آیین‌نامه زلزله به ۵ شهر ابلاغ شد

علی بیت اللهی در بیست وهفتمین برنامه تلویزیونی چرخ که با موضوع «پروژه تعیین حریم گسل های ایران» اجرا شد، درباره احتمال منشا بوی نامطبوع درتهران به زلزله و فعالیت دماوند، گفت: پخش شدن بوی بد در تهران در این وسعت یک امر بی سابقه بوده و پدیده تکرار پذیری نبوده که منشا مشخصی داشته باشد.

وی با بیان اینکه متاسفانه دلایل روشنی در مورد عوامل انسان ساز یا مواردی که توسط کارخانه ها تولید می شود وجود دارد گفت: ولی ما با فرض ادعای صادقانه نماینده های سازمان های مختلف موردی نیافتیم به جز حفر و رسیدن به فاضلاب قدیمی در مکان ساختمان پلاسکو که این حفاری موجب گشودن راهی برای خروج گاز محبوس در فاضلاب قدیمی شده و به نقاط دیگر رسیده است.

بیت اللهی ادامه داد: البته اگر این فرضیه هم رد شود باید به دنبال علت های دیگری باشیم. در مورد فعلی به دلیل مخالفت جهش وزش باد نسبت به کوه دماوند این بو از آن ناحیه نیامده است. در بررسی انجام شده بویی که در شهر پیچیده بود در هر ناحیه به صورت های مختلف بوی زباله سوخته یا لجن وگاز استشمام شده است.

وی گفت: در مورد احتمال لرزش زمین و ایجاد بو به این دلیل هم نباید احتمال را هرچقدر کوچک، نادیده بگیریم. در بررسی مربوط به زلزله در اثر فشارش و تنش قبل زلزله در خلل و فرج هایی که گاز بوده خروج داریم. دراین زمینه همه موارد بررسی شد و در جمع بندی، هیچ ارتباط معناداری با هیچ یک از عوامل نداشتیم. این نتیجه به دلیل نبود سنجه های مربوط به این عامل است. لرزه کوچکی هم رخ نداده است ولی این آمدن زلزله را نفی نمی کند .

دبیر کارگروه ملی زلزله در مورد تعیین حریم گسل ها توضیح داد: خطر وقوع زلزله در کلیه شهرهای کشور وجود دارد و وجود ایستگاه های پایش بسیار ضروری است. این پایش به خصوص روی خط گسل ها ابزاری است که می‌توانیم برای جلوگیری از آسیب های گسترده روی آن حساب کنیم.

وی با بیان اینکه در شهرهای تهران، مشهد، تبریز، کرمان و زنجان این آیین نامه ابلاغ شده است، ادامه داد: مطابق این آیین نامه ساخت بیمارستان، مدرسه و مراکز ستادی نباید روی حریم گسل ها باشد. برج های موجود در این حریم ها در تهران قبل از ابلاغ این آیین نامه بوده است. مثلا در شمال تهران گلابدره، فرحزاد، دارآباد و تجریش کوچه های تنگ و شیب دار و مناطق ساخته شده داریم که برخلاف قیمتهای بالا برای تهیه زمین موقعیت خطرناکی دارد.

به گفته بیت اللهی در مورد اولویت های مقاوم سازی در درجه اول بیمارستانهای تعیین شده و سپس مدارس در نمودار خطر قرار دارند.

وی در پاسخ به این سوال که موقعیت سایر شهرهای کشور چگونه است، نیز گفت: این آیین نامه در تبریز هم ابلاغ شده است. طول گسل های موجود نزدیک به ۴۰ هزار کیلومتر است. در گذشته نیاکان ما هرجایی آب بوده را برای ایجاد تمدن و شهر انتخاب می کردند؛ به همین خاطر غالب شهرها در حریم گسل ها هستند. حدود ۹ درصد سرزمین ما در محدوده پرخطر هستند که شامل ۲۷ درصد جمعیت ایران است.

دبیر کارگروه ملی زلزله خاطرنشان کرد: نکته بعدی ساختمان های بدون اسکلت هستند که نزدیک به ۴ میلیون واحد مسکونی را شامل می شوند. اگر هرواحد را ۳.۵ نفر محاسبه کنیم، آمار بالایی از جمعیت در خطر هستند .

بیت اللهی در پاسخ به این سوال که وضعیت ما نسبت به کشورهایی مانند ژاپن چگونه است، گفت: در ایران دانش زلزله به صورت تئوری در تراز بالایی قرار دارد، ولی سیستم مدیریتی که نظارت در کیفیت مصالح وکنترل شیوه ساخت را برعهده دارد ضعیف است. وقتی زلزله می آید همه توجه به زلزله جلب می شود و پیوستگی کار در مورد احتمال وقوع سایر نقاط کم می‌شود؛ در سال گذشته حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ دستگاه ثبت لرزه به تجهیزات اضافه شد که تلاش بیشتری را می‌طلبد.