آثار باستانی تهران در برابر زلزله تحمل نمی کند

به نقل از خبرگزاری برنا ، وقوع زلزله های متعدد در کشور، دغدغه های فراوانی را ایجاد کرده که یکی از این دلنگرانی ها، تخریب یا آسیب به بناها و آثار باستانی ایران است؛ اتفاقی که زلزله کرمان برای ارگ بم رقم زد. در همین راستا خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، با احمدی روئینی، مدیر کل دفتر حفظ و احیای بناهای تاریخی سازمان میراث فرهنگی گفتگو کرده است.

سید هادی احمدی روئینی-مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها ، محوطه ها و بافت های تاریخی- گفت: بناهای تاریخی انواع مختلفی دارد؛ یک سری بناهای تاریخی داریم که به آنها خوش ساخت اطلاق می شود؛ یعنی ما معتقدیم که اصول سازه ای بسیار پیچیده ای در آنها رعایت شده و به همین دلیل است که توانسته اند سده های متمادی از زلزله های مختلف جان سالم به در ببرند و سیاست ما این است که به اسم مقاوم سازی دخالت زیادی در آنها نکنیم؛ زیرا بیشتر به مراقبت نیاز دارند، مانند بسیاری از مساجد جامع و کاخ ها.

در بسیاری از موارد این دخالت ها می تواند نتیجه عکس داشته باشد؛ حتی دخالت هایی که در دوران گذشته در برخی آثار شده، با دانش امروزی رد می شود.

یک سری دیگر از آثار، ممکن است کیفیت سازه ای را نداشته باشند. بیشتر آنها عمر زیادی ندارند و درحال حاضر هم استفاده می شوند و غالبا مسکونی هستند، مثل بافت های تاریخی.

وی با اشاره به اینکه سازمان میراث فرهنگی به اندازه توان خود آثار باستانی را مدنظر دارد، افزود: در استان تهران نیمی از بناهای تاریخی در خطر زلزله قرار دارند. نه در ایران و نه در جهان نمی توان بنایی را به گونه ای مرمت کرد که بتواند زلزله با ریشتر بسیار بالا را تحمل کند.

دانش زلزله ما در جهان بیشتر در رابطه با ساختمان هایی است که صفر تا صد آن با محاسبه انجام شده و ضدزلزله ساخته شده است. ما نمی توانیم ادعا کنیم ساختمانی را طوری مرمت کنیم که ضدزلزله باشد؛ ضمن اینکه روابط و قواعد اصالت، اجازه دخالت بیش از حد را به ما نمی دهد؛ بنابراین آنچه مرمت می نامیم، در حقیقت نوعی مقاوم سازی انجام می دهیم و تمام فعالیت های میراث فرهنگی و سایر نهادها زیر نظر این سازمان، به نوعی استحکام بخشی بناهای تاریخی است؛ زیرا مقاومت این آثار با مرور زمان ضعیف تر شده و نیاز دارند به کمی استحکام بخشی دارند.

مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها ، محوطه ها و بافت های تاریخی در صورت وجود خطر امکان جابجایی آثار باستانی را از نظر مکانیکی امکان پذیر اما بسیار پرهزینه دانست و افزود: در تاریخ مرمت هنگامی که به دلایل مختلف، خطری اثر نفیسی را تهدید کرده، نمونه های بسیار موفق جابجایی را در مقیاس های بزرگ در ایران و جهان داشته ایم، از کلیسا گرفته تا سردر.

وی کتیبه بیستون در کرمانشاه را در خطر زلزله ندانست و گفت: اگر هم خطری وجود داشته باشد، صلاح نیست جابجا شود؛ زیرا ارزش این کتیبه به دلیل جاگیری در پیشانی کوه و آن نقطه جغرافیایی خاص است و اگر در موزه ملی قرار گیرد، از ارزش آن کاسته خواهد شد.

احمدی با اعلام اینکه تاکنون هیچ بنای تاریخی در کشور بر اثر زلزله تخریب صددرصد نداشته و آسیب هایی بوده که رفع شده، افزود: در مورد ارگ بم، رفتار سازه ای خشت در همه جای دنیا همین است؛ به این صورت که در زلزله مقداری آسیب می بیند و دوباره مرمت می شود و در مرمت این اثر باستانی پیشرفت خیلی خوبی داشته ایم و در حال حاضر سیمای قبل زلزله را پیدا کرده است.