روابط اروپا و آمریکا در سراشیبی افول

به گزارش ایرنا، آمریکا و اروپا که در دولت دموکرات اوباما از روابط حسنه ای برخوردار بودند، در دوره ترامپ از یکدیگر فاصله گرفته و هر روز بر این فاصله افزوده می شود.
به تازگی خبرهایی از یک اقدام جدید از سوی «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا منتشر شده که برخی رسانه ها آن را «خودسرانه» ارزیابی می کنند. کاخ سفید بدون اطلاع دادن به اروپایی ها و همچنین در جریان گذاشتن نمایندگان کنگره از مدت ها پیش جایگاه دیپلماتیک نمایندگی اتحادیه اروپا را از سطح کشور به نهادی بین ‌المللی تنزل داده است؛ خبری که پس از نامه نگاری ۲۷ نماینده کنگره رسانه ای شد.
این نمایندگان که از طیف دموکرات هستند، اقدام کاخ سفید را به شدت محکوم کرده و در نامه ای خطاب به «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا، آن را نگران کننده دانسته اند. آنها در این نامه چند صفحه ای از تصمیم سازان وزارت امور خارجه می خواهند تا به سوالات مطرح شده پاسخ گویند؛ سوالاتی در ارتباط با چرایی بی اطلاع گذاشتن نمایندگان و طرف اروپایی و همچنین تبعات اتخاذ این تصمیم برای روابط دوجانبه دو سوی اقیانوس اطلس.
رخدادی دیگری که تیرگی روابط واشنگتن و بروکسل را به تصویر می کشد و به عبارتی گویای شکاف در دو سوی اقیانوس اطلس است به عدم حضور «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست ورشو برمی گردد.
پنج شنبه گذشته نشریه «وال‌استریت ژورنال» با نقل از یک مقام بلندپایه اتحادیه اروپا نوشت که موگرینی در نشست ماه آینده (۲۴ و ۲۵ بهمن) شرکت نخواهد کرد؛ نشستی دو روزه در ورشو پایتخت لهستان که پمپئو بانی برگزاری آن است و با هدف ائتلاف سازی علیه ایران برنامه ریزی شده است.
یکی از اهداف سفر هفته پیش وزیر امور خارجه آمریکا به هشت کشور منطقه خاورمیانه شامل اردن، مصر، امارات، بحرین، قطر، عربستان، عمان و کویت نیز همراه سازی این کشورها با خود و دعوت از آنان برای حضور در اجلاس ورشو ارزیابی می شد.
اینک نیز برخی گزارش ها از ارسال دعوت نامه برای وزرای امور خارجه حدود ۷۰ کشور از جمله اعضای اتحادیه اروپا با هدف شرکت در نشست ضد ایرانی ورشو حکایت می کنند که البته هنوز مواضع تروئیکای اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان) در این زمینه نامشخص است.
هر چند مواضع مقامات اروپایی با آمریکا در زمینه فعالیت های موشکی و همچنین نقش و نفوذ منطقه ای ایران همسو به نظر می رسد اما به دنبال خروج آمریکا از برجام، اجلاس هایی از این جنس می تواند تیر خلاصی باشد که از سوی آمریکا بر پیکر توافق هسته ای شلیک می شود. از این جهت موگرینی و به احتمال زیاد، شماری از اعضای اتحادیه در آن نشست شرکت نخواهند کرد.
به باور ناظران، برگزاری یک نشست بین المللی از سوی آمریکا آن هم در قلب اروپا می تواند دستاوردهای اتحادیه را به چالش بکشد. همچنین نشست مذکور علاوه بر این که استقلال اتحادیه را زیر سوال می برد، این پیام مهم را نیز منعکس می سازد که اتحادیه اروپایی تا تحقق همگرایی کامل، فرسنگ ها فاصله دارد.
مقامات اروپایی در موضوعات مختلفی چون خروج آمریکا از برجام، یونسکو، شورای حقوق بشر سازمان ملل و دیگر تعهدات بین المللی با ترامپ اختلاف نظر دارند و بارها به انحای گوناگون خواسته اند حساب خود را از ایالات متحده جدا کنند که ایده «ارتش واحد اروپایی» از آن جمله به شمار می رفت.
آبان ماه امسال «امانوئل کرون» رئیس جمهوری فرانسه در گفت وگو با روزنامه «وال استریت ژورنال» و همچنین «رادیو اروپا یک» موضوع ارتش اروپایی را مطرح شد. وی تاکید کرد که «ما نمی ‌توانیم از اروپایی‌ها حفاظت کنیم مگر این‌ که یک ارتش اروپایی واقعی داشته باشیم.»
سخنانی که با واکنش تند ترامپ مواجه شد و رئیس جمهوری آمریکا ضمن توهین آمیز خواندن سخنان همتای فرانسوی در توئیتی نوشت «ماکرون رییس جمهوری فرانسه به تازگی پیشنهاد داده است که اروپا ارتش خود را تشکیل دهد تا بتواند از خود در مقابل آمریکا، چین و روسیه دفاع کند. بسیار توهین‌آمیز است. بهتر است اروپا ابتدا سهم عادلانه خود در ناتو را بپردازد. سهمی که آمریکا آن را به مقدار زیادی تامین می‌کند.»
موگرینی نیز چندی پیش اظهار کرد «زمان آن فرا رسیده است که اروپا روند متمرکز شدن بر سیاست های خاص خود را آغاز کند.» «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان نیز همواره مواضعی مشابه اتخاذ کرده است. به باور کارشناسان حوزه بین الملل، در چنین شرایطی حضور مقامات ارشد اروپایی در میهمانی آمریکا آن هم در نشستی که با هدف فشار بیشتر بر تهران طراحی شده به منزله بازی در زمین ترامپ خواهد بود؛ مساله ای که از نگاه موگرینی دور نمانده و اعلام کرده که در نشست ورشو شرکت نخواهد کرد.