۸ پاسخ به ۸ ادعای دلواپسان درباره INSTEX

علی واعظ در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توئیتر در جریان یک رشته توئیت به برخی از ادعاهای مطرح شده در داخل کشورمان درباره INSTEX پاسخ داد و نوشت: «آیا اجرایی‌شدن ساحات (INSTEX) مشروط بر تصویب لوایح FATF است؟ اگر کالاهای ضروری معاف از تحریم‌اند، چه نیازی به ساحات است؟ آیا درقبال راه‌اندازی ساحات اروپا انتظار دارد ایران فعالیت‌های منطقه‌ای/موشکی‌اش را کاهش دهد؟ و ... این رشته توییت به سوالات رایج در مورد ساحات پاسخ می دهد.

چرا اجرایی شدن ساحات طول خواهد کشید؟

ساحات طرحی فنی-تخصصی است که وزارتخانه‌ها و موسسات مالی مختلفی را در چندین کشور درگیر می‌کند. هماهنگی میان تمام این ارگان‌ها بعلاوه مقاوم‌سازی ساحات در برابر تحریم‌های وسیع آمریکا این روند را بسیار دشوار و در نتیجه زمان بر کرده است.

اگر تجارت بشردوستانه معاف از تحریم‌ها است، چه حاجتی به ساحات است؟

متاسفانه درعمل بانک‌ها ترجیح می‌دهند از تسهیل هر نوع نقل و انتقال مالی به ایران امتناع کنند؛ بخاطر ترس از تحریم‌ها و جریمه‌های سنگین. اما در ساحات دیگر پولی جابجا نمی‌شود که احتیاجی به بانک‌ها باشد.

بانک‌های اروپایی از جمله بانک مرکزی اروپا با این امتناع تعهدات برجامی اروپا را نقض نمی‌کنند؟

واقعیت این است که بانک‌های اروپایی عمدتا خصوصی هستند. همچنین چون ایران استانداردهای FATF را رعایت نمی‌کند هر گونه ارتباط مالی که یک سر آن ایرانی باشد باعث کاهش اعتبار بانک خواهد شد.

آیا درقبال راه‌اندازی ساحات اروپا انتظار دارد ایران فعالیت‌های منطقه‌ای و موشکی‌اش را کاهش دهد؟

ساحات اقدامی است در جهت اجرای تعهدات برجامی اروپا، پس اجرایی شدنش هیچ ارتباطی به فعالیت‌های موشکی/منطقه‌ای ایران ندارد. برجام هم ارتباطی به این موارد نداشت.

پس چرا در بیانیه ساحات به این‌ها اشاره شده؟

این‌ها دغدغه‌هایی است که اروپا همیشه درمورد ایران داشته حتی زمان امضای برجام.

آیا ایران می‌تواند از طریق ساحات به این ۳ کشور اروپایی نفت صادر کند؟

خیر. قاعدتا ایران از طریق ساحات صرفا می تواند صادرات غیر نفتی داشته باشد چراکه معاملات نفتی شامل تحریم‌های آمریکاست و شرکت‌های پتروشیمی اروپا که اکثرا در آمریکا سرمایه‌گذاری کرده‌اند ریسک نخواهند کرد.

آیا کنترل پول حاصل از تجارت ایران با اروپا به صورت کامل در دست اروپایی‌ها خواهد بود؟

اولا، شرکت‌ها و بانک‌هایی که با آمریکا مراوده‌ای ندارند همچنان می‌توانند خارج از ساحات با ایران روابط تجاری داشته باشند. ثانیا، این قضیه با کارکرد بانک‌ها قابل قیاس است. ساحات درست مثل بانکی است که برای تجمیع اعتبارات ایجاد شده از صادرات ایران به اروپا طراحی شده. پرداخت به شرکت‌های ایرانی توسط موسسه ایرانی ساحات انجام خواهد شد نه ساحاتی که در اروپا است.

آیا اشخاص و نهادهای تحریم شده از سوی آمریکا می‌توانند از طریق ساحات به اروپا کالاهای مجاز صادر کنند؟

بله. چرا که اروپا با این اقدام و تصویب قوانین بلوکه کننده نشان داده که تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسد.»