رئیس مرکز ملی خشکسالی کشور: بارورسازی ابرها خشکسالی ایران را برطرف نمی‌کند

صادق ضیاییان درباره تأثیرگذاری پروژه بارورسازی ابرها بر جلوگیری از خشکسالی در ایران به پانا گفت: اگر منظور از بارورسازی ابرها این است که بتوان خشکسالی را از طریق آن درمان کرد و چاره‌ای برای رفع خشکسالی باشد، باید گفت که این موضوع امکان‌پذیر نیست و در هیچ جای دنیا نیز بارورسازی ابرها موجب رفع خشکسالی نشده است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با بیان اینکه سابقه بارورسازی ابرها را در کشور بیش از ۵۰ سال است، گفت: بارورسازی ابرها قبل از انقلاب آغاز شده است و اکنون نیز ادامه دارد اما هنوز روند خشکسالی در کشور وجود دارد.

وی با تأکید بر اینکه خشکسالی فقط مربوط به کشور ایران نیست بلکه سایر کشورها نیز درگیر خشکسالی هستند، گفت: کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری‌های بسیار هنگفتی در زمینه بارورسازی ابرها کردند و نتیجه‌ای نگرفتند. خیلی خوب بود اگر این کشورها نتیجه می‌گرفتند و ما هم به دستاوردی می‌رسیدیم که نتیجه آن افزایش بارش‌ها بود و بحران کم‌آبی را از این طریق برطرف می‌کردیم ولی متاسفانه علم و دانش بشر هنوز نتوانسته است به کمک این روش خشکسالی را برطرف کند.

ضیاییان در ادامه افزود: کشور امارات سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای بارورسازی ابرها انجام داده است اما کماکان برای تأمین آب خود عمدتا از طریق شیرین کردن آب دریا اقدام می‌کند و ۹۹ درصد آب در این کشور از طریق دریا تأمین می‌شود. کشورهای دیگری همچون استرالیا، روسیه و آمریکا نیز درگیر خشکسالی هستند و علی رغم اینکه آمریکا درگیر خشکسالی‌های متعددی است هیچ وقت نتوانسته است خشکسالی را از طریق بارورسازی ابرها جبران کند.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران تأکید کرد: در هیچ جای دنیا سند علمی وجود ندارد که بگوید خشکسالی از طریق بارورسازی ابرها برطرف شده است.

وی در پاسخ به اینکه آیا بارورسازی ابرها امکان‌پذیر است، توضیح داد: بله امکان‌پذیر است اما پیش شرط‌هایی دارد که باید آن پیش شرط‌ها رعایت شود. باید ساختار میکرو فیزیک ابر به طور کامل چک شود و ابزار لازم برای کنترل آن وجود داشته باشد و اگر توانستیم این فرایند را انجام دهیم، بارورسازی در یک منطقه بسیار محدود امکان‌پذیر است چون عملیات پروازی منطقه محدودی را در بر می‌گیرد.

ضیاییان تصریح کرد: اگر در فرایند بارورسازی ابرها خطایی صورت بگیرد و بیش از اندازه کار باروری انجام شود، با مشکل مواجه می‌شویم به این معنی که مقادیر ذرات جاذب رطوبت را بیش از حد به ابرها نفوذ داده‌ایم و این مساله باعث می‌شود که اصلا بارشی صورت نگیرد، بنابراین فکر می‌کنیم که همانطور که تمام دنیا برای رفع بحران خشکسالی به دنبال راه‌های کاهش مصرف و بازچرخانی آب رفته‌اند، ما نیز از این روش‌ها استفاده کنیم. این درحالی است که بازچرخانی آب را در کشور نمی‌بینیم و هنوز خیلی از پساب‌ها به چرخه آبی بازنمی‌گردد و راندمان آبیاری مزارع هنوز پایین است.

باروری ابرها (cloud seeding) نوعی رفتار هوشمندانه با ابر در جهت افزایش بارش است که معمولا از طریق پاشیدن یدور نقره (silver iodide) به داخل ابر و به منظور افزایش تعداد هسته‌های میعان یا تراکم (condensation nuclei) ابر انجام می‌شود.