که نمی‌شد از عشق در آثار سینمایی چیزی به زبان آورد.

این نویسنده و کارگردان افزود: شاید این نکته جالب باشد که از زمان ساخت «طلسم» تا به امروز زنان بیشتر از مردان در مورد این فیلم با من صحبت کرده و می‌کنند، چه جوانانی که در آستانه عبور از ۳۰ سالگی هستند و چه افرادی که ۳۴ سال پیش به تماشای این اثر نشستند. جالب‌تر اینکه همه می‌گویند «طلسم» در زمان اکران برای ما وحشت آفرین بود ولی وقتی بعد از چند سال برای بار دوم آن را دیدیم لایه دوم آن را که همان عشق است دریافت کردیم.

به گفته وی، این فیلم حرکات جذابی از نظر فیلمبرداری و صحنه پردازی دارد و هنوز افراد زیادی در مورد تالار آینه آن صحبت می‌کنند.

فرهنگ با تاکید بر فیلمبرداری درخشان فیلم «طلسم» توسط علیرضا زرین دست گفت: پرویز پورحسینی که یکی از بهترین بازی‌های دوران هنری خود را در این فیلم انجام داد از سوی دیگر علیرضا زرین دست هم به تایید خودش یکی از بهترین فیلمبرداری‌هایش را در «طلسم» انجام داده است. جالب است بدانید آن زمان‌ها به او به جای زرین دست، زرین چشم می‌گفتم. در کل باید بگویم گروه، در یک موجی قرار داشتند که بخواهند یک کار متفاوت انجام دهند.

وی با رد اقتباسی بودن فیلم «طلسم» از نمایشنامه «قلعه کولاک» نوشته بهرام بیضایی گفت: در ساخت این اثر با آقای بیضایی مشورت شد اما اقتباسی صورت نگرفت. من با بیضایی دوست بودم بنابراین زمانی که خواستم اولین اثر سینماییم را بسازم فکر کردم بهترین تصمیم این است که در یک فیلم دستیار او شوم بنابراین در فیلم «باشو غریبه کوچک» دستیار بیضایی شدم که اولین و آخرین تجربه دستیاری در تمام زندگی هنری من بود، بعد از این تجربه دست به کار ساخت فیلم «طلسم» شدم.

کارگردان فیلم سینمایی «تکیه برباد» با اشاره به سینمای کلاسیک دهه ۶۰ و ۷۰، کلاسیک را نه به مفهوم کهنه بلکه به مفهوم ماندگاری معنا عنوان کرد و تشریح کرد: کلاسیک فیلمی است که تعادل، توازن و تناسب دارد برای همین است که از نوجوان تا کهنسال را به خود جلب می‌کند. فیلم‌های ماندگار مانند رمان‌ها، موسیقی‌ها و حتی معماری‌های ماندگار دوام و ادامه دارند.

فرهنگ دهه ۶۰ و ۷۰ سینمای ایران را دوره داستان گویی، شیفتگی و شوریدگی در فیلم‌ها دانست و گفت: در آن دوره افکار و سلیقه‌ها دم دستی نبودند. متاسفم که بگویم مقدار زیادی به دلیل پیشرفت‌های تکنولوژی و دیجیتالی، آسان پسندی رایج شده است. اگر به فیلم‌های آن دوره نگاه کنید خواهید دید که کارگردانان در یک موج خلاقه بودند و این موج همه را وامی داشت که یک کار ماندگارتر و اساسی‌تر انجام دهند.

فرهنگ در پایان ابراز امیدواری کرد فیلم دیگرش یعنی «دو فیلم با یک بلیت» هم در آینده در بخش «فیلم‌های کلاسیک مرمت شده» جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش درآید.

آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff. com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff. com است.

سی‌وهفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر از ۱۸ تا ۲۶ آوریل ۲۰۱۹ (۲۹ فروردین تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸) به دبیری رضا میرکریمی در تهران برگزار می‌شود.

گفت‌وگو: امیرحسین اشرفی