کامبیز نوروزی *
ابتذال زردگویی و بی اخلاقی در سخن
به بهانه ادعایی از بهروز افخمی در مورد صادق هدایت
تهران (پانا) - مدتهاست بهروز افخمی نشان داده یک نکته از کار و کارکرد رسانه را دریافته و نکتۀ مهمتری را اصلاً در نیافته است. او متوجه است که در کار رسانه ای برای مطرح شدن و دیده شدن هرچه بیشتر ، باید چیزهای تازه و صریح و جذاب و بحث برانگیز بگوید و حتی تا آنجا که می تواند بزرگترها را هدف بگیرد .
این تکنیک موجب دیده شدن و بحث و نظر و حتی جنجال میشود. هرقدر بحث شود ، یعنی آن مطلب و گویند یا نویسنده بیشتر دیده میشوند و طرف شهرتی به هم میزند و شاید این شیوه وسیله ای بشود برای توسعه قدرت و نفوذ.
اما آن نکتۀ مهمتر که ایشان در کار رسانه ای متوجه نیست این است که آن موضوع صریح و جذاب و بحث برانگیز وقتی ارزش دارد و محترم است که به شکل مستند و دقیق و بی طرفانه و تحقیقی مطرح شود. چنین شیوه ای را در کار رسانه ای ، روزنامه نگاری تحقیقی یا اکتشافی مینامند .
در غیر اینصورت آن مطلب از نظر معیارهای رسانه و نیز موازین سخن گویی مطلبی مبتذل و اصطلاحاً زرد تلقی میشود که فقط عمری چند روزه دارد و نزد مخاطب نه احترام می یابد، نه ارزش خبری یا تحلیلی دارد و نه ارزش اخلاقی و آن راوی و گوینده و نویسنده ای که به این روش ها متوسل می شود آدمی «زرد» مسلک محسوب میگردد که برای بقا و ارتقا جز انگ زنی و زردگویی و زرد نویسی بلد نیست. در زردگویی و زرد نویسی، برای گوینده مهم نیست که حرفش چقدر مستند یا دقیق است؛ مهم نیست که حق مخاطب است که حرفی بشنود یا نوشته ای بخواند که بی طرفانه و مدلل باشد؛ مهم نیست که سوژۀ او حق دارد عادلانه و منصفانه داوری شود . برای چنین کسانی حقیقت مهم نیست که برای کشف آن باید فکر و تأمل و تلاش و اخلاق داشت ، بلکه مهم مطرح کردن خود است ، به هر قیمت .
او فرق سخن اخلاقی یا روزنامه نگاری تحقیقی با سخن یا روزنامه نگاری مبتذل و زرد را یا نمیداند یا میداند و نمیخواهد رعایت کند. حرف نو زدن محتاج تحقیق و دلیل و استدلال و پاکیزگی بیان و حفظ حرمتها و اصول اخلاقی و دقت و بی طرفی است .
در نوشتن و گفتن مرز میان ابتذال و اکتشاف خیلی باریک نیست که دیدنش مشکل باشد. آنکه خود را متعهد به حقیقت و حق مخاطب و حق سوژه نداند ، برای طرح هر ادعا زحمت کمی تحقیق و اکتشاف و استدلال را برخود هموار نمی کند.
* حقوقدان
ارسال دیدگاه