زینب تبریزی، مستندساز: برای قفسه بالایی کمدم فیلم مستند نمی‌سازم!

زینب تبریزی، مستندساز جوان، که این روزها با فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است» در جشنواره فجر حضور دارد فیلم‌هایی مانند «سلاطین خیابان‌ها» و «والسی برای تهران» را در کارنامه هنری خود دارد. این فیلم که به موضوع سرطان سینه می‌پردازد روایت دو زن که به این بیماری دچارند را به تصویر می‌کشد.

روایت یک روح از سختی های سرطان

کارگردان فیلم مستند «تمام چیزهایی که جایشان خالی است» در گفت و گو با خبرنگار پانا درباره موضوع این فیلم گفت: این فیلم یک مستند بلند ۷۴ دقیقه‌ای با موضوع سرطان سینه است و شخصیت های اصلی این فیلم دو زن هستند که یکی از آن‌ها در اثر سرطان فوت شده و روح او راوی قصه است.

وی افزود: این فیلم سر و شکلی تجربه‌گرایانه با موضوع سرطان سینه دارد و امید، رویارویی مرگ و زندگی و مبارزه از مضامینش هستند. سعی داشتم تلخی‌ها را به مخاطبان نشان بدهم بلکه در انتها تلنگری برای زنان این جامعه شود.
این کارگردان مستندساز با اشاره به شخصیت‌های فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است» گفت: خانواده‌های شخصیت‌هایی که فیلم بر اساس زندگی آن‌ها ساخته شده و بازیگران این فیلم با روی خوش از جان برای ساخت فیلم مایه گذاشتند و همه جوره زمانشان را در اختیار من گذاشتند. زمانی که فیلمبرداری تمام شد اول فیلم را به آن‌ها نشان دادم و به خاطر آن بسیار تشکر کردند، همسر کاراکتر اصلی «مهناز» که فوت شده است به من گفت که تمام خاطرات دوباره برایم زنده شد زیرا فیلم بسیار به واقعیت نزدیک بوده است.
تبریزی با اشاره به انگیزه خود برای ساخت فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است» توضیح داد: بعد از آشنایی با این دو زن انگیزه اصلی‌ام برای ساخت این فیلم شکل گرفت زیرا متوجه شدم طرز دید آن‌ها به زندگی فرق دارد، زیرا قبل از آن علاقه‌ای برای ساخت فیلم در این زمینه نداشتم. اگر این بیماری زود در سنین کم شناسایی شود خیلی زود قابل درمان است اما به‌خاطر یک‌سری تابوهای اجتماعی زنان ما با این بیماری آشنا نیستند و همین عدم شناخت باعث می‌شود طعم تلخ از دست‌دادن یک عزیز جایگزین شادی در بسیاری از خانواده‌ها شود.
مشکلات اقتصادی در فیلمسازی مستند حرف اول را می‌زنند
این کارگردان جوان با اشاره به پیش تولید این فیلم گفت: مشکلات ساخت فیلم مستند برای همه فیلمسازان مشترک است. زمان ساخت فیلم مستند مشکلات اقتصادی حرف اول را می‌زنند و باعث می‌شود به سختی فیلم را جلو ببریم.
وی افزود: گرفتن مجوز فیلمبرداری در بیمارستان یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی من بود که سه ماه طول کشید. الان به این نتیجه رسیده‌ام زمانی که یک سنگ جلوی پای آدم انداخته می‌شود درهای دیگری برای او باز می‌شود. در کار من هم همین بود زمانی که به مشکلات مالی برخوردم به فکر این افتادم که سرمایه لازم را از راه سرمایه‌گذاری جمعی یا همان کراود فاندینگ تامین کنم.
برای تهیه هزینه‌ها از روش کراود فاندینگ استفاده کردم
تبریزی به اشاره به کراود فاندینگ توضیح داد: این روش سرمایه‌گذاری در ایران جدید است. کراود فاندینگ به روشی از جذب سرمایه می‌گویند که تعداد زیادی از افراد، از یک ایده یا طرح حمایت می‌کنند. در این روش، از طریق یک بستر مانند حامی‌جو سایت کراودفاندینگ ایرانی, ایده خود را مطرح می‌کند و در ازای آن برای حامیان پاداش‌هایی در نظر می‌گیرد، نام تمام حامی‌جویان این فیلم در تیتراژ آمده است.
کارگردان فیلم «والسی برای تهران» با اشاره به مشکلاتی که فیلمسازان مستند با آن‌ها رو به رو هستند عنوان کرد: وضعیت اقتصادی کشور خراب است و دامن گیر سینما هم شده است. برای شروع ساخت فیلم جدیدم میترسم، ترس تامین هزینه‌های فیلم اجازه اینکار را به من نمی‌دهد.
وی ادامه داد: بعد از ساخت فیلم تنها جایی که می‌توانی آن را نمایش‌دهی جشنواره‌ها هستند در همه جای دنیا تلویزیون فیلم‌های مستند را می‌خرد اما در ایران همچنین چیزی معنا ندارد. یکی از بزرگترین آرزوهای هر فیلمسازی دیده‌شدن فیلمش است اما فیلم‌های ما دیده نمی‌شوند زیرا تلویزیون از ما حمایت نمی‌کند. در جامعه هم مستند دیدن معنای خاصی ندارد مردم ترجیح می‌دهند به تماشای ژانرهای دیگر بنشینند حالا دلیل این موضوع یا عدم آگاهی از این ژانر است یا فرهنگ‌ سازی‌های غلط!
این کارگردان با گلایه از اکران نشدن فیلم‌های مستند در سینما یا تلویزیون تصریح کرد: دوست ندارم مستند بسازم بعد آن را در قفسه بالایی کمدم بگذارم خدا را هم شکر کنم که فیلمم در دو فستیوال شرکت کرده است و جایزه هم گرفته است، فیلم می‌سازم که توسط مردم دیده شود اگر غیر از این است برای چه باید به خودم زحمت بدهم؟
وی در پایان سخنان خود گفت: امیدوارم این فیلم بتواند راه خودش را باز کند و بتوانم در سینما برای آن اکران بگیرم تا کمی زنان کشورم درباره این بیماری اطلاعات کسب کنند، شاید از بروز یک فاجعه جلوگیری شود.